Η Έξοδος: Θεοί και Βασιλιάδες. Λευκός Θεός. Foxcatcher. Κοινός Παρονομαστής. Saint Laurent: Η Χρυσή Εποχή. Ο Κήπος του Γιάλομ. Paddington. Νίκος Παπατάκης
ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΑΚΗΣ ΛΑΚΤΑΡΙΔΗΣ [email protected]
11 Δεκεμβρίου 2014
Η ΕΞΟΔΟΣ: ΘΕΟΙ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΙΑΔΕΣ: Η βιβλική ιστορία της Εξόδου των Εβραίων από την Αίγυπτο υπό την ηγεσία του Μωυσή, δια χειρός Ρίντλεϊ Σκοτ (Ο Συνήγορος, Προμηθέας, American Gangster, Blade Runner, Alien). Μάλλον θα πρέπει να έχουμε διακτινιστεί πίσω στη δεκαετία του '50 χωρίς να το έχουμε καταλάβει. Ρατσισμός απέναντι στους Αφροαμερικανούς στις ΗΠΑ, Δεξιό κράτος καταστολής στην Ελλάδα, 3D και βιβλικά έπη στους κινηματογράφους.
Μετά τον περσινό Νώε του Ντάρεν Αρονόφσκι, ο Ρίντλεϊ Σκοτ που γνωρίζει καλά το είδος -στο οποίο έχει δοκιμαστεί με επιτυχία στον Μονομάχο και το Βασίλειο των Ουρανών- σκηνοθετεί τη δική του «σκοτεινή» εκδοχή της βιβλικής Εξόδου. Ο Μωυσής του, τον οποίο υποδύεται ο Κρίστιαν Μπέιλ, δεν έχει (και δεν θα μπορούσε να έχει) και πολλές σχέσεις με εκείνον του Τσάρλτον Ίστον στις Δέκα Εντολές (1956), την κλασική ταινία του Σεσίλ ΝτεΜίλ. Είναι γεμάτος αμφιβολίες, διλήμματα και σκεπτικισμό, όπως ταιριάζει σε ένα «σκεπτόμενο» blockbuster του σήμερα.
Η Έξοδος: Θεοί και Βασιλιάδες όμως, δεν έχει τη στιβαρή δομή του Μονομάχου, ούτε σχολιάζει εμμέσως το σημερινό κοινωνικοπολιτικό γίγνεσθαι όπως έκανε στην εποχή του το Βασίλειο των Ουρανών. Παραλείπει κάποια από τα συμβάντα, πράγμα που δεν το λες και κακό, και μια που λίγο πολύ, το στόρι, η εξέλιξη και η κατάληξή του είναι γνωστά σε όλους, εκείνο που απομένει, είναι η «διαφορετική» ανάπτυξη των δύο βασικών χαρακτήρων Μωυσή και Ραμψή και τα θεαματικότατα ειδικά εφέ, σαν φόρος τιμής στην ταινία του 1956. Τα καταφέρνει μια χαρά, αν και όπως στην περίπτωση του Νώε, δεν υπάρχει εκείνο το κάτι που θα απογείωνε την ταινία, πάνω και πέρα από τα συνηθισμένα για τα σημερινά δεδομένα.
Ιnfo: Η Έξοδος: Θεοί και Βασιλιάδες (Exodus: Gods and Kings). Βιβλική Περιπέτεια. Αγγλία - ΗΠΑ - Ισπανία 2014. Πρεμιέρα: Πέμπτη 11 Δεκεμβρίου. Σκηνοθεσία: Ρίντλεϊ Σκοτ. Παίζουν: Κρίστιαν Μπέιλ, Τζόελ Έντγκερτον, Μπεν Κίνγκσλεϊ, Σιγκούρνι Γουίβερ, Τζον Τορτούρο, Χιάμ Αμπάς. Διανομή: Odeon.
ΛΕΥΚΟΣ ΘΕΟΣ: Η 13χρονη Λίλι προσπαθεί να σώσει τον σκύλο της, Χάγκεν, και απογοητευμένη τα βάζει με τον πατέρα της γι' αυτό. Ξεκινάει για να τον βρει και να τον σώσει. Ο Χάγκεν, από τη μεριά του, επίσης προσπαθεί να επιστρέψει στη φίλη του. Παλεύοντας να επιβιώσει σε έναν κόσμο γεμάτο κακοτοπιές, σύντομα συνειδητοποιεί πως λίγοι είναι αυτοί που αγαπούν έναν σκύλο. Μάλιστα όταν πιάνεται στα δίχτυα του μπόγια και το μέλλον του δεν μοιάζει και τόσο ευοίωνο, αυτός και οι υπόλοιποι σκύλοι που έχουν κατακλύσει την πόλη θα εξεγερθούν εναντίον της ανθρωπότητας. Και τότε, μόνο η Λίλι να είναι ίσως αυτή που μπορεί να αποτρέψει τη «μάχη» ανάμεσα σε ανθρώπους και σκύλους.
Η ταινία που κέρδισε το μεγάλο βραβείο στο Ένα Κάποιο Βλέμμα του φεστιβάλ των Καννών και που άνοιξε το φετινό διεθνές φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης είναι μια ξεχωριστή δημιουργία, η οποία μέσα από μια παραμυθένιας υφής αλλά ρεαλιστικά εκτελεσμένης αλληγορίας, μιλάει για τον ρατσισμό, τον ταξικό διαχωρισμό, την εκμετάλλευση και την καταπίεση των μαζών από την κάθε είδους ιεραρχία.
Το γεγονός ότι ο Λευκός Θεός έρχεται από την Ουγγαρία, μια χώρα που η ακροδεξιά και τα ρατσιστικά εγκλήματα με θύματα τους Ρομά της χώρας ανθούν τα τελευταία χρόνια, δίνει αυτόματα στην ταινία ένα ειδικό βάρος. Το γεγονός ότι ο φυλετικός ρατσισμός, η κοινωνική, οικονομική και θρησκευτική εκμετάλλευση έχουν μετατραπεί σε κύματα που σαρώνουν την υφήλιο δίνει σε ετούτη την πικρά σατιρική, αλλά παρόλα αυτά, αισιόδοξη ταινία, μία εμβέλεια διεθνούς μεγέθους. Επίσημη πρόταση της Ουγγαρίας για το επόμενο Όσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας.
Ιnfo: Λευκός Θεός (Feher Isten/White God). Δραματική Φαντασίας. Ουγγαρία - Γερμανία - Σουηδία 2014. Πρεμιέρα: Πέμπτη 11 Δεκεμβρίου. Σκηνοθεσία: Κορνέλ Μουτρουτσό. Παίζουν: Σοφία Πσότα, Ζάντορ Ζοτέρ, Λίλι Χορβάθ. Διανομή: Ama Fims.
FOXCATCHER: Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1984, οι Αμερικανοί αδερφοί Μαρκ και Ντέιβ Σουλτς κερδίζουν και οι δύο χρυσό μετάλλιο στην ελληνορωμαϊκή πάλη. Μερικά χρόνια αργότερα, ο Τζον ΝτιΠοντ, ένας εκκεντρικός εκατομμυριούχος που ζει με τη μητέρα του στη Foxcatcher Farm, προτείνει στον νεαρό Μαρκ να μετακομίσει εκεί μαζί του και να προπονηθεί υπό την καθοδήγησή του. Ο Μαρκ, που γι' αυτόν η πάλη μοιάζει να είναι το μοναδικό του ενδιαφέρον, βλέπει σε αυτή την πρόταση μια ευκαιρία που του δίνεται για να φτάσει στην κορυφή του κόσμου, στο άθλημα που γνωρίζει και αγαπά. Ο μεγαλωμένος χωρίς οικογένεια νεαρός αθλητής θα βρει στο πρόσωπο του ΝτιΠοντ το πατρικό σύμβολο από το οποίο έχει στερηθεί. Εκείνο που δεν γνωρίζει όμως, είναι ότι για τον ψυχολογικά διαταραγμένο προπονητή του, εκείνος αντιπροσωπεύει κατά βάθος το καταπιεσμένο αντικείμενο του πόθου του.
Ο Μπένετ Μίλερ, του Truman Capote (2005), σκηνοθετεί μια πραγματική ιστορία με ιδιαίτερα ψύχραιμο μάτι, που δίνει περισσότερο σημασία στις αποχρώσεις των ψυχολογικών επιπτώσεων της σχέσης των τριών βασικών χαρακτήρων (πηγαίνει και ο μεγαλύτερος αδερφός του Μαρκ στη Foxcatcher Farm), χωρίς να παρασύρεται σε εντυπωσιακούς συναισθηματισμούς από το δραματικό βάρος των όσων διαδραματίζονται στη διάρκειά της. Το σχόλιό του ξεπερνά τα περιστατικά της ιστορίας της μοιραίας τελικά σχέσης των ηρώων του και μετατρέπεται σε μια περίπλοκη παραβολή για τη σχέση πατρικίων και πληβείων στη σημερινή αμερικανική κοινωνία και κατ' επέκταση, σε ολόκληρη την ταξικά διαχωρισμένη κοινωνία, σύγχρονη, αλλά και παλαιότερη.
Δεν μένει όμως μονάχα εκεί. Το Foxcatcher στηλιτεύει την αμερικανική εμμονή για την επιτυχία με κάθε κόστος, αποκαλύπτει με άμεσο τρόπο το πώς τα καταπιεσμένα ένστικτα δηλητηριάζουν τη ζωή των ανθρώπων, καθώς και την καταστροφική δύναμη του κληρονομημένου πλούτου και της δίψας των κοινωνικά στερημένων για την πολυπόθητη απόκτησή του (λόγω της επιτυχίας και της ευτυχίας που υποτίθεται θα τους προσφέρει).
Ταινία χαρακτήρων, με τον κατά βάση κωμικό Στιβ Καρέλ (Παρθένος, Ετών 40) στον ρόλο του ΝτιΠοντ και τον συνήθως action hero Τσάνινγκ Τέιτουμ (22 Jump Street, Λευκός Οίκος: Η Πτώση, Magic Mike) ως Μαρκ, σε ρόλους και ερμηνείες που δεν έχετε ξαναδεί. Σταθερή αξία ο Μαρκ Ράφαλο (Εκδικητές, Το Νησί των Καταραμένων, Zodiac), δίνει εδώ ως Ντέιβ ίσως την καλύτερη ερμηνεία της καριέρας του. Η ταινία και οι συντελεστές της θα παίξουν σίγουρα στα Όσκαρ. Την στήλη μας την έχουν ήδη κερδίσει.
Ιnfo: Foxcatcher. Κοινωνική Δραματική Βιογραφία. ΗΠΑ 2014. Πρεμιέρα: Πέμπτη 11 Δεκεμβρίου. Σκηνοθεσία: Μπένετ Μίλερ. Παίζουν: Στιβ Καρέλ, Τσάνινγκ Τέιτουμ, Μαρκ Ράφαλο, Σιένα Μίλερ, Βανέσα Ρέντγκρεϊβ. Διανομή: Seven Films & Spentzos Film.
ΚΟΙΝΟΣ ΠΑΡΟΝΟΜΑΣΤΗΣ: Τέσσερις άγνωστοι μεταξύ τους άνδρες συναντιούνται σε ένα καφενείο και μια ζωηρή συζήτηση για τα δύο φύλα ξεκινά. Για τον κύριο Πλάτωνα, η γυναίκα εκπροσωπεί κάτι ιερό, το οποίο ενσαρκώνεται στο πρόσωπο της κόρης του. Για τον Δημήτρη, η γυναίκα είναι το εισιτήριο για μια ήσυχη και όμορφη ζωή, που του εξασφαλίζει η αρραβωνιαστικιά του. Για τον Αλέξανδρο, το άλλο φύλο προσεγγίζεται κυρίως πλατωνικά, κι έτσι δηλώνει ερωτευμένος με μια κοπέλα που δεν έχει γνωρίσει ακόμα από κοντά. Για τον Νίκο, όλες ανεξαιρέτως οι γυναίκες είναι δόλιες, όπως για παράδειγμα η κοπέλα με την οποία σχετίζεται και που ανακάλυψε ότι παντρεύεται. Είναι τόσο διαφορετικοί μεταξύ τους, που φαινομενικά δεν μοιράζονται τίποτα κοινό. Εκτός από τον παρονομαστή που τους έχει διαφύγει, παρ’ όλο που τους απασχολεί όσο τίποτα.
Τέσσερις διαφορετικοί μεταξύ τους ανδρικοί χαρακτήρες σε μια ιστορία παρεξηγήσεων και απολογισμών, δίνουν την ευκαιρία στον σκηνοθέτη και σεναριογράφο Σωτήρη Τζαφούλια να αναρωτηθεί πάνω στο αν ο καθένας από εμάς μπορεί πραγματικά να δει και να καταλάβει κάποιον γι' αυτό που πραγματικά είναι και όχι γι' αυτό που θα θέλαμε να είναι. Θεατρικός στη δομή του, ο Κοινός Παρονομαστής κρατάει το ενδιαφέρον χάρη στους πυκνά δομημένους διαλόγους που ξεδιπλώνουν σταδιακά τους χαρακτήρες των αντρών, αλλά και χάρη στην ερμηνεία των τεσσάρων γνωστών ηθοποιών.
Ιnfo: Κοινός Παρονομαστής. Δραματική Κωμωδία. Ελλάδα 2014. Πρεμιέρα: Πέμπτη 11 Δεκεμβρίου. Σκηνοθεσία: Σωτήρης Τζαφούλιας. Παίζουν: Αντώνης Αντωνίου, Βλαδίμηρος Κυριακίδης, Πυγμαλίων Δαδακαρίδης, Ρένος Χαραλαμπίδης, Μαρκέλα Γιαννάτου. Διανομή: Feelgood Entertainment.
SAINT LAURENT: Η ΧΡΥΣΗ ΕΠΟΧΗ: Το πορτρέτο μιας καλλιτεχνικής ιδιοφυΐας που βασανίστηκε από την ίδια την εύθραυστη φύση της. Τα μεγάλα πάθη και οι αυταπάτες καθώς επίσης και το ανοικονόμητο ταλέντο του μεγάλου σχεδιαστή μόδας Υβ Σεν Λοράν, τον οποίο υποδύεται με τεράστια επιτυχία ο Γκασπάρ Ουλιέλ, συνθέτουν έναν ύμνο για την άσωτη ζωή ενός αμετανόητου μπον βιβέρ που δεν μπορείς παρά να ζηλεύεις, να φθονείς αλλά και να λατρεύεις ταυτόχρονα.
Η ταινία του Μπερτράν Μπονελό θα νόμιζε κανείς ότι έρχεται να συμπληρώσει τα «κενά» της προηγούμενης του Ζαλίλ Λεσπέρ, που είδαμε τον περασμένο Ιούνιο. Εκείνη ήταν εγκεκριμένη από τον Πιερ Μπερζέ, σύντροφο ζωής και συνεργάτη του Λοράν και αποτελούσε κατά βάθος μια «αγιογραφία» του Μπερζέ, που αφορούσε ένα μικρό διάστημα της ζωής και της καριέρας του γνωστού σχεδιαστή μόδας.
Να όμως που και το Saint Laurent: Η Χρυσή Εποχή, ακόμα και χωρίς την έγκριση του Μπερζέ, περιορίζεται επίσης στη δεκαετία από το '67 έως το '76, τη Χρυσή Εποχή του ελληνικού τίτλου, περιγράφοντάς μας πάνω κάτω τα ίδια γεγονότα με πιο πιπεράτο τρόπο, με περισσότερη έμφαση στον έρωτα του Λοράν για τον Ζαν Ντε Μπασέρ και τον αυτοκαταστροφικό χαρακτήρα του ψυχολογικά ασταθή νεαρού σχεδιαστή. Η διαφορά, εκτός από τους ηθοποιούς (εξαιρετικός ως Λοράν ο Γκασπάρ Ουλιέλ, αλλά και ολόκληρο το υπόλοιπο καστ), βρίσκεται στην μορφή της ταινίας. Είναι αποσπασματική, ονειρική, με αναφορές στον Προυστ και με χαρακτηριστικά λεπτομερή και οπτικά συναρπαστική ανασύσταση μιας εξίσου συναρπαστικής εποχής.
Ιnfo: Saint Laurent: Η Χρυσή Εποχή (Saint Laurent). Δραματική Βιογραφία. Γαλλία Βέλγιο 2014. Πρεμιέρα: Πέμπτη 11 Δεκεμβρίου. Σκηνοθεσία: Μπερτράν Μπονελό. Παίζουν: Γκασπάρ Ουλιέλ, Λουί Γκαρέλ, Ζερεμί Ρενιέρ, Λέα Σεντού. Διανομή: Odeon.
Ο ΚΗΠΟΣ ΤΟΥ ΓΙΑΛΟΜ: Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΜΙΑΣ ΖΩΗΣ: Πολυδιαβασμένος Αμερικανός συγγραφέας best seller, δημοφιλής ακαδημαϊκός και υπαρξιστής, ο Irvin D. Yalom MD είναι ένας από τους πλέον σημαίνοντες ψυχοθεραπευτές εν ζωή.
Κάτι περισσότερο από μια κλασική βιογραφία, Ο Κήπος του Γιάλομ είναι ένα ενδιαφέρον - για τους αναγνώστες του συγγραφέα αλλά και γι' αυτούς που δεν γνωρίζουν τα έργα του- ντοκιμαντέρ, για τις θεμελιώδεις ιδέες και τη φιλοσοφία του, που συνδυάζουν την ψυχοθεραπεία με τη φιλοσοφία.
Ιnfo: Ο Κήπος του Γιάλομ: Φιλοσοφία Μιας Ζωής>> (Yalom's Cure). Ντοκιμαντέρ. Ελβετία - ΗΠΑ - Γαλλία 2014. Πρεμιέρα: Πέμπτη 11 Δεκεμβρίου. Σκηνοθεσία: Σαμπίνε Γκίσιγκερ. Διανομή: Filmtrade.
PADDINGTON: Ένας νεαρός Περουβιανός αρκούδος με πάθος για οτιδήποτε αγγλικό, ταξιδεύει μέχρι το Λονδίνο με σκοπό να βρει ένα φιλόξενο σπίτι. Αν και αρχικά διαπιστώνει, με τον πιο σκληρό τρόπο, ότι η ζωή στην πόλη δεν είναι αυτό που φανταζόταν, δεν θα αργήσει να πέσει πάνω στην ευγενική οικογένεια των Μπράουν, οι οποίοι αφού διαβάσουν την ταμπέλα που έχει κρεμασμένη στον λαιμό του (ΠΑΡΑΚΑΛΩ ΦΡΟΝΤΙΣΤΕ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΑΡΚΟΥΔΑ), θα αποφασίσουν να τον πάρουν μαζί τους, προσφέροντάς του προσωρινή διαμονή στον παράδεισο. Όλα δείχνουν ήρεμα κι ωραία στη νέα αυτή συνύπαρξη, μέχρι τη στιγμή που το σπάνιο αρκουδάκι θα τραβήξει την προσοχή μιας σατανικής ταριχεύτριας ζώων.
Χαριτωμένη παιδική ταινία από την Αγγλία, η οποία μεταφέρει στον κινηματογράφο, εκσυγχρονίζοντάς τα, μια σειρά πολύ δημοφιλών και απλοϊκών παιδικών βιβλίων του Μάικλ Μποντ με ήρωα το αρκουδάκι Πάντινγκτον. Ίσως λίγο περισσότερο τρομακτικό από τις ηλικίες στις οποίες απευθύνεται, το Paddington έχει μερικά πετυχημένα κωμικά στιγμιότυπα και μια γλυκιά '50s ρετρό ατμόσφαιρα που ταιριάζει στην «αφέλεια» και την «αθωότητα» της εποχής που γράφτηκαν τα πρωτότυπα βιβλία. Σε ελληνική αλλά και σε αυθεντική εκδοχή.
Ιnfo: Paddington. Παιδική Οικογενειακή Κωμωδία. Αγγλία - Γαλλία 2014. Πρεμιέρα: Πέμπτη 11 Δεκεμβρίου. Σκηνοθεσία: Πολ Κινγκ. Παίζουν: Χιου Μπόνβιλ, Σάλι Χόκινς, Τζούλι Γουόλτερς, Νικόλ Κίντμαν. Διανομή: Odeon.
ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΤΑΚΗΣ. Ο ΑΝΑΡΧΙΚΟΣ ΠΟΙΗΤΗΣ: Ο Νίκος Παπατάκης (1918 - 2010) υπήρξε ένας από τους αγαπημένους σκηνοθέτες της στήλης και το αφιέρωμα που του γίνεται από τις 11 έως τις 17 Δεκεμβρίου στην Ταινιοθήκη της Ελλάδας την χαροποιεί και σας το συστήνει χωρίς καμία επιφύλαξη.
Γεννημένος στην Αντίς Αμπέμπα της Αιθιοπίας από αυτοεξόριστο Μακεδόνα πατέρα και Ιθαγενή μητέρα, ατίθασο και ριψοκίνδυνο παιδί των δρόμων, πολέμησε τους Ιταλούς φασίστες κατακτητές του Μουσολίνι στο πλάι του Χαϊλέ Σελασιέ (γνωστού και ως Ρας Ταφάρι), φυγαδεύτηκε αρχικά στον Λίβανο, στη συνέχεια βρέθηκε στην Αθήνα (1937 - 1937), για να εγκατασταθεί στο Παρίσι, να σπουδάσει υποκριτική και να βρεθεί στους κύκλους της γαλλικής διανόησης παρέα με τον Ζαν-Πολ Σαρτρ, τον Αντρέ Μπρετόν, τον Ζακ Πρεβέρ και τον Ζαν Ζενέ.
Παντρεύτηκε την Ανούκ Αϊμέ και μαζί ίδρυσαν το La Rose Rouge, λογοτεχνικό καμπαρέ, στο οποίο σύχναζαν οι υπαρξιστές της εποχής και το οποίο στάθηκε το δημιουργικό εφαλτήριο για καλλιτέχνες όπως η Ζιλιέτ Γκρεκό και ο Μπορίς Βιάν. Στο Κόκκινο Ρόδο, γυρίστηκε σε δική του παραγωγή, η μοναδική ταινία του Ζενέ, το περίφημο και αριστουργηματικό Ερωτικό Άσμα. Το 1957 στη Νέα Υόρκη, γνωρίζει κι ερωτεύεται την Κρίστα Πέφγκεν, η οποία στη συνέχεια θα αλλάξει το όνομά της σε Nico για να τον τιμήσει. Το 1959, θα βρει κεφάλαια να χρηματοδοτήσει την ταινία ενός άλλου σπουδαίου Έλληνα σκηνοθέτη της διασποράς, τις Σκιές του Τζον Κασσαβέτη.
Το 1962 πίσω στο Παρίσι, θα γυρίσει τη δική του πρώτη ταινία με τίτλο Οι Άβυσσοι, βασισμένη στις Δούλες του Ζενέ. Οι Βοσκοί, λέγεται η ταινία που θα γυρίσει το 1967 στην Ελλάδα, σχολιάζοντας με καυστικό τρόπο την εγκαθίδρυση του δικτατορικού καθεστώτος στη χώρα. Το 1975, η ταινία του Gloria Mundi για τα βασανιστήρια των Γάλλων στον πόλεμο της Αλγερίας ενοχλεί και η γαλλική ακροδεξιά τοποθέτησε μέχρι και βόμβα σε κινηματογράφο που παιζόταν η ταινία. Το 1986 επιστρέφει στην Ελλάδα για τη Φωτογραφία (μια από τις πιο αγαπημένες ελληνικές ταινίες της στήλης), ενώ το 1991 γυρίζει στη Γαλλία τους Ισορροπιστές, ένα πορτρέτο για τον Ζενέ, με τον οποίο η σχέση του δεν ήταν πάντα από τις καλύτερες.
Όλες αυτές οι ταινίες, με δύο εκδοχές του Gloria Mundi (1975 & 2005), το Ερωτικό Άσμα του Ζενέ, τις Σκιές του Κασσαβέτη και ντοκιμαντέρ για τον σκηνοθέτη, αποτελούν το φιλμικό σώμα του αφιερώματος. Δείτε τες όλες γιατί προβάλλονται σπάνια.
Ιnfo: Νίκος Παπατάκης. Ο Αναρχικός Ποιητής. 11-17 Δεκεμβρίου. Ταινιοθήκη της Ελλάδας (Ιερά οδός 48 & Μεγάλου Αλεξάνδρου 134-136, Κεραμεικός, Αθήνα).
εμφάνιση σχολίων