Η Μαχαιριά. Νυχτερινός Ανταποκριτής. Στα Χρόνια της Βίας. Timbuktu. Όχθες. Όλα Είναι Θέμα Συγκέντρωσης. Ο Δρόμος Για το Σχολείο
ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΑΚΗΣ ΛΑΚΤΑΡΙΔΗΣ [email protected]
6 Μαρτίου 2015
Η καινούργια ταινία του αγαπημένου μας Φατίχ Ακίμ (Soul Kitchen, Η Άκρη του Ουρανού, Μαζί Ποτέ, Ο Ήχος της Πόλης) έρχεται να αποδείξει ότι η συσσώρευση μεγάλης ποσότητας ταλέντου δεν σημαίνει απαραίτητα και ανάλογης ποιότητας αποτέλεσμα. Έχοντας στο μυαλό του ένα καινούργιο America-America (Ηλίας Καζάν, 1963), για τον λαό των Αρμενίων, ζήτησε από τον αρμενικής καταγωγής σεναριογράφο και συνεργάτη του Σκορτσέζε (συνέγραψε τα: Βίαιοι Δρόμοι, Νέα Υόρκη-Νέα Υόρκη, Το Τελευταίο Βαλς), Μαρντίκ Μάρτιν, να γράψει το σενάριο.
Ο Μάρτιν, ο οποίος γίνεται αιτία να γνωρίσει ο Ακίν τον Σκορτσέζε (τον κινηματογραφικό του πατέρα, όπως τον αποκαλεί και κυρίαρχη επιρροή, στην πρώτη φάση του έργου του - Kurz und Schmerzloss, 1998), ήταν ο σεναριογράφος, ίσως της καλύτερης ταινίας του μεγάλου Ιταλοαμερικανού σκηνοθέτη, η οποία δεν είναι άλλη από το Οργισμένο Είδωλο (Raging Bull, 1980).
Η Μαχαιριά είναι το πρώτο σενάριο του Μάρτιν μετά από 34 χρόνια και αυτό φαίνεται. Περισσότερο αποσπασματικό από όσο θα έπρεπε, αδυνατεί να δώσει έναν ρυθμό στην αφήγηση, παρόλο που οι προθέσεις είναι καλές και οι επιμέρους δυνατές σκηνές δεν λείπουν. Ο Ακίμ, που εκτός από το America-America, αναφέρει σαν επιρροές του, την Οδύσσεια του Ομήρου και τον Αιχμάλωτο της Ερήμου (1956) του Τζον Φορντ, συνηθισμένος σε μικρότερου μεγέθους παραγωγές, πέρα από το θάρρος του να τα βάλει με το τουρκικό κατεστημένο σε ό,τι αφορά τη σφαγή των Αρμενίων, δεν καταφέρνει πάντα να δώσει πνοή στο φιλόδοξο όραμά του.
Χωρίς να είναι η καλύτερη ταινία του ή αυτό που πιθανόν να είχε στο μυαλό του όταν τη φανταζόταν (η ιδέα γεννήθηκε μετά τη δολοφονία του Αρμένιου δημοσιογράφου Χραντ Ντινκ το 2007 στην Κωνσταντινούπολη), κάθε ταινία του Ακίν είναι πάντα ενδιαφέρουσα, ειδικά όταν ο ίδιος ο σκηνοθέτης τη θεωρεί σαν την πιο συναισθηματική ταινία του και τελευταίο μέρος μιας νοητής τριλογίας με τίτλο «Έρωτας, Θάνατος και Διάβολος», της οποίας τα δύο πρώτα μέρη αποτελούν οι πολυαγαπημένες μας Μαζί Ποτέ και Η Άκρη του Ουρανού. Πιθανόν αυτό που χρειάζεται το Cut, όπως είναι ο πρωτότυπος τίτλος της ταινίας, είναι ένα καινούργιο cut (μοντάζ).
Ιnfo: Η Μαχαιριά (The Cut). Ιστορική Κοινωνική Δραματική. Γερμανία - Γαλλία - Πολωνία - Τουρκία - Καναδάς - Ρωσία - Ιταλία 2014. Πρεμιέρα: Πέμπτη 5 Μαρτίου. Σκηνοθεσία: Φατίχ Ακίν. Παίζουν: Ταχάρ Ραχίμ, Σίμον Αμπκαριάν, Μακράμ Κουρί, Χιντί Ζαχράμ, Γιώργος Γεωργίου. Διανομή: Rosebud.21 και Feelgood Entertainment.
ΝΥΧΤΕΡΙΝΟΣ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΗΣ: O Λου Μπλουμ είναι ένας φιλόδοξος νέος που αναζητάει απεγνωσμένα δουλειά και ανακαλύπτει τον αδυσώπητο κόσμο του εγκληματολογικού ρεπορτάζ. Θα γνωρίσει μια ομάδα από κινηματογραφικά συνεργεία που τραβούν πλάνα από τρακαρίσματα, φωτιές, φόνους και άλλες καταστροφές, και θα αποφασίσει να δοκιμάσει την τύχη του στην επικίνδυνη πραγματικότητα του nightcrawling, όπου η κάθε αστυνομική σειρήνα ισοδυναμεί με μια πιθανή αποκλειστικότητα και τα θύματα μετριούνται με δολάρια και δημοσιότητα. Με τη βοήθεια της Νίνα, μια παλαίμαχο των δελτίων ειδήσεων, ο Λου θα γίνει πρωταγωνιστής της δικής του ιστορίας, θολώνοντας το όριο μεταξύ παρατηρητή και συμμετέχοντα.
Εξαιρετική πρώτη ταινία ενός σεναριογράφου που σίγουρα θα μας απασχολήσει ξανά στο μέλλον και σαν σκηνοθέτης πλέον. Το πολυβραβευμένο ντεμπούτο του όχι και τόσο νέου (γεννημένος το 1959) Νταν Γκίλροϊ (Η Κληρονομιά του Μπορν, Real Steel) είναι ένα ψυχολογικό θρίλερ από αυτά που κυριολεκτικά σου παγώνουν το αίμα. Ταυτόχρονα, μπορεί να το δει κανείς και σαν μια μαύρη σάτιρα για την αμερικανική εμμονή με την επιτυχία (του winner ως αντίθετο του looser), καθώς ο φιλόδοξος και ψυχολογικά διαταραγμένος ήρωάς της δεν διστάζει να πατήσει, κυριολεκτικά, επί πτωμάτων, προκειμένου να «τα καταφέρει». Κι αυτό δεν αφορά μόνο τον ήρωα, αλλά και την ακόρεστη δίψα των ΜΜΕ για αίμα και τηλεθέαση, και σε ένα τρίτο επίπεδο, τη μακάβρια περιέργεια του κοινού (και εμάς των ιδίων των κινηματογραφόφιλων) για περισσότερη βία, στα όρια του σοκ και της ηδονοβλεψίας.
Ο Νυχτερινός Ανταποκριτής διαθέτει επίσης ολοκληρωμένους χαρακτήρες, κλιμακούμενο ρυθμό, σασπένς και έναν Τζέικ Τζίλενχαλ σε έναν από τους καλύτερους ρόλους της μέχρι τώρα καριέρας του. Θα μπορούσε άνετα να ήταν υποψήφιος στα βραβεία Όσκαρ. Αντί αυτού, η ταινία ήταν υποψήφια μόνο για το, εξαιρετικό, σενάριό της. Βραβεύτηκε στο σύνολό της στα Independet Spirits Awards.
Ιnfo: Νυχτερινός Ανταποκριτής (Nightcrowler). Ψυχολογικό Θρίλερ. ΗΠΑ 2014. Πρεμιέρα: Πέμπτη 5 Μαρτίου. Σκηνοθεσία: Νταν Γκίλροϊ. Παίζουν: Τζέικ Τζίλενχαλ, Ρενέ Ρούσο, Μπιλ Πάξτον, Ριζ Άχμεντ, Κέβιν Ραμ. Διανομή: Tanweer.
ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΒΙΑΣ: Νέα Υόρκη 1981, μια από τις πιο βίαιες χρονιές στην ιστορία της πόλης. Ο Αμπέλ και η γυναίκα του Άννα προσπαθούν να κρατήσουν την επιχείρησή τους ζωντανή και κερδοφόρα, καθώς γύρω τους μαίνεται η παρανομία και το έγκλημα. Οι αντίπαλες εταιρείες ληστεύουν τα πετρελαιοφόρα φορτηγά τους, η προθεσμία εξόφλησης των νέων εγκαταστάσεων πλησιάζει και η εφορία βρίσκεται στο κατόπι τους. Ενώ όλα και όλοι λένε, στον λατινικής καταγωγής Αμπέλ, ότι για να τα βγάλει πέρα πρέπει να παρανομήσει κι αυτός με τη σειρά του, εκείνος προσπαθεί να μείνει αλώβητος, την ώρα που όλα γύρω του γκρεμίζονται.
Είναι φανερή η λατρεία των Αμερικανών σκηνοθετών της προτελευταίας γενιάς (Πολ Τόμας Άντερσον, Ντέιβιντ Ο' Ράσελ, Γουές Άντερσον) για τον κινηματογράφο των δεκαετιών του '60 και του '70, με τους οποίους μεγάλωσαν. Εδώ, ο Τζέι Σι Τσάντορ του περυσινού Όλα Χάθηκαν αποτίει τον δικό του φόρο τιμής στις δεκαετίες αυτές και ειδικά στο σινεμά του Σίντνεϊ Λιούμετ (Σέρπικο, Ο Πρίγκηπας της Πόλης, Πριν ο Διάβολος Καταλάβει ότι Πέθανες), αλλά και εκείνο των Μάρτιν Σκορτσέζε και Φ.Φ. Κόπολα.
Ο ιδεαλισμός του ήρωα θυμίζει κάτι από τους συνήθεις πρωταγωνιστές των ταινιών του Λιούμετ, αλλά και τον Τάκερ του Φ.Φ. Κόπολα. Οι σχέσεις του με τη γυναίκα, τον δικηγόρο, τους αντιπάλους του και όλη η υπόγεια διαπλοκή των πιονέρων που έχτισαν τον Νέο Κόσμο με αίμα και δάκρυα, καθώς και το ότι η πλοκή διαδραματίζεται στη Νέα Υόρκη στην πιο βίαιη περίοδο της ιστορίας της, φέρνει στον νου τις δουλειές του Σκορτσέζε για την πόλη και τους βίαιους δρόμους της.
Βαθιά απαισιόδοξη, όπως και οι ταινίες στις οποίες θέλει να μοιάσει, το Στα Χρόνια της Βίας διαθέτει ατμόσφαιρα, τελετουργικό ρυθμό, ικανοποιητικές ερμηνείες και ένα εξαιρετικό σάουντρακ. Αν έλειπαν και κάποιες σεναριακές ευκολίες (η σκηνή της εφόδου της εφορίας μένει ξεκρέμαστη, η συνάντηση της τελευταίας σκηνής μοιάζει στημένη και σχηματική), θα μιλούσαμε για μία από τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς.
Ιnfo: Στα Χρόνια της Βίας (A Most Violent Year). Αστυνομική Κοινωνική Δραματική. ΗΠΑ 2014. Πρεμιέρα: Πέμπτη 5 Μαρτίου. Σκηνοθεσία: Τζέι Σι Τσάντορ. Παίζουν: Όσκαρ Άιζακς, Τζέσικα Τσάστεϊν, Ντέιβιντ Οϊελόουο, Αλεσάντρο Νίβολα, Άλμπερτ Μπρουκς. Διανομή: Seven Films & Spentzos Film.
TIMBUKTU: Το φιλμ αφηγείται την κατοχή της πόλης του Μάλι το 2012 από τους τζιχαντιστές και στήνει ένα πορτρέτο μιας χώρας υπό ομηρεία. Oι Ισλαμιστές ζηλωτές απαγορεύουν αθώες απολαύσεις, όπως η μουσική και το ποδόσφαιρο, ενώ δεν διστάζουν να χρησιμοποιήσουν το μαστίγωμα ή τον λιθοβολισμό στην άσκηση της εξουσίας τους. Το Τιμπουκτού δεν είναι πια tombouctou la mysterieuse,το μαγικό μέρος του θρύλου, αλλά ένα σκληρό, αμείλικτο μέρος μισαλλοδοξίας και φόβου.
Τοποθετημένη στις πρώτες μέρες της κατάληψης του Τιμπουκτού από φανατικούς τζιχαντιστές το 2012 και στηριγμένη σε αληθινά γεγονότα, η νέα ταινία του Αφρικανού σκηνοθέτη του Bamako (2006) είναι ένα υπόκωφο και αιχμηρό δράμα για τις καθημερινές πιέσεις και αντιστάσεις συνηθισμένων ανθρώπων σε μια πόλη υπό κατάληψη ξένων φονταμενταλιστών. Το Τιμπουκτού των κατακτητών είναι σιωπηλό: η μουσική, το γέλιο, ακόμα και το ποδόσφαιρο έχουν απαγορευθεί, ενώ παράνομα δικαστήρια βγάζουν τραγικές και παράλογες αποφάσεις. Όταν ένας περήφανος Τουαρέγκ που ζει έξω από την πόλη διαπράττει κατά λάθος φόνο, ζει από πρώτο χέρι την εφιαλτική εκδοχή της «δικαιοσύνης», όπως αυτή ασκείται από τους τζιχαντιστές.
Φωτεινό, λυρικό και ποιητικό, γεμάτο ειρωνεία και σαρκαστικό χιούμορ, το εμβληματικό Τιμπουκτού αποτελεί μια συγκινητική κατάθεση ψυχής πάνω στην ανθρώπινη θέληση που καταφέρνει και αντιστέκεται στον τρόμο του κάθε απολυταρχικού καθεστώτος.
Υποψήφιο για όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας, Βραβείο Οικουμενικής Επιτροπής Φεστιβάλ Καννών, Βραβείο François Chalais, υποψήφιο για τον Χρυσό Φοίνικα Καλύτερης Ταινίας και Σκηνοθεσίας. 8 Υποψηφιότητες για τα Βραβεία Σεζάρ. Κέρδισε το Σεζάρ Φωτογραφίας.
Ιnfo: Timbuktu. Κοινωνική Δραματική. Γαλλία - Μαυριτανία 2014. Πρεμιέρα: Πέμπτη 5 Μαρτίου. Σκηνοθεσία: Αμπντεραχμάν Σισακό. Παίζουν: Ιμπραήμ Αχμέντ, Αμπέλ Τζαφρί, Τούλου Κίκι, Λαϊλά Γουαλέτ Μοχάμεντ. Διανομή: Weird Wave.
ΟΧΘΕΣ: Έβρος. Ένα ποτάμι σύνορο Ανατολής και Δύσης. Στη μία του όχθη, υπάρχει ένα φονικό ναρκοπέδιο, το οποίο προσπαθεί να καθαρίσει μια διμοιρία φαντάρων ναρκαλιευτών. Ο Γιάννης είναι ένας από αυτούς. Ένας μοναχικός γητευτής του κακού και μυστηριώδης καλλιτέχνης του επίφοβου.
Τα βράδια, συμμορίες περνούν παράνομους μετανάστες από το ποτάμι και κάποιες ώρες το ναρκοπέδιο λύνει τη σιωπή του στο σκοτάδι. Μια νέα γυναίκα, η Χρύσα, περνάει τα παιδιά απέναντι, προκειμένου να καταφέρει να εξασφαλίσει τα προς το ζην γι’ αυτή, για τον πατέρα της, αλλά και για το παιδί της, τον καρπό του παράνομου δεσμού της με τον Levo, που κάνει κουμάντο στη μαφία του ποταμού. Αργά ή γρήγορα, θα βρεθεί στο διάβα του Γιάννη και τότε θα πρέπει πλέον να αναμετρηθεί με τη ματιά του «αγίου» της όχθης. Γιατί η μοίρα τους είναι κοινή και δεν είναι άλλη από το καθημερινό παιχνίδι με τον θάνατο.
Γνωρίσαμε τον Πάνο Καρκανεβάτο το 1994, από το ποιητικά γήινο Μεταίχμιο, άλλη μια ιστορία συνόρων, τόσο εσωτερικών, αυτών τα οποία μας χωρίζουν από τους άλλους ανθρώπους αλλά και από τα βαθύτερα συναισθήματά μας, όσο και γεωγραφικών, τις γραμμές στον χάρτη που μας αποκόβουν από τις χώρες που μας περιτριγυρίζουν. Εκείνη ήταν μια άλλη εποχή, τότε που το λεγόμενο ανατολικό μπλοκ είχε πρόσφατα πέσει και ο πρώτοι μετανάστες από τις τρεις χώρες των βόρειων συνόρων μας πραγματοποιούσαν την κάθοδό τους προς αναζήτηση μιας καλύτερης ζωής.
30 χρόνια αργότερα, όλα έχουν πλέον αλλάξει. Το Μεταίχμιο ακολούθησε το Χώμα και Νερό (1999), ταινίες και ντοκιμαντέρ για την τηλεόραση, αλλά και το Καλά Κρυμμένα Μυστικά, Αθανασία. Ο νεαρός σκηνοθέτης του 94, μεγάλωσε και έριξε αρκετό νερό στο ποιητικό κρασί του. Περισσότερο φιλικός για το μεγάλο κοινό, αλλά και με μεγαλύτερη εμπειρία πλέον, σκηνοθετεί μια καινούργια ιστορία για τα σύνορα, σε έναν άλλο «θαυμαστό» καινούργιο κόσμο. Δεν ρισκάρει, πράγμα όχι απαραίτητα κακό, και παραδίδει μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα και στιβαρή ταινία, σε συμπαραγωγή με Τουρκία, Γερμανία και Γαλλία. Καλοτάξιδη!
Ιnfo: 'Οχθες. Κοινωνική Δραματική. Ελλάδα - Τουρκία - Γερμανία - Γαλλία 2015. Πρεμιέρα: Πέμπτη 5 Μαρτίου. Σκηνοθεσία: Πάνος Καρκανεβάτος. Παίζουν: Διαμαντής Αδαμαντίδης, Αντρέας Κωνσταντίνου, Έλενα Μαυρίδου. Διανομή: Odeon.
ΟΛΑ EINAI ΘΕΜΑ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ: Ο Νίκι Σπέρτζον είναι ένας έμπειρος απατεώνας, ο οποίος εκπαιδεύει τη νεαρή ερασιτέχνιδα απατεώνισσα και της μαθαίνει τα κόλπα. Όλα όμως περιπλέκονται, όταν θα μπει το ρομαντικό στοιχείο στη σχέση τους και θα οδηγήσει στη διακοπή της. Τρία χρόνια αργότερα, η ελκυστική και πλέον καταξιωμένη femme fatale Τζες εμφανίζεται στο Μπουένος Άιρες, αυτή τη φορά όμως ως ανταγωνίστριά του Νίκι στην ίδια απάτη, που έχει στόχο έναν δισεκατομμυριούχο που οργανώνει αγώνες αυτοκινήτων.
Οι σκηνοθέτες του I Love You, Phillip Morris και του Crazy, Stupid Love, επιστρέφουν με μια κοσμοπολίτικη περιπέτεια που επαναφέρει στο προσκήνιο τον Γουίλ Σμιθ. Το Όλα Είναι Θέμα Συγκέντρωσης συνδυάζει αρκετά ικανοποιητικά την περιπέτεια με την κομεντί στο ελαφρύ στυλ της Συμμορίας των 11 με τη σπιρτόζικη τσαχπινιά ενός Οδηγού διαπλοκής. Το Μπουένος Άιρες έρχεται να δώσει και την απαραίτητη σε αυτού του είδους ταινίες, εξωτική ατμόσφαιρα. Δεν θα μείνει αξέχαστο, αν και ανάλογα με τα εισιτήρια που θα κόψει, πιθανόν να υπάρξουν και συνέχειες. Όσοι αγαπούν αυτό το tutti frutti στυλ, θα το απολαύσουν για την ανάλογη γεύση και ελαφρότητα.
Ιnfo: Όλα Είναι Θέμα Συγκέντρωσης (Focus). Περιπέτεια Κομεντί. ΗΠΑ - Αργεντινή 2015. Πρεμιέρα: Πέμπτη 5 Μαρτίου. Σκηνοθεσία: Γκλεν Φικάρα και Τζον Ρέκβα. Παίζουν: Γουίλ Σμιθ, Μάργκοτ Ρόμπι, Ροντρίγκο Σαντόρο, Ρόμπερτ Τέιλορ. Διανομή: Tanweer.
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ: Ο Τζάκσον είναι από την Κένυα, ο Καρλίτο, από την Αργεντινή, η Ζαχίρα, από το Μαρόκο και ο Σάμιουελ, από την Ινδία. Αν και ζουν χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά ο ένας από τον άλλον, δίνουν καθημερινά τον ίδιο αγώνα, μαζί με τα αδέρφια αλλά και τους φίλους τους, για να φτάσουν στο σχολείο από τις απομακρυσμένες περιοχές στις οποίες μένουν. Άλλοι με τα πόδια, άλλοι στη ράχη ενός αλόγου, κι άλλοι σπρώχνοντας ένα αναπηρικό καροτσάκι, όλοι τους όμως με μια ακαταμάχητη θέληση να αλλάξουν τη ζωή τους και τη ζωή των συγγενών και των συνανθρώπων τους προς το καλύτερο.
Ο Γάλλος ντοκιμαντερίστας Πασκάλ Πλισόν μάς είναι γνωστός από το εξαιρετικό Masai: Οι Μαχητές της Βροχής (2004), ένα δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ με θέμα έναν θρύλο των Μασάι, το οποίο είχε κυκλοφορήσει κατευθείαν σε DVD. Ο Δρόμος Για το Σχολείο, σε συμπαραγωγή με τη Unicef, βγαίνει στους κινηματογράφους για να μας γνωρίσει, πάλι δραματοποιημένα αλλά με έναν ανώδυνο και όχι αρκετά ρεαλιστικό τρόπο, τις δυσκολίες που συναντούν στον δρόμο για το σχολείο παιδιά από τα υψίπεδα της Κένυας και της Αργεντινής, από τις ορεινές κοινότητες του Μαροκινού Άτλαντα, μέχρι την τροπική Βεγγάζη της Ινδίας.
Περισσότερο κοντά στην αισθητική των ντοκιμαντέρ της Ντίσνεϊ (η Eurodisney είναι επίσης, ένας από τους συμπαραγωγούς), αλλά και αρκετά αποστασιοποιημένο, έχει ενδιαφέρον και στιγμές συγκίνησης (ειδικά στο τέλος που τα ίδια τα παιδιά μιλούν στην κάμερα), αλλά δεν ανταποκρίνεται στη φριχτή πραγματικότητα χιλιάδων παιδιών από αυτές αλλά και τις υπόλοιπες χώρες του Νότου, στην προσπάθειά τους να πραγματοποιήσουν ένα από τα πιο βασικά ανθρώπινα δικαιώματά τους. Προφανώς αυτός να ήταν και ο σκοπός του, μια και απευθύνεται κυρίως στο παιδικό κοινό.
Ιnfo: Ο Δρόμος Για το Σχολείο (Sur le Chemin de'l Ecole). Δραματοποιημένο Ντοκιμαντέρ. Γαλλία - Κίνα - Νότια Αφρική - Βραζιλία - Κολομβία. Πρεμιέρα: Πέμπτη 5 Μαρτίου. Σκηνοθεσία: Πασκάλ Πλισόν. Παίζουν: Τζάκσον και Σαλόμι Σαϊγκόνγκ, Σάμιουελ, Γκάμπριελ και Εμάνιουελ Έστερ, Καρλίτο και Μικαέλα Χάνεζ, Ζαχίρα Μπαντί, Νούρια Αζαγκά, Ζινέμπ Ελκαμπλί. Διανομή: Seven Films & Spentzos Film.
εμφάνιση σχολίων