Βέιλ: Για μιαν Α' ΠΡΟΣΩΠΟ άλλη ζωή

Α' ΠΡΟΣΩΠΟ Ο Καμύ είπε για τη Βέιλ, που άφησε το σημάδι της στη φιλοσοφία παρόλο που έφυγε σε ηλικία 34 ετών: «Μου είναι αδύνατον να φανταστώ μιαν αναγέννηση για την Ευρώπη που να μην έχει υπόψη τα αιτήματα, όπως τα προσδιόρισε η Σιμόν Βέιλ». Ανάλογες θέσεις με αυτές της Βέιλ για τη σύγχρονη πολιτική και ζωή, για την αμφισβήτηση των κομμάτων, έχουν υποστηριχθεί από τον Αλμπέρ Καμύ και τον Σαρλ Πεγκύ. Γεννημένη το 1909, n Εβραία Σιμόν Βέιλ θεωρείται εκπληκτική περίπτωση διανοούμενης και κομμουνίστριας, που άφησε διακριτό χνάρι σε κάθε ζήτημα με το οποίο καταπιάστηκε. Αν και αστή, δίδαξε σε εργάτες, εργάστηκε η ίδια σε εργοστάσιο, πήρε μέρος στην Αντίσταση και στον Ισπανικό εμφύλιο. Παρά τη σχέση της με τον κομμουνιστικό χώρο, τη χαρακτήριζε έντονος αντισταλινισμός. Το βιβλίο της «Για την κατάργηση των κομμάτων» είναι ένα από τα πέντε που έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά. «Η Κατάργηση των κομμάτων δεν αφορά την τρέχουσα άποψη περί πολιτικής. Απεναντίας, είναι ένα σοφό κείμενο που ερευνά τις ρίζες της δημοκρατίας», έγραψε ο Κωστής Παπαγιώργης.


«ΟΤΑΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΚΟΜΜΑΤΑ ΣΕ ΜΙΑ ΧΩΡΑ, προκύπτει αργά ή γρήγορα μια τέτοια κατάσταση πραγμάτων, ώστε είναι αδύνατο να παρέμβουμε αποτελεσματικά στα δημόσια δρώμενα, χωρίς να ενταχθούμε σε κόμμα και να παίξουμε το παιχνίδι. Οποιοσδήποτε ενδιαφέρεται για τα κοινά, επιθυμεί να ενδιαφερθεί αποτελεσματικά. Έτσι, αυτοί που έχουν ιδιαίτερη μέριμνα για το δημόσιο αγαθό, είτε παύουν να το σκέφτονται και στρέφονται σε κάτι άλλο, είτε περνούν από τη δοκιμασία των κομμάτων».

«ΤΑ ΚΟΜΜΑΤΑ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑΣ ΘΕΣΠΕΣΙΟΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ, χάρη στον οποίο, σε ολόκληρη την επικράτεια μιας χώρας, δεν βρίσκεις ούτε έναν που να συγκεντρώνει την προσοχή του για να διακρίνει εν μέσω των δημόσιων πραγμάτων το αγαθό, τη δικαιοσύνη, την αλήθεια».

«Η ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ ΚΑΙ Ο ΟΥΜΑΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗΣ, διπλό προϊόν αυτής της εξέγερσης, συνέβαλαν τα μέγιστα στη δημιουργία του πνεύματος του 1789 ύστερ' από αιώνες ωρίμανσης. Από εδώ προήλθε ύστερα από ένα διάστημα n δημοκρατία μας, θεμελιωμένη στο παιχνίδι των κομμάτων, καθένα από τα οποία είναι μια μικρή κοσμική Εκκλησία, οπλισμένη με την απειλή του αφορισμού».

«Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ ΕΧΕΙ ΜΟΛΥΝΕΙ ολόκληρη τη διανοητική ζωή της εποχής μας».

«TΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ ΑΠΟΤΥΦΛΩΝΕΙ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ, τον καθιστά αναίσθητο στο δίκαιο, εξωθεί ακόμη και τους έντιμους πολίτες σε πιο άγρια και ωμή επίθεση κατά των αθώων».


Η Σιμόν Βέιλ γεννήθηκε τὸ 1909 σὲ ἑβραϊκὴ οἰκογένεια ἀγνωστικιστῶν. Ἀδελφός της ὁ σπουδαῖος μαθηματικὸς André Weil (πέθανε τὸ 1998). Σπουδάζει φιλοσοφία μὲ καθηγητὴ τὸν Ἀλαὶν καὶ ἐξαιρετικὲς ἐπιδόσεις. Μὲ τὴν προτροπὴ ἐκείνου προσπαθοῦν νὰ διδάξουν λογοτεχνία καὶ γενικὲς γνώσεις σὲ βιομηχανικοὺς ἐργάτες. Μετὰ τὴν École Normale Superieure διδάσκει σὲ διάφορα λύκεια. Ἀπὸ νωρὶς ἀποδείχνεται ἄνθρωπος δοσμένος μὲ πάθος στὴν ἀναζήτηση τῆς ἀλήθειας καὶ στὴ βίωσή της. Τὸ πάθος αὐτὸ τὴν φέρνει σὲ ἐπαφὴ μὲ τὸν ἐργατόκοσμο στὴν περιοχὴ τοῦ Puy ὅπου διορίζεται. Ἡ στάση της, νὰ ἐκδηλωθεῖ ἀλληλέγγυα στὶς ἀπεργιακὲς κινητοποιήσεις ἐναντίον τῆς ἀνεργίας καὶ τῆς μείωσης τῶν ἡμερομισθίων, χαρακτηρίζεται σκανδαλώδης. Παρὰ τὴ σχέση της μὲ τὸν κομμουνιστικὸ χῶρο τὴν χαρακτηρίζει ἔντονος ἀντισταλινισμός. Εγκαταλείπει προσωρινὰ τὴ σταδιοδρομία της καὶ πιάνει δουλειὰ σὲ ἐργοστάσιο. Ἡ ἐμπειρία της αὐτὴ καταγράφεται στὸ Journal de l’usine (Ἡμερολόγιο ἐργοστασίου). Γιὰ λίγο παίρνει μέρος στὸν ἱσπανικὸ ἐμφύλιο. Ἡ ἐμπειρία της αὐτὴ τὴν κάνει νὰ γράψει στὸν Bernanos: «Φεύγει κανεὶς ἐθελοντὴς μὲ τὴν ἰδέα τῆς θυσίας καὶ πέφτει σ’ ἕνα πόλεμο ποὺ μοιάζει πόλεμος μισθοφόρων, μὲ πλῆθος ὠμότητες καὶ τὴν ἔννοια τοῦ σεβασμοῦ ἀπέναντι στὸν ἐχθρὸ μειωμένη». Ένα από τα σπουδαιότερα βιβλία της, «Το ρίζωμα», γράφτηκε το 1943, λίγο πριν τον πρόωρο θάνατό της. Είναι μια διακήρυξη των καθηκόντων της κοινωνίας απέναντι στο ανθρώπινο πλάσμα, στην πλήρωση των ψυχικών και φυσικών αναγκών του, πήρε τη θέση της πνευματικής της διαθήκης. Τα έξοχα δοκιμιακά της μελετήματα δεν είναι γι' αυτό λιγότερο η πνευματική της διαθήκη, όπως και κάθε άλλη της μαρτυρία. Ο Άλμπερ Καμύ, ειδικά για τη σημασία του «Ριζώματος», έγραψε τα χαρακτηριστικά: «Μου είναι αδύνατον να φανταστώ μιαν αναγέννηση για την Ευρώπη που να μην έχει υπ' υπόψη τα αιτήματα αυτά, όπως τα προσδιόρισε η Σιμόν Βέιλ». Ἡ σπουδή της στοὺς ἀρχαίους καὶ προπαντὸς στὴν Ἰλιάδα, τοὺς τραγικοὺς καὶ τὸν Πλάτωνα καταγράφεται στὰ βιβλία της: La Source grecque (1953) καὶ Intuitions pre-chrétiennes. Προσβάλλεται από φυματίωση καὶ πεθαίνει σε αγγλικό Σανατόριο τὸν Αὔγουστο τοῦ ’43 σὲ ἡλικία τριαντατεσσάρων 34 ἐτῶν.

εμφάνιση σχολίων