Τρελή Αγάπη. Με τη Πρώτη Ματιά. Αποχαιρετισμός στη Γλώσσα. Μανταρίνια. Ο Νόμος της Σιωπής. Η Χώρα του Αύριο
ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΑΚΗΣ ΛΑΚΤΑΡΙΔΗΣ [email protected]
28 Μαΐου 2015
Η Αυστριακή Γιέσικα Χάουζνερ (Λούρδη, 2009) σκηνοθετεί μια σκοτεινά χιουμοριστική βιογραφία εποχής, βασισμένη στη ζωή του Χάινριχ φον Κλάιστ (1777-1811), στρατιωτικού, ποιητή, διηγηματογράφου (Μίκαελ Κολχάας) και θεατρικού συγγραφέα (Πανθεσίλεια, Η Σπασμένη Στάμνα, Ο Πρίγκηπας του Χόμπουργκ). Ανήσυχο πνεύμα, γιος αριστοκρατικής οικογένειας στρατιωτικών και ποιητών, άλλαζε συνέχεια στρατόπεδα, πολιτικές θέσεις, τόπους διαμονής και λογοτεχνικά ήδη, χωρίς ποτέ να μπορέσει «βολευτεί» κάπου. Ερωτευμένος με την ξαδέρφη του μια ζωή, θα βρει στο πρόσωπο της Ενριέττα, μια σύντροφο για τον θάνατο, όχι όμως και τον έρωτα. Μόνο εκείνη θα τον αγαπήσει.
Αυτήν την, κατά τα άλλα, καταθλιπτική ιστορία η Χάουζνερ, την μπολιάζει με πικρό μαύρο χιούμορ και αναχρονισμούς, ενώ δεν ξεχνάει να τονίσει τους κοινωνικούς παραλληλισμούς της τότε με την τώρα εποχή, τον σκοτεινό ρόλο της προνομιούχας τάξης και τις ελιτίστικες υπαρξιακές εμμονές των διανοουμένων, σε αντιπαράθεση με την «ασήμαντη» ζωή όλων των υπολοίπων, «απλών» ανθρώπων. Συμμετοχή στο Δεκαπενθήμερο των Σκηνοθετών στις Κάννες, πέρυσι. Εξαιρετικό όλο το καστ. Ο τίτλος φυσικά κυριολεκτεί και δεν αφορά τον μεγάλο έρωτα σε αυτό το ενδιαφέρον «υβρίδιο» κινηματογραφικών ειδών.
Ιnfo: Τρελή Αγάπη (Amour Fou). Βιογραφία Εποχής, Δραματική Κομεντί. Αυστρία-Λουξεμβούργο-Γερμανία 2014. Πρεμιέρα: Πέμπτη 28 Μαΐου. Σκηνοθεσία-Σενάριο: Γιέσικα Χάουζνερ. Παίζουν: Κρίστιαν Φρίντελ, Μπρίτε Σνόινκ, Στέφαν Γκρόσμαν, Σάντρα Χίλερ. Διανομή: Feelgood Entertainment.
ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΜΑΤΙΑ: Ο Λεονάρντο είναι ένα τυφλός έφηβος που έχει απαυδήσει με την υπερπροστατευτική μητέρα του και τους νταήδες του σχολείου. Αναζητώντας την ανεξαρτησία του, αποφασίζει να σπουδάσει στο εξωτερικό, προς απογοήτευση της καλύτερής του φίλης, Τζιοβάνα. Όταν για τις ανάγκες μιας σχολικής εργασίας γνωρίζεται καλύτερα με τον Γκάμπριελ, το καινούργιο παιδί της πόλης, νέα συναισθήματα ανθίζουν και τον κάνουν να αναθεωρήσει τα σχέδιά του. Εν τω μεταξύ, η Τζιοβάνα αρχίζει να ζηλεύει αυτή τη νέα φιλία και σύντομα εντάσεις ξεσπούν μεταξύ εκείνης και του Λεονάρντο.
Τρυφερή ταινία ενηλικίωσης και σεξουαλικού προσανατολισμού, λιτή, περιεκτική και απέριττη, χωρίς στολίδια και μελοδραματικές κορυφώσεις, έχει σαν κέντρο βάρους της την κυριολεκτικά τυφλή αναζήτηση του άλλου μισού, έτσι όπως αναστατώνει για πρώτη φορά το είναι μας, κατά τη διάρκεια της εφηβείας. Χωρίς το οπτικό ερέθισμα, ο Λεονάρντο θα πρέπει να εφεύρει άλλους τρόπους για να περάσει στο επόμενο στάδιο της κοινωνικής και σεξουαλικής του ωρίμανσης.
Η ταινία, η οποία έκανε την πρεμιέρα της στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας, κερδίζοντας μάλιστα και το βραβείο κοινού, πολύ σοφά δεν επικεντρώνεται στο queer κομμάτι των χαρακτήρων της, ο σκηνοθέτης φροντίζει άλλωστε να τους κατατάξει στην πιο «ανεκτική» σε αυτά τα θέματα, ανώτερη κοινωνική τάξη, αλλά στην ενστικτώδη αναζήτηση της ερωτικής μέθεξης, κάτι που την εξυψώνει πάνω από το να είναι άλλη μία ταινία για έναν εφηβικό έρωτα.
Δύο παρατηρήσεις όμως: Το ότι η ιστορία αφορά παιδιά πλουσίων οικογενειών, με τα i-phones, τα σπίτια στα προάστια με πισίνες και τα ιδιωτικά σχολεία τους, αφήνει μια πικρή αίσθηση Beverly Hills 90210 στα χείλη. Επίσης, αν οι ήρωές της δεν μιλούσαν πορτογαλέζικα της Βραζιλίας, κι αν κάποιοι -λίγοι- από αυτούς δεν είχαν λατινοαμερικάνικα χαρακτηριστικά, κανένας δεν θα μπορούσε να μαντέψει τη χώρα παραγωγής της. Ακόμη και το σάουντρακ ή η μουσική που ακούνε τα παιδιά από τα πανάκριβα γκατζετάκια τους δεν έχει τίποτα το βραζιλιάνικο.
Ιnfo: Με την Πρώτη Ματιά (Eu Não Quero Voltar Sozinho/The Way He Looks). Αισθηματική Δραματική. Βραζιλία 2014. Πρεμιέρα: Πέμπτη 28 Μαΐου. Σκηνοθεσία: Ντανιέλ Ριμπέιρο. Παίζουν: Γκιγιέρμε Λόμπο, Φάμπιο Άουντι, Τες Αμορίμ. Διανομή: StraDa Films.
ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΓΛΩΣΣΑ: Mια παντρεμένη γυναίκα κι ένας ανύπαντρος άνδρας συναντιούνται. Αγαπούν, τσακώνονται, τα αίματα ανάβουν. Ένας αδέσποτος σκύλος περιδιαβαίνει από την πόλη στην εξοχή. Οι εποχές περνούν. Ο άνδρας και η γυναίκα συναντιούνται ξανά. Ο σκύλος βρίσκεται ανάμεσά τους. Ο πρώην σύζυγος διαλύει τα πάντα.
Μία δεύτερη ταινία ξεκινά: ίδια με την πρώτη, κι όμως όχι. Από την ανθρώπινη φυλή περνάμε στη μεταφορά. Αυτό τελειώνει με γαβγίσματα και με τα κλάματα ενός μωρού. Στο μεταξύ, θα έχουμε δει ανθρώπους να μιλούν για την πτώση του δολαρίου, για την αλήθεια που κρύβεται στα μαθηματικά και για τον θάνατο ενός κοκκινολαίμη. -Ζαν Λικ Γκοντάρ
Ο Ζαν Λικ Γκοντάρ θυμάται τον παλιό καλό πειραματικό εαυτό του και επιστρέφει στα 84 χρόνια του, πιο παλιομοδίτικα φρέσκος παρά ποτέ άλλοτε τα τελευταία 15 χρόνια. Με τη χρήση των νέων ψηφιακών μέσων αλλά και του 3D, μεταφέρει στην κινηματογραφική γλώσσα τη μέθοδο του cut-up, έτσι όπως την εφάρμοσε πρώτος λογοτεχνικά ο Γουίλιαμ Σ. Μπάροουζ (Γυμνό Γεύμα, Junky, Ο Απολυμαντής). Αποσπάσματα εικόνων, παράλληλων διαλόγων, φιλοσοφικά και πολιτικά τσιτάτα, τρέχουν το ένα μετά το άλλο, το ένα πάνω στο άλλο και παράλληλα, χωρίς προφανή λογική, σε ένα εικαστικό και φιλοσοφικό «όργιο».
Το εικαστικό κομμάτι, «πειραγμένο» σε ένα μεγάλο μέρος του, είναι συναρπαστικό, ποιητικό και άκρως καλλιτεχνικό. Το διαλογικό, φιλοσοφικό κομμάτι, εξίσου συναρπαστικό και ενδιαφέρον, ψιλοχάνεται λόγω της συχνότητας των ριπών με τις οποίες πέφτουν τα τσιτάτα και οι μονόλογοι, τα οποία μοιάζουν κατάλληλα για freeze frame και dvd. Οι λάτρεις της δουλειάς του Γκοντάρ θα την αγαπήσουν, θα την δουν και θα την ξαναδούν. Όλοι οι υπόλοιποι θα πρέπει να ρισκάρουν σε ένα έργο «αμφίβολης» αισθητικής και αποτελεσματικότητας. Βραβείο της Επιτροπής (αυτό που πήρε φέτος το The Lobster) στο περσινό φεστιβάλ των Καννών, εξ ημισείας με τη Mommy του Ξαβιέρ Ντολάν, σε μια βράβευση που ένωσε με το ίδιο βραβείο τον νεότερο με τον γηραιότερο υποψήφιο του θεσμού, τη χρονιά που μας πέρασε.
Ιnfo: Αποχαιρετισμός στη Γλώσσα (Adieau au Langage). Δραματική Σινεφίλ. Ελβετία Γαλλία 2014. Πρεμιέρα: Πέμπτη 28 Μαΐου. Σκηνοθεσία - Σενάριο: Ζαν Λικ Γκοντάρ. Παίζουν: Ελοΐζ Γκοντέ, Καμέλ Αμπντελί, Ρισάρ Σεβαλιέ, Ζοέ Μπρουνό, Κριστιάν Γκρεγκορί. Διανομή: Weird Wave.
ΜΑΝΤΑΡΙΝΙΑ: 1992, Αμπχαζία. Ένας Εσθονός ξυλουργός κι ένας καλλιεργητής μανταρινίων περιθάλπουν με περίσσια ανθρωπιά δύο βαριά τραυματισμένους από αντίπαλα στρατόπεδα. Ο ένας μισθοφόρος Τσετσένος και ο άλλος Γεωργιανός. Η συμβίωση κάτω από την στέγη του ταπεινού γενναιόδωρου Εσθονού θα τους κάνει να καταλάβουν ότι περισσότερα πράγματα τους ενώνουν παρά τους χωρίζουν. Όμως οι εμπόλεμες φατρίες δεν θα αργήσουν να φτάσουν στο κατώφλι τους.
Η υποψηφιότητα της Εσθονίας για το φετινό ξενόγλωσσο όσκαρ είναι όντως μια γενναιόδωρη ταινία. Το «απλοϊκό» στόρι της, το οποίο θα μπορούσε εύκολα να ξεπέσει στη σχηματικότητα και στον διδακτισμό, κρύβει πολλούς άσους στο μανίκι του. Αν και φειδωλό στις αποκαλύψεις του, καταφέρνει μέσα σε 87 λεπτά να δώσει υπόσταση στους τέσσερις χαρακτήρες του και να κάνει τους θεατές να νοιαστούν για την κατάληξή τους. Με στωικότητα και πικρό χιούμορ, υπογραμμίζει την ανοησία της ανθρώπινης συμπεριφοράς, του πολέμου, του εθνικισμού, του φυλετικού και θρησκευτικού διαχωρισμού, χωρίς προκαταλήψεις ή εμμονές, ειδικά σε ό,τι αφορά το κομμάτι του «πολεμόχαρου» Ισλάμ.
Κρατώντας την πιο συγκινητική αποκάλυψη για το τέλος, τα Μανταρίνια είναι μία από αυτές τις πολύ ευχάριστες μικρές εκπλήξεις του παγκόσμιου σινεμά, από μια «ξεχασμένη» γωνιά του πλανήτη, στην οποία αξίζουν πραγματικά όλες οι τιμητικές διακρίσεις, τις οποίες έχει μέχρι σήμερα δικαίως λάβει.
Ιnfo: Μανταρίνια (Mantariinid/Tangerines). Κοινωνική Δραματική. Εσθονία Γεωργία 2013. Πρεμιέρα: Πέμπτη 28 Μαΐου. Σκηνοθεσία-Σενάριο: Ζάζα Ουρουσάντζε. Παίζουν: Λέμπιτ Ούλφσακ, Γκιόργκι Νακασίντζε, Μίσα Μέσκι, Έλμο Νίγκανεν. Διανομή: NEO Films & Feelgood Entertainment.
O NOMOΣ ΤΗΣ ΣΙΩΠΗΣ: Όταν ο JR στέλνεται στη φυλακή για ένα παράπτωμα, γίνεται ο μαθητής του Μπρένταν Λιντς, του πλέον επικίνδυνου άντρα στην Αυστραλία. Όταν, όμως, βοηθάει τον κακοποιό να αποδράσουν, βρίσκονται φυγάδες και αναπτύσσουν έναν περίπλοκο δεσμό που είναι πιο επικίνδυνος από τις ληστείες που σχεδιάζουν και τους εχθρούς που τους αναζητούν.
Καλογυρισμένη και σφιχτοδεμένη περιπέτεια από τη μακρινή Αυστραλία, η οποία προσπαθεί, και εν μέρει τα καταφέρνει, να δώσει περισσότερη υπόσταση στους χαρακτήρες παρά στις σκηνές δράσης. Αυτές είναι μετρημένες, αλλά και σκηνοθετημένες με μαεστρία και continuity, χωρίς το χαοτικό στυλ του μοντάζ ανάλογων σκηνών που επικρατεί τα τελευταία χρόνια στο cgi Χόλιγουντ.
Το στόρι, λίγο κλισέ, λίγο αναμενόμενο, με μια μικρούλα ανατροπή στο τέλος, κρατάει ζωντανό το ενδιαφέρον του χάρη στη λανθάνουσα σχέση πατέρα - γιου, ανάμεσα στον Γιούαν ΜακΓκρέγκορ και τον Αυστραλό ανερχόμενο σταρ Μπρέντον Τουέιτς (Maleficent, Ο Φύλακας της Μνήμης). Εκτός φυλακής, δεν ξεχνάει να καυτηριάσει το εμπόριο λευκής σάρκας και τη ρωσική μαφία, η οποία έχει απλώσει τα πλοκάμια της ακόμη και εκεί, στη χώρα Down Under, ενώ η τοποθέτησή της στο τροπικό Κουίνσλαντ τής δίνει και μια απαραίτητη, για περιπέτεια, εξωτική αύρα.
Ιnfo: Ο Νόμος της Σιωπής (Son of a Gun). Περιπέτεια Θρίλερ. Αυστραλία 2014. Πρεμιέρα: Πέμπτη 28 Μαΐου. Σκηνοθεσία: Τζούλιους Έιβερι. Παίζουν: Γιούαν ΜακΓκρέγκορ, Μπρέντον Τουέιτς, Αλίσια Βίκαντερ. Διανομή: Seven Films & Spentzos Film.
Η ΧΩΡΑ ΤΟΥ ΑΥΡΙΟ: Η μοίρα φέρνει κοντά μια έξυπνη, αισιόδοξη έφηβη με έντονες επιστημονικές αναζητήσεις με ένα πρώην παιδί-θαύμα και νυν απογοητευμένο γκριζομάλλη εφευρέτη. Οι δυο τους θα αναλάβουν μια επικίνδυνη αποστολή, καθώς θα αποκαλύψουν τα μυστικά ενός αινιγματικού χωροχρόνου που ανήκει στη συλλογική μνήμη και ονομάζεται Tomorrowland.
Περιπέτεια φαντασίας από την Ντίσνεϊ και τον Μπραντ Μπερντ (Ρατατούης, Οι Απίθανοι), γυρισμένη σε ρετρό-φουτουριστικό στυλ, με μια σειρά από εκλεκτούς συντελεστές: σκηνογραφία από τον Σκοτ Τσάμπλις (Star Treck) και τον Τζέφρι Κέρλαντ (Inception), διεύθυνση φωτογραφίας από τον Κλαούντιο Μιράντα (Η Ζωή του Πι), σενάριο του Ντέιμον Λίντελοφ, του τηλεοπτικού Lost. Σε αυτό το τελευταίο βρίσκεται και η αχίλλειος πτέρνα της. Δεν πρόκειται για τίποτα περισσότερο από άλλη μία εκδοχή του ενός ή των κάποιων «εκλεκτών», οι οποίοι είναι προορισμένοι να αλλάξουν τον κόσμο προς το καλύτερο. Μια μεσσιανική μυθολογία, η οποία διατρέχει το σώμα του αμερικάνικου σινεμά Φαντασίας, από το Matrix και τη The Lego Movie παρωδία του, μέχρι το σοβαροφανές Interstellar.
Εδώ τα ματαιωμένα ή παρεμποδισμένα σχέδια των προηγούμενων, μεταπολεμικών γενεών, να αλλάξουν τον κόσμο, πραγματώνονται χάρη στη σύμπραξή τους με τα «ανήσυχα νιάτα» που παίρνουν επιτέλους την πρωτοβουλία να το κάνουν. Παλιομοδίτικα αισιόδοξο (για ταινία της Ντίσνεϊ μιλάμε), είναι πιο ενδιαφέρον όταν αφήνει την αμπελοφιλοσοφία στην άκρη και ταξιδεύει την ηρωίδα του σε παράλληλους κόσμους, ή όταν η δράση απαιτεί φασαριόζα και καρτουνίστικη (στο πλαίσιο του παιδικού) βία.
Συναρπαστικά εφέ, νοσταλγική '50s και '60s (άπειρες οι αναφορές στα κόμικς και στις ταινίες επιστημονικής φαντασίας εκείνης της εποχής) απεικόνιση των ΗΠΑ αλλά και της χώρας του αύριο. Αν έλειπε και το τελευταίο, επεξηγηματικό κομμάτι ανάμεσα στους «καλούς» και τον «κακό», να δικαιολογεί τα αδικαιολόγητα, όλα θα ήταν πολύ καλύτερα. Από την τελική, χιλιαστικής αισθητικής σεκάνς, όπου όλοι οι «προικισμένοι», όλων των φυλών, βρίσκονται στα λιβάδια ενός παραδείσιου μέλλοντος, λείπει ένας εκπρόσωπος της αραβικής φυλής, ή μήπως δεν είδαμε καλά;
Ιnfo: Η Χώρα του Αύριο (Tomorrowland). Περιπέτεια Φαντασίας. ΗΠΑ 2015. Πρεμιέρα: Πέμπτη 28 Μαΐου. Σκηνοθεσία: Μπραντ Μπερντ. Παίζουν: Τζορτζ Κλούνεϊ, Μπριτ Ρόμπερτσον, Χιού Λόρι, Ράφι Κάσιντι, Τόμας Ρόμπινσον. Διανομή: Feelgood Entertainment.
εμφάνιση σχολίων