Α' ΠΡΟΣΩΠΟ Χορεύοντας μέχρι θανάτου

Α' ΠΡΟΣΩΠΟ Όλα ξεκίνησαν με λίγους ανθρώπους που άρχισαν ξαφνικά να χορεύουν στο δρόμο μέσα στη ζέστη του καλοκαιριού. Σπανίως σταματούσαν για μια μπουκιά φαγητό ή νερό, και αγνοούσαν την κούραση και τους μώλωπες στα πόδια τους. Έμειναν εκεί για μέρες, χορεύοντας ξέφρενα. Μέχρι που παρενέβησαν οι αρχές και όλα τελείωσαν μέσα σε ένα λασπωμένο τοπίο.

Δεν ήταν σε ρέιβ πάρτι της δεκαετίας του ΄90. Πρόκειται για μια από τις πιο περίεργες επιδημίες που καταγράφονται στην παγκόσμια ιστορία. Και αυτό συνέβη πριν από 500 χρόνια στη γαλλική πόλη του Στρασβούργου. Ήταν κατά τη διάρκεια τριών καυτών μηνών το καλοκαίρι του 1518, όταν αρκετές εκατοντάδες άνθρωποι ανέπτυξαν έναν έντονο ψυχαναγκασμό να χορέψουν. Ο χορός συνέχισε μέχρι που μερικοί από αυτούς κατέρρευσαν επιτόπου. Τι το προκάλεσε όμως αυτό;

Υπάρχουν ελάχιστες γραπτές μαρτυρίες που αποκαλύπτουν ότι η αλλόκοτη αυτή επιδημία είχε ως κύριο σύμπτωμα τον ξέφρενο χορό μέχρι τελικής πτώσης. Έκτοτε, μάλιστα, είναι γνωστή ως «Χορός του Αγίου Βίτου» ή Μακάβριος Χορός.

Οι σύμβουλοι της περιοχής υλοποίησαν αυτό που θεωρούσαν ότι ήταν η κατάλληλη θεραπεία -περισσότερος χορός!

Ο Παράκελσος αναφέρει το 1530 πως το 1518, μια γυναίκα άρχισε να χορεύει ξέφρενα επί μέρες στους δρόμους του Στρασβούργου. Μέσα σε μια εβδομάδα, πολλοί άλλοι ακολούθησαν την ίδια «ορμή». Ένας από τους γιατρούς αποφάνθηκε πως η τρέλα αυτή ήταν αποτέλεσμα του υπερβολικά ζεστού αίματος που έρρεε στον εγκέφαλο.

Οι σύμβουλοι της περιοχής υλοποίησαν αυτό που θεωρούσαν ότι ήταν η κατάλληλη θεραπεία -περισσότερος χορός! Διέταξαν την εκκαθάριση μιας υπαίθριας αγοράς κι έστησαν μια σκηνή εκεί. Ήταν το σημείο όπου συνόδευαν τους τρελούς χορευτές με την πεποίθηση ότι με τη διατήρηση της ξέφρενης κίνησης θα απομάκρυναν τελικά την ασθένεια. Μάλιστα προσέλαβαν και μουσικούς ώστε να κρατάνε το ρυθμό -και τα κορμιά όρθια.

«Στην τρέλα τους οι άνθρωποι συνέχισαν να χορεύουν μέχρι να πέσουν αναίσθητοι και πολλοί από αυτούς πέθαναν»

Ένα ποίημα που βρίσκεται στα αρχεία της πόλης εξηγεί τι συνέβη στη συνέχεια: «Στην τρέλα τους οι άνθρωποι συνέχισαν να χορεύουν μέχρι να πέσουν αναίσθητοι και πολλοί από αυτούς πέθαναν». Το συμβούλιο κατάλαβε ότι έκανε λάθος. Αποφασίζοντας ότι τελικά οι χορευτές υπέφεραν από την ιερή οργή του Θεού και όχι από τους ερεθισμένους τους εγκέφαλους, αποφάσισαν την απαγόρευση της μουσικής και του χορού.

Οι χορευτές μεταφέρθηκαν σε ένα ιερό αφιερωμένο στον Άγιο Βίτο, που βρίσκεται στους λόφους πάνω από την κοντινή πόλη Σαβέρ. Εκεί, τα ματωμένα τους πόδια φόρεσαν κόκκινα παπούτσια και οι άνθρωποι κάθισαν γύρω από ένα ξύλινο άγαλμα του αγίου. Τις επόμενες εβδομάδες, λένε τα χρονικά, οι περισσότεροι σταμάτησαν τον άγριο χορό τους. Η επιδημία είχε λάβει τέλος.

Κάποιοι μιλάνε για ουσίες τροφών που ενδεχομένως να λειτούργησαν όπως η χημική ουσία LSD

Αυτό το περίεργο κεφάλαιο της ανθρώπινης ιστορίας δημιουργεί πολλές ερωτήσεις που είναι δύσκολο να απαντηθούν. Γιατί συνέβη αυτό το αλλόκοτο γεγονός; Που οφείλεται η επιδημία; Κάποιοι μιλάνε για ουσίες τροφών που ενδεχομένως να λειτούργησαν όπως η χημική ουσία LSD. Άλλοι μιλούν για ψυχογενή ασθένεια.

Η ζωή στο Στρασβούργο στις αρχές της δεκαετίας του 1500 ικανοποίησε μια βασική προϋπόθεση για την εμφάνιση ψυχογενούς ασθένειας: τα χρονικά καταγράφουν τη μεγάλη δυσφορία που προκαλεί το πολύ αυξημένο επίπεδο υποκειμενικότητας. Οι κοινωνικές και θρησκευτικές συγκρούσεις, οι τρομακτικές νέες ασθένειες, οι αποτυχημένες συγκομιδές και οι αυξήσεις των τιμών του σιταριού προκάλεσαν εκτεταμένη δυστυχία.

Η επιδημία χορού του 1518 ήταν η τελευταία του είδους της στην Ευρώπη

Ένας χρονικογράφος περιέγραψε το 1517 ως «το κακό έτος». Το επόμενο καλοκαίρι, τα ορφανοτροφεία, τα νοσοκομεία και τα άσυλα ξεχείλιζαν. Αυτές ήταν οι ιδανικές συνθήκες για να φανταστούν οι άνθρωποι τότε πως ο Θεός ήταν θυμωμένος μαζί τους και ότι ο Άγιος Βίτος βγήκε βόλτα τους δρόμους τους για να τους «χορέψει».

Η επιδημία χορού του 1518 ήταν η τελευταία του είδους της στην Ευρώπη. Κατά πάσα πιθανότητα ξεθώριασε μαζί με τα συστήματα πεποιθήσεων που τη διατήρησαν. Η «μανία του χορού» είναι ένα ισχυρό παράδειγμα που υπογραμμίζει τη δύναμη του πολιτισμικού πλαισίου να διαμορφώνει τον τρόπο με τον οποίο εκφράζεται η ψυχολογική ταλαιπωρία του κοινωνικού συνόλου.

Το Στρασβούργο δεν ξεχνά την ιστορία του. Με το κλείσιμο της πέμπτης εκατονταετηρίδας από την χορευτική επιδημία, η περιοχή κάνει ειδική έκθεση στο μουσείο του Λουξεμβούργου. Ο Γάλλος συγγραφέας Jean Teulé ετοιμάζει σχετικό βιβλίο και ένα πάρτι με techno διοργανώνεται από μια ομάδα με όνομα «1518».

Πηγές: Guardian, Wikipedia 

εμφάνιση σχολίων