Χάνα Άρεντ, η φιλόσοφος που διατύπωσε την «κοινοτοπία του κακού»
Η αδιαφορία για τον κόσμο είναι δυνατή ως πολιτικό φαινόμενο μόνο αν στηριχτεί στην υπόθεση ότι ο κόσμος δεν θα διαρκέσει.DOCTV.GR
27 Μαρτίου 2019
Τα ειδεχθέστερα εγκλήματα τα διαπράττουν φυσιολογικοί άνθρωποι.
Η αγάπη, από την ίδια της τη φύση, είναι απόκοσμη. Και για αυτό το λόγο και όχι για τη σπανιότητά της, δεν είναι μόνο απολιτική αλλά και αντιπολιτική, ίσως η πιο ισχυρή από όλες τις αντιπολιτικές δυνάμεις.
Να είμαστε ατρόμητοι. Αυτό επιδιώκει η αγάπη.
Ο πιο φλογερός επαναστάτης θα γίνει συντηρητικός την επόμενη μέρα μετά την επανάσταση.
Δεν υπάρχουν επικίνδυνες σκέψεις. Το να σκέφτεσαι αυτό καθεαυτό είναι επικίνδυνο.
Το καλό μπορεί να είναι ριζικό. Το κακό δεν μπορεί ποτέ να είναι ριζικό, μπορεί να είναι μόνο ακραίο, διότι δεν έχει ούτε βάθος ούτε καμία δαιμονική διάσταση και αυτή είναι η φρίκη του: πως μπορεί να εξαπλωθεί σαν μύκητας πάνω στην επιφάνεια της γης και να καταστρέψει ολόκληρο τον κόσμο. Το κακό προέρχεται από την αποτυχία μας να σκεφτούμε.
Το κακό θριαμβεύει μέσα στην απάθεια και δεν θα μπορούσε να επιβιώσει χωρίς αυτήν
Μόνο το έγκλημα και ο εγκληματίας μάς αντιμετωπίζουν με την αμηχανία του ριζοσπαστικού κακού. Αλλά μόνο ο υποκριτής είναι πραγματικά σάπιος στον πυρήνα του
Η συγχώρεση είναι το κλειδί της δράσης και της ελευθερίας
Το να αγαπάς τη ζωή είναι εύκολο όταν βρίσκεσαι στο εξωτερικό, εκεί όπου δεν σε ξέρει κανείς και κρατάς τη ζωή σου στα χέρια σου, μόνος σου. Εκεί είσαι περισσότερο κύριος του εαυτό σου από κάθε άλλη στιγμή.
Οι άνθρωποι έχουν μεταβληθεί πέρα για πέρα σε ιδιώτες, δηλαδή έχουν στερηθεί το να βλέπουν και να ακούνε τους άλλους ή το να τους βλέπουν και να τους ακούνε οι άλλοι.
Τον 19ο αιώνα δημιουργήθηκε μια πληθώρα ιδεολογιών που προσποιούνται ότι αποτελούν κλειδιά για την ιστορία, αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι τίποτα άλλο παρά απελπισμένες προσπάθειες αποποίησης ευθυνών.
Το πρόβλημα με την σοφία του παρελθόντος είναι ότι εκπνέει -τρόπον τινά- μέσα στα χέρια μας όταν προσπαθούμε να την εφαρμόσουμε με έντιμο τρόπο στις κύριες πολιτικές εμπειρίες του καιρού μας.
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος στο να αναγνωρίσουμε τον ολοκληρωτισμό ως την κατάρα του αιώνα θα ήταν μια τέτοια εμμονή με αυτόν που θα μας εμποδίζουμε να δούμε τα πολλά εκείνα μικρά και όχι τόσο μικρά κακά με τα οποία είναι στρωμένος ο δρόμος προς την κόλαση.
Η εξουσία και η βία είναι αντίθετα. Εκεί όπου ο ένας εξουσιάζει, ο άλλος απουσιάζει.
Κάτω από συνθήκες τυραννίας είναι πολύ πιο εύκολο να δράσεις παρά να σκέφτεσαι.
Γραφειοκρατία: η κυριαρχία του κανένα.
Οι επαναστάτες δεν κάνουν επαναστάσεις. Οι επαναστάτες είναι εκείνοι που ξέρουν πότε η δύναμη βρίσκεται στο δρόμο και πότε μπορούν να την πάρουν. Η ένοπλη εξέγερση από μόνη της δεν έχει ακόμη οδηγήσει σε καμία επανάσταση.
Η εξουσία όταν αφήνεται στον εαυτό της δεν μπορεί να επιτύχει τίποτα περισσότερο παρά περισσότερη εξουσία, και η διαχειριζόμενη βία για χάρη της εξουσίας (και όχι του νόμου) μετατρέπεται σε μια καταστροφική αρχή που δεν θα σταματήσει έως ότου δεν υπάρχει πια τίποτα να παραβιάσει.
Η εξουσία έγινε η ουσία της πολιτικής δράσης και το κέντρο της πολιτικής σκέψης, όταν χωρίστηκε από την πολιτική κοινότητα που θα έπρεπε να εξυπηρετήσει.
Όταν όλοι είναι ένοχοι, κανείς δεν είναι.
Οι εξομολογήσεις συλλογικής ενοχής είναι η καλύτερη δυνατή προστασία έναντι της ανακάλυψης των ενόχων.
Η διάκριση μεταξύ της βίαιης και της μη βίαιης δράσης, είναι ότι η πρώτη είναι αποκλειστικά στραμμένη προς στην καταστροφή του παλιού, ενώ η δεύτερη ασχολείται κυρίως με τη δημιουργία κάτι καινούργιου.
Ο ιμπεριαλισμός πρέπει να θεωρείται ως το πρώτο στάδιο στην πολιτική κυριαρχία της αστικής τάξης και όχι το τελευταίο στάδιο του καπιταλισμού.
Ενέργεια χωρίς ένα όνομα, ένα «ποιος» συνημμένο σ’ αυτήν, δεν έχει νόημα.
Το πρόβλημα με τα ψέματα και την εξαπάτηση είναι ότι η αποτελεσματικότητά τους βασίζεται εξ ολοκλήρου σε μια σαφή αντίληψη της αλήθειας την οποία ο ψεύτης και απατεώνας επιθυμεί να κρύψει.
Ο τρίτος κόσμος δεν είναι πραγματικότητα, αλλά ιδεολογία.
Η Χάνα Άρεντ (14 Οκτωβρίου 1906 - 4 Δεκεμβρίου 1975) ήταν Γερμανοαμερικανίδα εβραϊκής καταγωγής, πολιτική επιστήμονας και φιλόσοφος. Γεννήθηκε από κοσμική γερμανοεβραϊκή οικογένεια στη Γερμανία. Σπούδασε φιλοσοφία στο πανεπιστήμιο του Μάρμπουργκ.. Ερωτευύτηκε τον φιλόσοφο και καθηγητή της στο Πανεπιστημιο Martin Heidegger. Παντρεύτηκε τον Günther Anders και αργότερα τον μαρξιστή Heirich Blücher. Με την άνοδο του ναζισμού κατέφυγε στη Γαλλία και, μετά την εισβολή των Γερμανών στο Παρίσι, στη Νέα Υόρκη, όπου ασχολήθηκε με την πανεπιστημιακή διδασκαλία και τη συγγραφή φιλοσοφικών δοκιμίων. Έγραψε πολλά έργα πολιτικής φιλοσοφίας σχετικά με τον ολοκληρωτισμό και τον αντισημιτισμό καθώς και μελέτες για το εβραϊκό Ολοκαύτωμα. Από τα πιο γνωστά της έργα είναι: Η ανθρώπινη κατάσταση, Το ολοκληρωτικό σύστημα, Για την Επανάσταση, Η Πολιτική Φιλοσοφία του Καντ, Περί Βίας.
Διαβάστε επίσης:
Άρεντ: Η ανθρώπινη κατάσταση
Χάνα Άρεντ: Η κοινοτοπία του κακού
εμφάνιση σχολίων