Η αποδοχή της ΖΗΝ συναισθηματικής πολυπλοκότητας

ΖΗΝ Σύμφωνα με τον διάσημο ψυχολόγο Paul Ekman έχουμε έξι βασικά συναισθήματα τα οποία ισχύουν για όλους τους πολιτισμούς: ο θυμός, ο φόβος, η αηδία, η χαρά, η θλίψη και η έκπληξη. Βέβαια, ο συναισθηματικός μας κόσμος είναι πιο περίπλοκος από αυτά τα βασικά συναισθήματα. Βιώνουμε επίσης κοινωνικά συναισθήματα όπως η αμηχανία, η ενοχή, η ντροπή, η ζήλια, ο φθόνος, η ενσυναίσθηση και η υπερηφάνεια. Ακόμη, υπάρχουν πολλά άλλα αμέτρητα συναισθήματα όπως η πλήξη, η ικανοποίηση, η διασκέδαση, η περιφρόνηση, η απογοήτευση κλπ.

Οι ψυχολόγοι έχουν καταλήξει σε πολλούς τρόπους για την ταξινόμηση των συναισθημάτων, ωστόσο κανένας από αυτούς δεν είναι 100% σωστός. Όλα εξαρτώνται από τα όρια που θέτουμε από το ένα συναίσθημα στο άλλο και αυτή μπορεί να είναι μία πολύπλοκη διαδικασία.

Ακόμα και όταν αναλύουμε ένα βασικό συναίσθημα, παρατηρούμε ότι εμφανίζεται σε διαφορετικές μορφές ανάλογα με την ένταση, τη διάρκεια και το περιεχόμενό του. Για παράδειγμα, ο Ekman θεωρεί τα συναισθήματα ως οικογένειες που έχουν ένα ευρύ φάσμα διαφορετικών εκφράσεων. Κατά την ανάλυση του συναισθήματος του θυμού, ο Ekman και η ομάδα του ανακάλυψαν πάνω από 60 διαφορετικές εκφράσεις του.
 

Θα μπορούσαμε να πούμε ότι έχουμε τόσα συναισθήματα όσες και οι διαφορετικές εμπειρίες που βιώνουμε  

Σίγουρα μπορείτε να σκεφτείτε πολλές διαφορετικές εμπειρίες που είχατε βιώσει θυμό στη ζωή σας. Μερικές φορές ο θυμός σας είναι ήπιος και συνοδεύεται από απογοήτευση ή δυσαρέσκεια, ενώ άλλες φορές είναι έντονος και συνοδεύεται από περιφρόνηση ή ακόμα και μίσος. Στην πραγματικότητα, κάθε συνειδητή εμπειρία έχει την δική της μοναδική συναισθηματική γεύση. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι έχουμε τόσα συναισθήματα όσες και οι διαφορετικές εμπειρίες που βιώνουμε.

Η αποδοχή της συναισθηματικής πολυπλοκότητας της ζωής είναι πολύ σημαντική. Μάς δίνει μια ξεκάθαρη εικόνα για το πως λειτουργεί το μυαλό μας και μάς διδάσκει να είμαστε πιο ανοιχτοί απέναντι στο ευρύ φάσμα συναισθηματικών εμπειριών που βιώνουμε.

Σπάνια βιώνουμε ένα μόνο συναίσθημα, αλλά αντίθετα βιώνουμε ένα μείγμα συναισθημάτων ταυτόχρονα. Για παράδειγμα ας υποθέσουμε ότι ετοιμάζεστε για ένα σημαντικό γεγονός στη ζωή σας, όπως το ξεκίνημα μια καινούργιας δουλειάς, ενός γάμου ή μιας μετακόμισης σε ένα νέο μέρος. Πιθανότατα να βιώνετε ένα ευρύ φάσμα διαφορετικών συναισθημάτων ταυτόχρονα. Ένα κομμάτι του εαυτού σας μπορεί να είναι ενθουσιασμένο, ένα άλλο αγχωμένο, ένα άλλο αισιόδοξο και ένα άλλο κομμάτι του εαυτού σας να φοβάται τη νέα αυτή εμπειρία.
 

H αποδοχή της συναισθηματικής πολυπλοκότητας είναι το κλειδί για την αυτογνωσία και την συναισθηματική νοημοσύνη  

Μπορούμε να βιώσουμε όλα αυτά τα συναισθήματα ταυτόχρονα και δεν υπάρχει κάτι αντιφατικό σε αυτό. Είμαστε περίπλοκα όντα και μπορούμε να αισθανόμαστε πολλά συναισθήματα την ίδια στιγμή. H αποδοχή της συναισθηματικής πολυπλοκότητας είναι το κλειδί για την αυτογνωσία και την συναισθηματική νοημοσύνη.

Αυτό ισχύει ιδιαίτερα αν έχουμε περάσει κάποια έντονη συναισθηματική εμπειρία στη ζωή μας η οποία φαίνεται να μάς συνοδεύει για μεγάλο χρονικό διάστημα, όπως ο θάνατος ενός αγαπημένου προσώπου μας, το τέλος μιας μακροχρόνιας σχέσης ή μια τραυματική εμπειρία που βιώσαμε στο παρελθόν.

Αυτές οι έντονες αρνητικές εμπειρίες μπορούν να παραμείνουν μαζί μας για μήνες, χρόνια ή ακόμα και για μια ολόκληρη ζωή. Μαθαίνουμε όμως να ζούμε μαζί τους και μαθαίνουμε να βιώνουμε θετικά συναισθήματα ξανά, ακόμα και αν αυτές οι αρνητικές εμπειρίες είναι πάντα στο παρασκήνιο.
 

Θετικά και αρνητικά συναισθήματα μπορούν να συνυπάρχουν στο μυαλό μας την ίδια στιγμή  

Όχι ο πόνος δεν εξαφανίζεται, αλλά αρχίζει να συνυπάρχει με την ευχαρίστηση και η θλίψη βρίσκεται δίπλα στην επανεύρεση της λατρείας της εμπειρίας. Τη στιγμή που νομίζετε ότι όλα έχουν τελειώσει. (Μαρκ Ντότι). Ακόμα και μετά από αρνητικά γεγονότα στη ζωή μας, μαθαίνουμε να ζούμε με αυτό το μικρό κομμάτι θλίψης, πόνου κτλ.

Θετικά και αρνητικά συναισθήματα μπορούν να συνυπάρχουν στο μυαλό μας την ίδια στιγμή. Μερικές φορές το να προχωρήσουμε μπροστά έπειτα από μια αρνητική εμπειρία στη ζωής μας, δεν σημαίνει να ξεπεράσουμε εντελώς αυτό το συναίσθημα ή να το αντικαταστήσουμε με ένα άλλο συναίσθημα, αλλά να μάθουμε να το αφήνουμε απλά να υπάρχει, ενώ συνεχίζουμε να έχουμε επαφή με τον κόσμο γύρω μας και να επιτρέπουμε στου εαυτούς μας να αισθανθούν νέα συναισθήματα, παράλληλα με αυτό.

Ενώ μπορεί να είναι υγιές να ονομάζετε τα συναισθήματά σας, να τα αποδέχεστε και να τα απελευθερώνετε, κάποιες φορές υπάρχει μεγάλη συναισθηματική πολυπλοκότητα για να δώσουμε μια ακριβή ετικέτα σε αυτά. Άλλες φορές πάλι δεν γνωρίζετε καν πώς να περιγράψετε τα συναισθήματά σας, το οποίο είναι φυσιολογικό. Απλά αισθανθείτε τα. Εκφράστε τα καλλιτεχνικά μέσω τη μουσικής, της ποίησης ή της ζωγραφικής. Διοχετεύεστε τα σε κάτι δημιουργικό.

Η συναισθηματική πολυπλοκότητα είναι μια σημαντική πτυχή της ψυχολογίας μας. Όταν σταματήσετε να προσπαθείτε να αισθανθείτε την απόλυτη ευτυχία ή την απόλυτη χαρά και μάθετε να αποδέχεστε την εμπειρία των συναισθηματικών εμπειριών που εισπράττετε κάθε στιγμή, τότε μπορείτε να γίνετε ένας πιο συναισθηματικά ευφυής άνθρωπος.
 
 
Διαβάστε επίσης:
Η ισχύς των συναισθημάτων
Αλεξιθυμία: Όταν τα συναισθήματα σου είναι άλυτο μυστήριο
Τα συναισθήματα που δεν περιγράφονται με μια λέξη

εμφάνιση σχολίων