Το Θείο Τραγί του Γιάννη Σκαρίμπα και 2 νέες εκδόσεις
ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΝΤΑΜΗΣ [email protected]
22 Μαΐου 2013
ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ ΓΙ’ ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΤΟΝ ΘΕΟ ΤΟΥΣ: Το Θείο Τραγί του Γιάννη Σκαρίμπα. Το σημαντικότερο έργο του επιφανέστερου εκπροσώπου της λογοτεχνίας του περιθωρίου μιας χώρας, που κατά τα άλλα μπορεί να μην απέκτησε ποτέ μιαν αστική τάξη της προκοπής, αστικό μυθιστόρημα όμως κατάφερε να βγάλει. Γραμμένο μόλις το 1931, το Θείο Τραγί θα μπορούσε σήμερα να συγκαταλέγεται στα αριστουργήματα του μοντερνισμού, εάν ο ιδιοφυής και αποσυνάγωγός του συγγραφέας δεν ήταν τόσο προκλητικά αδιάφορος απέναντι σε ρυθμούς, τρόπους και κανόνες. Συγχωρέστε με για το μέγεθος του αποσπάσματος, αλλά ειλικρινά δε μπορώ να αντισταθώ:
«Ενώ εμείς όλο από πάνω ερχόμαστε και δείχνουμ’ αόριστα. Είναι τα πιστοποιητικά μας αμφίβολα, είναι οι δρόμοι μας γρίφοι· άγραφη είναι η ληξιαρχική μας σελίδα· άγραφη αφού δεν μας γνώρισε και μήτε την ξέρουμε. Την αξιοπρέπεια, την τιμή, το δικαίωμα, τα κάνουμε μείς λαθρεμπόριο γιατ’ είν’ μονοπωλημένα τα είδη τους· κυκλοφορούν, χωρίς τα ένσημά τους στα χέρια μας τ’ απαγορευμένα αυτά πράγματα. Τάχουν αυτοί κάμει φίρμα τους· τα βάζουν και στα εμπορικά τους ταμπέλα. Ο Θεός: είδος οικόσημο· η αρετή· σπεσιαλιτέ – ειδικότης… Μα ποιός θα μπόραε να ψήσει αντάμα τους κάστανα. Σας λέω μήτ’ ο διάολος. Τουλάιστο ο διάολος -ο αγαθός αυτός άφρονας- σου ζητάει μοναχά τη ψυχή σου και σ’ αφήνει όλα τ’ άλλα: Το δικαίωμα της ζωής, την απόλαυση, τον έρωτα της γυναίκας, το γέλιο. Σε συντρέχει μάλιστα να τ’ αποχτήσεις μπρε μάτια μ’. Πού τέτοιος φίλος! μια ψυχούλα στην έχω χαλάλι του. Ενώ αυτοί – άβυσσος αυτουνών το ιμάτιο – αυτοί όλα τα θέλουν, θέλουν και την ψυχή και το σώμα. Σου υπόσχονται και τη βασιλεία των ουρανών, μα σου χτυπάνε μαέστρικα τη βασιλεία της Γης μας. Ο “περί δικαίου των κώδικας” μόνο για δικαιοσύνη δεν γράφει. Ο “Οίκος” των προμηθεύει μόνο άστεγους, και η φιλανθρωπία τους “Αμαρτωλών Σωτηρίες”… Αμαρτιών μας τα πλήθη… εμείς… ενώ αυτοί συγγράφουν Βοκκάκιο στα γόνατα των κοριτσιών των δικών μας!… Σας λέω είν’ εξαίσιοι!».
Διακατέχεστε από κρίσεις ματαιότητας, αμφιβολίες, διλήμματα υπαρξιακά; Μία παράγραφο Σκαρίμπα κάθε μέρα. και κατά τα λοιπά κάνετε ό,τι σας φωτίσει ο θεός, που δεν υπάρχει. Το Θείο Τραγί, Γιάννης Σκαρίμπας, εκδ. Νεφέλη, 1993.
ΤΟ ΙΑΤΡΕΙΟ ΑΥΤΗΝ ΤΗ ΣΤΙΓΜΗ ΔΙΑΒΑΖΕΙ (ΕΚ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΩΝ): Τόπος-Lugar, Juan José Saer, εκδ. Κοντύλι, μετάφραση Marta Silvia Dios Sanz. Το να είμαι κατά το ήμισυ πηλιορείτης και να πληροφορούμαι την ύπαρξη ενός εκδοτικού οίκου με έδρα τις Πινακάτες διαβάζοντας τα credits αυτού του γενναιόδωρου αφηγηματικά βιβλίου, όχι, δεν είναι σοβαρά πράγματα αυτά. Αλλά όπως θα έλεγε και ο ίδιος ο Saer, «πρέπει να αναγνωρίσει κανείς ότι σχεδόν κάθε μεγάλη διαφώτιση, έξαρση, ανατροπή ή αποκάλυψη προέρχεται από την ανάγνωση». Η λιμνοθάλασσα της Γεωργικής Σχολής και άλλες αφηγήσεις, Κάρολος Τσίζεκ, εκδ. Κίχλη. Μια σειρά αφηγημάτων του τσέχικης καταγωγής θεσσαλονικιού ποιητή και εικαστικού -αναφορά στη «λιμνοθάλασσα» του κοσμοπολίτικου παρελθόντος της αγαπημένης του πόλης και σε έναν κόσμο, που αφού κατάλαβε πως δεν πρόκειται να αλλάξει ποτέ, αρκείται στο να μεταλλάσσεται. Μια αγωνιώδης καταγραφή μιας ιστορίας που σιγά-σιγά σβήνει, ακόμα και στις μνήμες των ίδιων της των πρωταγωνιστών.
εμφάνιση σχολίων