ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ: Ιατρείο Μικρών CULTURE Ζωών #33

Λοιπόν, σας ακούω. Ποιο είναι το πρόβλημά σας; Νυστάζετε, μα ο ύπνος δεν σας κάνει την τιμή; Κοιμάστε και δεν τολμάτε να ξυπνήσετε; Δεν είστε σίγουροι, αν όλο αυτό τριγύρω σας είναι όνειρο ή πραγματικότητα; Μία είναι η λύση: Διαβάστε! Διαβάστε καταρχάς τη στήλη αυτή, που κάθε βδομάδα θα σας συνταγογραφεί βιβλία δια πάσαν νόσον και πάσαν μαλακίαν και ύστερα, μετ’ ευτελείας και άνευ μαλακίας, διαβάστε τα ίδια τα βιβλία αυτά. Και όλα θα πάν’ καλά, θα δείτε.

ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ ΓΙ’ ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ ΟΝΕΙΡΕΥΟΝΤΑΙ ΣΕ ΣΤΙΧΟΥΣ: «Υπέροχοι απόκληροι», του Leonard Cohen, Κέδρος 2012, μετάφραση Αλέξης Καλοφωλιάς. «Η άνοιξη φτάνει στο Κεμπέκ από τα δυτικά. Το θερμό Ιαπωνικό Ρεύμα φέρνει την αλλαγή της εποχής στη δυτική ακτή του Καναδά. Διασχίζει τα λιβάδια καβάλα στην πνοή του Σινούκ, ξυπνώντας το στάρι και τις αρκούδες που κοιμούνται στις σπηλιές τους. Πνέει πάνω από το Οντάριο σαν όνειρο νομοθέτη και τρυπώνει μέσα στο Κεμπέκ, μέσα στα χωριά μας, γλιστρώντας ανάμεσα στις σημύδες». Μπορεί στην Ελλάδα να καθυστερήσαμε πολύ να γνωρίσουμε το λογοτεχνικό σκέλος του διάσημου Καναδού τραγουδοποιού, ωστόσο η ανεπανάληπτη ποιητική του μας ήταν ήδη γνώριμη μέσα από τους στίχους του. Ο Cohen, αναγνωρισμένος ποιητής στη χώρα του, ήδη από τη δεκαετία του ’60, πριν καν στραφεί ακόμα στη μουσική και τη δισκογραφία, κυκλοφόρησε το 1967 το «Beautiful Losers», γνωρίζοντας την παγκόσμια πλέον καταξίωση και ως πεζογράφος και σχηματίζοντας τον δικό του αστερισμό στο μεταμοντερνιστικό στερέωμα.

Οι «Υπέροχοι Απόκληροι» είναι ένα παράφορο μυθιστόρημα συγκρούσεων: Η πίστη και η αποστολή ενάντια στην τύχη και τη ματαιότητα, η Ιστορία και η παράδοση κόντρα στους μύθους και στην παραισθητική αντίληψη του χρόνου, η πρωταγωνίστρια δεκαετία του πιο αλαζονικού αιώνα και το περιθώριο των ταπεινών ηρώων της. Ένα μεθυστικό, βλάσφημο και ιερό ταυτόχρονα βιβλίο αφιερωμένο στους ανθρώπους που δεν αντέχουν να περιμένουν πότε θα τους αποκληρώσει ο Παράδεισος και τον αποποιούνται υπέροχα μονάχοι τους. «Στο Μόντρεαλ η άνοιξη μοιάζει με νεκροψία. Όλοι θέλουν να δουν τι υπάρχει στο εσωτερικό των παγωμένων μαμούθ. Τα κορίτσια ξηλώνουν τα μανίκια τους και η σάρκα τους ξεπροβάλλει γλυκιά και λευκή, σαν το τρυφερό ξύλο κάτω από τον πράσινο φλοιό των δέντρων. Από τους δρόμους ένα σεξουαλικό μανιφέστο υψώνεται σαν λάστιχο που φουσκώνει: Άλλη μια φορά ο χειμώνας δεν μας σκότωσε!»

Εσείς που εξερευνάτε των ονείρων σας τη μυστική στιχοπλοκή, μην ξαφνιαστείτε αν δείτε να σας οδηγεί η ανάγνωση αυτού, του πιο ωραίου «τραγουδιού» του φίλου μας του Leonard, σε άλλα, απροσδόκητα ρεφρέν ανείπωτα.

Το πρώτο βιβλίο του Cohen που κυκλοφόρησε στα ελληνικά ήταν το μυθιστόρημα «Το αγαπημένο παιχνίδι» το 2005 από τις εκδόσεις Μελάνι, σε μετάφραση Χίλντας Παπαδημητρίου. Ακολούθησαν οι ποιητικές συλλογές «Το βιβλίο του πόθου» και «Η μουσική του ξένου» από τις εκδόσεις Ιανός (η πρώτη με πρωτότυπη εικονογράφηση του ίδιου του συγγραφέα), μεταφρασμένες από την Ιωάννα Αβραμίδου και τη Λίνα Νικολακοπούλου αντίστοιχα. Τέλος, πρόσφατα οι εκδόσεις Περισπωμένη εξέδωσαν το ομορφότερο ίσως ποιητικό του κείμενο, «Το βιβλίο του ελέους», σε μετάφραση Διονύση Μαρσέλλου.

ΤΟ ΙΑΤΡΕΙΟ ΑΥΤΗ ΤΗ ΣΤΙΓΜΗ ΔΙΑΒΑΖΕΙ (ΕΚ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΩΝ): Στα δίχτυα του Μάττο, του Friedrich Glauzer, εκδ. Νεφέλη, μετάφραση Γιάννης Καλιφατίδης. Η νέα άνθιση της αστυνομικής λογοτεχνίας και η πλήρης απενοχοποίηση της αγάπης που σημαντική μερίδα του αναγνωστικού κοινού πάντα της επιφυλάσσει οδηγούν τελευταία τους Έλληνες εκδότες στην «ανακάλυψη» σπουδαίων μορφών του είδους, που μέχρι χθες παρέμεναν άγνωστοι στη χώρα μας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο Ελβετός Glauzer και το σκοτεινό αυτό μυθιστόρημά του, που έχουμε την τύχη να μας συστήνεται σε μια εξαιρετική μετάφραση, λόγος για να προσλάβει αυτή η τάση διαστάσεις εκδοτικής επιδημίας. «Γορίλας στο φεγγάρι», της Ελένης Κατσαμά, εκδ. Πατάκη. Το πλούσιο βιογραφικό, κυρίως ως επιμελήτριας και μεταφράστριας, της Ελένης της Κατσαμά στην παιδική λογοτεχνία και τα προηγούμενα δείγματα γραφής της, με πιο ξεχωριστό αυτό της βραβευμένης συλλογής «Κοσμοδρόμιο», θα αποτελούσαν εγγύηση για ένα τουλάχιστον σωστό και επαρκές εφηβικό ανάγνωσμα. Ωστόσο, ο ευρηματικός «Γορίλας στο φεγγάρι», αυτός ο ύμνος στην κοσμογονική διάσταση της εφηβικής φαντασίας και των ζωοποιών της μυστηρίων, είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένα βιβλίο για να έχουν με κάτι να ασχολούνται τα «μικρά» τα μεσημέρια του καλοκαιριού.