Το οικονομικό πείραμα ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ της Ισλανδίας

ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ Μετά την κατάρρευση των τραπεζών το 2008 και την επιτυχία της να βγει τελικά από την κρίση χωρίς να ακολουθήσει συμφωνίες και μνημόνια, η Ισλανδία εξετάζει μια ακόμα ριζοσπαστική λύση για την πρόληψη νέων οικονομικών κρίσεων. Έκθεση ειδικής επιτροπής της Βουλής προτείνει λοιπόν να αφαιρεθεί η δυνατότητα των εμπορικών τραπεζών να δημιουργούν νέο χρήμα. Η ισλανδική κυβέρνηση, μετά την απόφαση να κρατήσει την κορόνα ως εθνικό νόμισμα, σκέφτεται να απαγορεύσει στις τράπεζές της να δημιουργούν χρήμα όταν εκδίδουν νέα δάνεια. Η αύξηση της προσφοράς χρήματος θα ελέγχεται αποκλειστικά από την κεντρική τράπεζα. Συγκεκριμένα, πριν από μερικές εβδομάδες ο επικεφαλής της Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων της ισλανδικής βουλής, ο Frosti Sigurjonsson, δημοσίευσε μια έκθεση που τάσσεται υπέρ της δημιουργίας ενός «κρατικού συστήματος χρήματος».

Διαχωρισμός χρήματος και πιστώσεων: Όπως αναφέρουν οι F.T., η βασική πρόταση της έκθεσης, την οποία ζήτησε ο πρωθυπουργός της Ισλανδίας, είναι η εξής: διαχωρίστε τα χρήματα από τις πιστώσεις. Η κεντρική τράπεζα της Ισλανδίας θα είναι ο αποκλειστικός προμηθευτής νέου χρήματος. Σε όλα τα κράτη οι κεντρικές τράπεζες είναι αυτές που ελέγχουν τη δημιουργία νέων χαρτονομισμάτων και κερμάτων αλλά όχι και τη συνολική δημιουργία χρήματος, όπως αυτού που δημιουργείται όταν μια τράπεζα χορηγεί ένα δάνειο. Η Τράπεζα της Αγγλίας περιγράφει τη διαδικασία δημιουργίας χρήματος από τις εμπορικές τράπεζες ως εξής: «Oι εμπορικές τράπεζες δημιουργούν χρήμα, με τη μορφή τραπεζικών καταθέσεων, δημιουργώντας νέα δάνεια. Όταν μια τράπεζα χορηγεί ένα δάνειο, για παράδειγμα σε κάποιον που βάζει υποθήκη για να αγοράσει ένα σπίτι, δεν το κάνει δίνοντάς του χαρτονομίσματα αξίας χιλιάδων στερλινών. Αντίθετα, πιστώνει τον τραπεζικό του λογαριασμό με μια τραπεζική κατάθεση όση και η υποθήκη. Εκείνη τη στιγμή δημιουργείται νέο χρήμα». Η έκθεση της ισλανδικής επιτροπής προτείνει να αφαιρεθεί από τις εμπορικές τράπεζες αυτή η δυνατότητα.

Τράπεζες «δύο λογαριασμών»: Οι τράπεζες θα έχουν τη δυνατότητα να ανοίγουν μόνο δύο ειδών λογαριασμούς. Πρώτον, θα ανοίγουν και θα διαχειρίζονται «λογαριασμούς συναλλαγών», που ουσιαστικά θα αποτελούν μια ηλεκτρονική μορφή χαρτονομίσματος. Η τράπεζα θα είναι απλά ο «φρουρός» του λογαριασμού, καταγράφοντας τις κινήσεις και εκτελώντας τις συναλλαγές. Δεύτερον, θα ανοίγουν και θα διαχειρίζονται επενδυτικούς λογαριασμούς. Η τράπεζα θα επενδύει τα χρήματα που είναι κατατεθειμένα στους λογαριασμούς αυτούς, είτε σε δάνεια είτε σε ομόλογα και μετοχές. Οι αναλήψεις θα είναι περιορισμένες και η τελική τους αξία δεν θα είναι εγγυημένη. Το σημαντικό είναι πως οι δύο αυτοί τύποι λογαριασμών θα είναι εντελώς διακριτοί και τα χρήματα θα φυλάσσονται είτε για συναλλαγές είτε για επενδύσεις. Όπως επισημαίνει ο Edward Hadas του Reuters, η ρύθμιση αυτή αποτρέπει δύο σημαντικούς κινδύνους του σημερινού τραπεζικού συστήματος. Τις απώλειες και τις μαζικές αναλήψεις από τους λογαριασμούς συναλλαγών και τις επενδυτικές «φούσκες» που δημιουργούνται από την υπερβολική μόχλευση.

O ρόλος της κεντρικής τράπεζας: Φυσικά η δημιουργία χρήματος είναι απαραίτητη για την οικονομία. Με βάση την οικονομική θεωρία, η προσφορά χρήματος πρέπει να αυξάνεται με τον ίδιο ρυθμό με την αύξηση της παραγωγής. Από τη στιγμή που στο σύστημα που προτείνει ο κ. Sigurjonsson oι τράπεζες δεν δημιουργούν χρήμα, τον ρόλο αυτό αναλαμβάνει αποκλειστικά η κεντρική τράπεζα. Ειδικότερα, η κεντρική τράπεζα θα έχει την αποκλειστική ευθύνη για την ποσότητα του νέου χρήματος, ρυθμίζοντας τις αποφάσεις της με βάση την απασχόληση, την παραγωγή, τον πληθωρισμό και την κατάσταση του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Ωστόσο, η κεντρική τράπεζα δεν θα είναι σε θέση να χρησιμοποιεί τα επιτόκια ή προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης. Αντίθετα, η κυβέρνηση και το κοινοβούλιο θα παίρνει την πολιτική απόφαση για την κατανομή του νέου χρήματος, είτε μέσω αύξησης των κρατικών δαπανών, είτε μέσω ενός «μπόνους» στους πολίτες ή χορήγησης δανείων στις τράπεζες με σαφείς οδηγίες να χρηματοδοτήσουν επιχειρήσεις.

Πηγή: EURO2day
 

εμφάνιση σχολίων