-Από τον Δημήτρη Λινό, καθηγητή Χειρουργικής του ΕΚΠΑ
Ποτέ εμείς, που ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και τα περισσότερα ανεπτυγμένα κράτη έχουν δεχθεί σαν το χρονικό όριο της μετάβασης ενός ατόμου στην κατηγορία των «ηλικιωμένων», την ηλικία των 65 ετών, δεν μπορούμε να το αποδεχθούμε. Και φαίνεται ότι τελικά έχουμε δίκιο!DOCTV.GR
15 Μαρτίου 2023
Το 2017 η επιτροπή της Ιαπωνικής Γεροντολογικής Εταιρείας που για τρία χρόνια είχε μελετήσει προσεκτικά και αντικειμενικά τη διαδικασία ενηλικίωσης (όπως την ταχύτητα του βαδίσματος ή τη δύναμη του σφιξίματος του χεριού) σε διάφορες ηλικιακές ομάδες, κατέληξε ότι «ηλικιωμένοι» θεωρούνται πλέον άτομα 75 ετών και άνω. Τα άτομα ηλικίας άνω των 90 ετών ονομάζονται «πολύ ηλικιωμένοι».
«Μεσήλικας» θεωρείται ο άνδρας 60 ετών και άνω, ενώ για τις γυναίκες η «μεσήλικη» ηλικία αρχίζει στα 65, ενώ το 1920 άρχιζε στα 40
Ο διάσημος καθηγητής των Οικονομικών του Stanford, John Shoven, βάσει μαθηματικών μοντέλων απέδειξε ότι αν η πιθανότητα να πεθάνεις την επόμενη χρονιά είναι 2% τότε λέγεσαι «ηλικιωμένος». Το 1920 η ηλικία αυτή ήταν τα 55 χρόνια σήμερα είναι τα 70. Εάν η πιθανότητα είναι 4% να πεθάνεις την επόμενη χρονιά, τότε θεωρείσαι «πολύ ηλικιωμένος». Το 1920 αντιστοιχούσε σε ηλικία 65 ετών, σήμερα σε ηλικία 76 ετών. Στην ίδια μελέτη «μεσήλικας» θεωρείται ο άνδρας 60 ετών και άνω, ενώ για τις γυναίκες η «μεσήλικη» ηλικία αρχίζει στα 65, ενώ το 1920 άρχιζε στα 40. Ο καθηγητής Shoven ισχυρίζεται ότι «το να σταματήσει κανείς να εργάζεται στα 60 ή τα 70 όταν μπορεί ακόμα να πληρώνεται κανονικά και να είναι χρήσιμος στην κοινωνία, δεν βγάζει νόημα».Μια άλλη μελέτη των Warren Sanderson και Sergei Scherbov από το Πανεπιστήμιο Stony Brook των ΗΠΑ, με χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ερευνας, έδειξε ότι η ηλικία των 65 ετών που για τους περισσότερους θεωρείται η ηλικία που κάποιος αρχίζει να θεωρείται «ηλικιωμένος» απλά δεν ισχύει πλέον. Προτείνουν ότι αντί να υπολογίζουμε τα πόσα χρόνια έχει ζήσει ήδη κάποιος από τότε που γεννήθηκε, να εξετάζουμε πόσα χρόνια του απομένουν να ζήσει βάσει του μέσου προσδόκιμου χρόνου επιβίωσης (life expectancy).
Το 2015 στην Αγγλία ο προσδόκιμος χρόνος επιβίωσης κατά τη γέννηση, ήταν για τους άνδρες τα 79 και για τις γυναίκες τα 82 έτη. Βάσει αυτής της μελέτης ένας υγιής τρόπος ζωής που αυξάνει το προσδόκιμο επιβίωσης, αυξάνει και τη διάρκεια της μέσης ηλικίας, αφήνοντας τα τελευταία 15 χρόνια της ζωής σαν την περίοδο που κάποιος θεωρείται «ηλικιωμένος». «Η μέση ηλικία αρχίζει στα 60» καταλήγουν οι ερευνητές.
Πριν από λίγα χρόνια, βοηθώντας τον ηλικίας 104 ετών ακαδημαϊκό Κωνσταντίνο Δεσποτόπουλο να ανεβεί στο βάθρο για να μιλήσει για μία ακόμη φορά στους γιατρούς της Ελληνοαμερικανικής Ιατρικής Εταιρείας, μου λέει χαμηλόφωνα «το μπαστούνι που κρατώ, οφείλεται σε πρόσφατο πέσιμο στο σπίτι μου» (εννοώντας ότι να μη διανοηθώ να σκεφθώ ότι είναι «ηλικιωμένος»). Κάπως έτσι σκέφτονται οι περισσότεροι από το 20% του πληθυσμού της Ελλάδος που είναι σήμερα σε ηλικία άνω των 65 ετών.
«Η ηλικία δεν είναι τίποτε άλλο από ένα απλό νούμερο. Είσαι τόσο ηλικιωμένος όσο αισθάνεσαι», ισχυρίζονται οι 70άρηδες που συνεχίζουν να εργάζονται, να γυμνάζονται, να ζουν μια φυσιολογική (και σεξουαλική) ζωή. Σε αυτό συμφωνεί και ο διάσημος καθηγητής της Γενετικής στο Harvard, George Church, που έχει πρωτοστατήσει στη χαρτογράφηση του ανθρώπινου γονιδιώματος, και τώρα εργάζεται στην ανακάλυψη του μηχανισμού για την «αναστροφή της διαδικασίας γήρανσης» (aging reversal).
Πριν από λίγους μήνες, στην εκπομπή «60 minutes» του τηλεοπτικού σταθμού ABC, ο καθηγητής Church είπε: «Ηδη σε πειραματόζωα έχουμε ανακαλύψει οκτώ διαφορετικούς μηχανισμούς που μπορούμε να αντιστρέψουμε τη γήρανση. Καθώς τα σχετιζόμενα με το φαινόμενο γονίδια πέφτουν προς τα κάτω, εμείς μπορούμε να τα ξανασπρώξουμε προς τα πάνω, βάζοντας επιπλέον αντίγραφα γονιδίων. Οι κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους θα ξεκινήσουν μέσα στα επόμενα χρόνια, αφού ολοκληρωθούν οι κλινικές δοκιμές που ήδη γίνονται σε σκύλους». Στο εργαστήριό του στο Harvard πάνω από εκατό επιστήμονες από όλο τον κόσμο εργάζονται για να υλοποιήσουν το πρόγραμμα εκείνο που θα κάνει τους ηλικιωμένους να έχουν καλύτερη ποιότητα ζωής, βελτιώνοντας γενετικά τη λειτουργία των νεφρών, της καρδιάς και των άλλων οργάνων που επηρεάζονται από τη διαδικασία της γήρανσης του οργανισμού.
Μέχρι τότε όμως, αν θέλουμε να καθυστερήσουμε την ημέρα που θα αισθανθούμε «ηλικιωμένοι», πρέπει να τρώμε λίγο και υγιεινό φαγητό, να γυμναζόμαστε καθημερινά, να μην καπνίζουμε καθόλου και να πίνουμε μικρές ποσότητες αλκοόλ, να κοιμόμαστε περισσότερο, να ζούμε μια ζωή με λιγότερο στρες και περισσότερο αγάπη για τους άλλους.