Ένας άνθρωπος που γκρεμίζεται ολοσχερώς δεν ξαναγεννιέται πνευματικός άνθρωπος -γιατί απλούστατα δεν μπορεί να ενώσει τα κομμάτια του
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΝΟΠΟΥΛΟΣ
20 Μαρτίου 2014
ΞΕΦΥΛΛΙΖΟΝΤΑΣ ΠΑΛΙΑ ΤΕΥΧΗ του New Yorker έπεσα πάνω σε μια συνέντευξη της Φρανσουάζ Σαγκάν που είχε δώσει το 1998. Στη φωτογραφία του 1958 η Σαγκάν ποζάρει στη ανοιχτή Aston Martin της. Τέσσερα χρόνια πριν στα 19 της μόλις έχει γράψει το Καλημέρα Θλίψη -την ιστορία μιας δεκαεπτάχρονης που εκμεταλλεύεται ασύστολα τον πατέρα της και τις δύο ερωμένες του και χάνει τη παρθενιά της στις καλοκαιρινές διακοπές της στη Νότια Γαλλία- και γίνεται τόσο διάσημη όσο και ο Πύργος του Άιφελ, η Peugeot και ο Ντε Γκολ.
Η ΦΡΑΝΣΟΥΑΖ ΣΤΑ ΕΠΟΜΕΝΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΗΣ συνεχίζει να γράφει για πλούσιους ανθρώπους που αναζητούν την ευχαρίστηση, αλλά κανένα καινούργιο της βιβλίο δεν έχει το ταλέντο και την απήχηση του πρώτου. Οι κριτικοί χάνουν το ενδιαφέρον τους για αυτήν και η Σαγκάν αντιμετωπίζεται αποκλειστικά ως διασημότητα. Στη δεκαετία του 50 η Aston Martin της γίνεται τουριστικό αξιοθέατο γιατί είναι γεμάτη με κλήσεις από τροχαίες παραβάσεις επειδή την παρκάρει πάντα μπροστά στην πόρτα του μαγαζιού που πηγαίνει χωρίς να την ενδιαφέρει αν επιτρέπεται, ή όχι. Το 57 πέφτει σε ένα χαντάκι και συνέρχεται μετά από τρεις μέρες σε κώμα. Μέσα σε έξι χρόνια παντρεύεται και χωρίζει δύο φορές. Μετά έρχεται ο αλκοολισμός και τα ναρκωτικά. Η άνεση της Σαγκάν να αποκαλύπτει οικιοθελώς την ιδιωτική της ζωή κάνει το τύπο και τα μίντια να παραληρούν, όπως όταν για παράδειγμα κάνει δημόσια έκκληση στον Υπουργό Εσωτερικών να της απαγορεύσει την είσοδο στα καζίνα όλης της χώρας για να τιθασεύσει το πάθος της για το τζόγο. Στη δεκαετία του 80 είναι μια πρώην, οι ήρωες του τζετ σετ για τους οποίους έγραφε τώρα θεωρούνται «ευρωσκουπίδια» και κατά τη διάρκεια του 90 συλλαμβάνεται δύο φορές για κατοχή κοκαΐνης.
ΣΤΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΠΟΥ ΔΙΝΕΙ στο New Yorker -έξι χρόνια πριν το θάνατό της στην ερώτηση αν συνεχίζει να παίρνει κοκαΐνη απαντάει “par hazard, oui” -«αν τύχει, ναι». Μια ατάκα της με φρενάρει, μου επιβάλλει να σκεφτώ υπερεντατικά και με σπρώχνει να γράψω αυτό το κείμενο: «Ο πόνος και οι ατυχίες μού έμαθαν ελάχιστα πράγματα. Δεν μετανιώνω για τίποτα, εκτός ίσως από το γεγονός ότι θα έπρεπε να αισθάνομαι περισσότερο». Ο πόνος και οι ατυχίες μας μαθαίνουν ελάχιστα πράγματα; Η Σαγκάν ήταν επιεικής. Η κακή ζωή δεν μας μαθαίνει ΤΙΠΟΤΑ απολύτως. Διαβάζω, ακούω, βλέπω συνέχεια ανθρώπους που θεοποιούν τις ατυχίες, τον πόνο, τις αντιξοότητες, τις αποτυχίες, τις ρημαγμένες σχέσεις, τους χωρισμούς, τα εμπόδια, τις πτώσεις, τις ήττες. Που προτείνουν ως σκληροπυρηνικοί διαφημιστές τη Δυστυχία ως το απόλυτο προϊόν που πρέπει να συνοδεύει κάθε ζωή. Ως το απόλυτο σχολείο που πρέπει να φοιτήσεις για να αποκτήσεις την υπέρτατη Γνώση που είναι πικρή μεν αναγκαία δε. Η δυστυχία δεν με έμαθε τίποτα. Στις στιγμές που ήμουν ευτυχισμένος, ικανοποιημένος με τον εαυτό μου, ζωντανός, με πνευματική ευεξία, όταν λάτρευα τη ζωή έμαθα να δείχνω κατανόηση και να συμπάσχω με τον άλλο. Η δυστυχία και ο πόνος σε κάνουν εξαιρετικά εγωιστή και νάρκισσο. Είσαι ένας Άγιος Σεβαστιανός που κοιτάζεται στον καθρέφτη καμαρώνοντας για τα βέλη που έχει στο σώμα του. Ο πόνος και οι συνεχόμενες αντιξοότητες φέρνουν ζήλεια, φθόνο, αγανάκτηση, απογοήτευση, μαύρες σκέψεις, μιζέρια, φόβο, ανησυχία, αίσθημα εγκατάλειψης. Όχι… Ο πόνος δεν εξημερώνει, δεν εξανθρωπίζει, δεν εκπολιτίζει. Αντιπαθώ την ηττοπαθή ατάκα της Αγίας Τερέζας -«περισσότερα δάκρια χύθηκαν για προσευχές που εισακούστηκαν παρά για όσες δεν εισακούστηκαν ποτέ». Αυτό το τεράστιο ψέμα δεν έχει άλλο σκοπό από το να μας τρομοκρατήσει. Δεν υπάρχει τίποτα καλύτερο από το να παίρνεις ότι θέλεις από τη ζωή κι αφήστε τους άλλους να λένε ό, τι θέλουν.
Η ΑΛΛΗ ΑΝΟΗΣΙΑ -ΚΑΤΑΤΕΘΕΝ ΤΩΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΩΝ ΧΡΟΝΩΝ που εκσφενδονίζεται από παντού και λέει ότι «σημασία έχει το ταξίδι και όχι ο προορισμός» με αφήνει επίσης παγερά αδιάφορο. Δώστε μου ένα υπέροχο προορισμό και σας χαρίζω όλα τα ταξίδια του κόσμου. Δεν αντιλαμβάνομαι γιατί θα πρέπει να καταπιείς όλο το αλάτι της ζωής για να δικαιωθείς. Από τον εαυτό σου; Από τους άλλους; Από ποιόν και γιατί; Δεν καταλαβαίνω γιατί θα πρέπει να φτάσω στον προορισμό ρημαγμένος, αγνώριστος, ηττημένος και να μην πάρω ένα αεροπλάνο πρώτη θέση για να φτάσω στη Χώρα του Ουράνιου Τόξου μια ώρα νωρίτερα. Από τα 13 μου στηρίζομαι σε δύο κολώνες -στον Ηδονισμό και την Πίστη. Δηλαδή στην Υπερβολή και στο Θεό. Όποιος αναζητάει μια καλή ζωή συνιστώ να τις θεμελιώνει και τις δύο μαζί σε μικρή ηλικία. Αφού όλοι πρόκειται να πεθάνουμε τουλάχιστον ας ζούμε υπέροχες ζωές και αφού πεθάνουμε να απολαμβάνουμε μιαν ακόμα καλύτερη. Όλες οι έρευνες για την ευτυχία με δικαιώνουν σ’ ένα σημείο: Οι ευτυχισμένοι άνθρωποι πιστεύουν στο Θεό και ξέρουν να δημιουργούν και να διασκεδάζουν. Το χειρότερο πράγμα που μπορείς να γίνεις είναι ένας νηφάλιος άθεος -υπάρχουν τόσοι πολλοί τριγύρω μας.
εμφάνιση σχολίων