Οι Ταινίες της ΣΙΝΕΦΙΛ Εβδομάδας

Τα λόγια για την καινούργια ταινία του Πάνου Κούτρα είναι περιττά. Ο σκηνοθέτης της Στρέλλα υπήρξε μαζί με τον Κων/νο Γιάνναρη (Δεκαπενταύγουστος, Από την Άκρη της Πόλης), στην παράδοση των Περάκη - Πανουσόπουλου, ένας από τους Έλληνες σκηνοθέτες που εκεί, προς το τέλος της δεκαετίας του '90, κατάφεραν να συνδυάσουν την καλλιτεχνική δημιουργία με τη φιλική προς το κοινό, αφηγηματική φιλμική γλώσσα.

To XENiA δεν αποτελεί εξαίρεση. Από πλευράς τεχνοτροπίας, είναι μια ταινία δρόμου και υπαρξιακής αναζήτησης, καθαρά πολιτική στη (μεγάλη) καρδιά της, η οποία εικονογραφεί και αποτυπώνει την  Ελλάδα του σήμερα -της οικονομικής και ηθικής κρίσης, του φανερού και του κρυφού φασισμού και της επικράτησης του κοινωνικού αμοραλισμού-, έχοντας σαν όχημά της την ανθρωπιά, το αυτοσαρκαστικό χιούμορ και μερικά υπέροχα ψήγματα σουρεαλισμού.

Ο τίτλος παραπέμπει, ειρωνικά βέβαια, στην ξενία με την αρχαιοελληνική της έννοια, όπως και στην αντιμετώπιση  των δύο αδερφών ως ξένων και από τις δύο εθνο-κοινοτικές ομάδες από τις οποίες προέρχονται, αλλά και στην αλυσίδα των εγκαταλειμμένων πλέον ξενοδοχείων του ΕΟΤ, σε ένα από τα οποία τα δύο αδέρφια βρίσκουν προσωρινό καταφύγιο στη διάρκεια της πορείας τους.

Το δράμα εξισορροπεί αριστοτεχνικά με το χιούμορ, το οποίο πιθανόν και να φανεί λίγο εξεζητημένο στο όχι εξοικειωμένο με το camp, μη queer κοινό. Μνήμες από Αλμοδόβαρ αλλά και Αράκι θα έρθουν αυτόματα στο μυαλό των πιο μυημένων θεατών. Η αλληγορία λειτουργεί, ενώ οι σουρεαλιστικές πινελιές μάς βυθίζουν στον κόσμο του έφηβου ακόμη Ντάνι, ο οποίος είναι και ο βασικός ξεναγός μας στον μαγικό κόσμο της ταινίας και αυτός του οποίου το πορτρέτο σκιαγραφείται με πιο έντονα χρώματα και πιο διεξοδικά και πειστικά από αυτό του μεγάλου του αδερφού, Όντι. Οι εναλλαγές της διάθεσης λειτουργούν υπέρ της αφήγησης, ενώ ένα πιο σφιχτό μοντάζ πιθανόν να ωφελούσε τη ροή και να της έδινε ρυθμό. Πώς να πετάξεις όμως έξω τόσες απολαυστικές σκηνές; Υπέροχοι οι πρωτοεμφανιζόμενοι K. Νικούλι και Ν. Γκέλια στους δύο πρωταγωνιστικούς ρόλους. Επίσημη συμμετοχή στο Ένα Κάποιο Βλέμμα του τελευταίου φεστιβάλ των Καννών. Αφεθείτε άφοβα.

Ιnfo: XENiA. Κοινωνική Δραμεντί. Ελλάδα - Βέλγιο - Γαλλία, 2014. Πρεμιέρα: Πέμπτη 2 Οκτωβρίου. Σκηνοθεσία: Πάνος X. Κούτρας. Σενάριο: Παναγιώτης Ευαγγελίδης, Πάνος X. Κούτρας. Παίζουν: Κώστας Νικούλι, Νίκος Γκέλια, Γιάννης Στάνκογλου, Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου, Άγγελος Παπαδημητρίου, Ρομάνα Λόμπατς, Patty Pravo. Διανομή: Feelgood Entertainment.

 

ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΠΟΥ ΕΞΑΦΑΝΙΣΤΗΚΕ: Στην πέμπτη επέτειο του γάμου τους, ο Νικ Ντιούν δηλώνει στην αστυνομία ότι η γυναίκα του, Έιμι, έχει εξαφανιστεί. Υπό την πίεση των αστυνομικών αρχών και των μέσων μαζικής ενημέρωσης, το πορτρέτο του Νικ ως ευτυχισμένου άντρα αρχίζει να καταρρέει. Σύντομα τα ψέματά του, οι απάτες του και η παράξενη συμπεριφορά του, κάνει τους πάντες να αναρωτιούνται μήπως ο Νικ Ντιούν είναι αυτός που σκότωσε τη γυναίκα του.

Μετά το Κορίτσι με το Τατουάζ, ο μαέστρος Ντέιβιντ Φίντσερ (Zodiac, Fight Club, Se7en) καταπιάνεται με την κινηματογραφική μεταφορά ενός ακόμη παγκόσμιου best seller με κορίτσι στον τίτλο του. Μόνο που το βιβλίο της Γκίλιαν Φλιν δεν πλησιάζει ούτε κατά διάνοια την καλλιτεχνική αξία και τη βαθιά πολιτική ουσία του μυθιστορήματος του Στιγκ Λάρσον. Στο Κορίτσι που Εξαφανίστηκε, σε σενάριο γραμμένο από τη συγγραφέα, κάνει πάλι τα μαγικά του (εμμονή στη λεπτομέρεια, αλλαγή πλεύσης και στυλ στο καθένα από τα τέσσερα μέρη της αφήγησης), άλλοτε υπηρετώντας με δεξιοτεχνία τη μυθοπλασία φροντίζοντας να καλύψει τα κενά του πρωτότυπου κι άλλοτε βγάζοντάς του ευθάρσως τη γλώσσα, σαν να θέλει να δικαιολογήσει τη «χαμηλού επιπέδου» επιλογή του.

Παραδόξως, αν και όχι τυχαία, τα βγάζει πέρα μια χαρά, υπογράφοντας μία από τις πιο «καυτές» ταινίες της χρονιάς. Το πόσοι θα τη θυμούνται και θα τη μνημονεύουν μετά από χρόνια όμως είναι ένα άλλο θέμα το οποίο -ως μία ταπεινή κινηματογραφόφιλη στήλη- μας ξεπερνά. Ικανοποιητικός ο Μπεν Άφλεκ, η Ρόζαμουντ Πάικ θα παίξει σίγουρα σε όλα τα βραβεία γυναικείας ερμηνείας.

Ιnfo: Το Κορίτσι που Εξαφανίστηκε (Gone Girl). Δραματικό Θρίλερ Μυστηρίου. ΗΠΑ 2014. Πρεμιέρα: Πέμπτη 2 Οκτωβρίου. Σκηνοθεσία: Ντέιβιντ Φίντσερ. Παίζουν: Μπεν Άφλεκ, Ρόζαμουντ Πάικ, Νιλ Πάτρικ Χάρις, Τάιλερ Πέρι. Διανομή: Odeon

ΓΡΟΘΙΕΣ ΣΤΟΥΣ ΤΟΙΧΟΥΣ: Ένας ταραγμένος και πολύ βίαιος έφηβος, ο Έρικ, μεταφέρεται σε φυλακή ενηλίκων λίγο πριν κλείσει τα 19 του χρόνια. Εκεί συνειδητοποιεί ότι ένας από τους άλλους τροφίμους είναι ο πατέρας του, Νέβιλ. Ο Νέβιλ προσπαθεί να βρει κάποιο ίχνος πατρικής ευθύνης ενθαρρύνοντας τον γιο του να μείνει μακριά από μπελάδες. Όμως ο Έρικ δεν είναι τόσο εύκολο να ελεγχθεί. Την ίδια στιγμή, οι υπεύθυνοι ασφάλειας των φυλακών, σε συνεργασία με τους «ηγέτες» των φυλακισμένων, έχουν ήδη αποφασίσει για τη μοίρα του.

Ωμά ρεαλιστικό, σκληρό, κλειστοφοβικό, συνταρακτικό δράμα φυλακών από τον καλό Σκωτσέζο σκηνοθέτη του Νεαρού Αδάμ (2003) και της Αίσθησης του Έρωτα (2011), Ντέιβιντ ΜακΚένζι. Χωρίς να είναι -ευθέως τουλάχιστον- άλλη μία ταινία καταγγελίας, αλλά ούτε και ένα αγωνιώδες θρίλερ απόδρασης, η βασισμένη στα βιώματα του Βρετανού συγγραφέα Τζόναθαν Άσερ -ο οποίος για αρκετά χρόνια δούλεψε σε φυλακές υποστηρίζοντας ψυχολογικά κρατούμενους- είναι αρχικά το πορτρέτο ενός νεαρού παραβατικού άντρα, ο οποίος απλά προσπαθεί να επιβιώσει σε ένα απόλυτα εχθρικό περιβάλλον, το οποίο ρίχνει ταυτόχρονα και μία εκ των έσω ματιά στον απάνθρωπο και απροκάλυπτα βίαιο κόσμο του εγκλεισμού και του ιδρυματικού σωφρονισμού.

Το εύρημα με την ταυτόχρονη παρουσία πατέρα και γιου στην ίδια φυλακή δίνει σταδιακά μια νότα αρχαίας ελληνικής τραγωδίας, με τα διευθυντικά στελέχη του ιδρύματος στον ρόλο των θεών. Ασθματικός ρυθμός, κοφτοί διάλογοι, βλέμματα που κόβουν την ανάσα, λαμπροί πρωταγωνιστές σε μια τοιχογραφία βίας, η οποία είναι ταυτόχρονα και μικρογραφία ενός κόσμου με τάσεις εκφασισμού καλυμμένες έντεχνα πίσω από δήθεν προθέσεις σωφρονισμού και αναμόρφωσης.

Όταν μια μύγα μάς ενοχλεί, της δίνουμε μια και τη λιώνουμε στον τοίχο. Το Χόλιγουντ κανονικά πρέπει να τρέξει πίσω από τον νεαρό και πολυβραβευμένο για τον ρόλο του Έρικ, Τζακ Ο’Κόνελ.

Ιnfo: Γροθιές στους Τοίχους (Starred Up). Ψυχολογικό Κοινωνικό Δράμα. Αγγλία 2013. Πρεμιέρα: Πέμπτη 2 Οκτωβρίου. Σκηνοθεσία: Ντέιβιντ ΜακΚένζι. Παίζουν: Τζακ Ο’Κόνελ, Μπεν Μέντελσον, Ρούπερτ Φρεντ, Ράφαελ Σογουόλε, Ντέιβιντ Ατζάλα. Διανομή: Weird Wave.

ΡΙΟ, Σ’ ΑΓΑΠΩ: Μετά το Παρίσι (2006) και τη Νέα Υόρκη (2008), ήρθε και η σειρά του Ρίο να προστεθεί στη γνωστή σειρά του παραγωγού Emmanuel Benbihy (Ακολουθούν το Τμπιλίσι της Γεωργίας και η Ιερουσαλήμ) με τις πόλεις του έρωτα ή τις πόλεις που αγαπάμε, θα ήταν η σωστή διατύπωση. 10 σκηνοθέτες δημιουργούν 10 ταινίες μικρού μήκους που έχουν να κάνουν με το Ρίο, τον έρωτα και με τον Ιησού.

Όπως και στις προηγούμενες ταινίες, και γενικά τις ταινίες συλλογές επεισοδίων, η γενική εντύπωση που αφήνει στην ανάγνωσή του το Ρίο Σ’ Αγαπώ είναι άνιση. Κάποια επεισόδια είναι καλά, ενώ κάποια άλλα τα ξεχνάς πριν καν τελειώσουν. Ξεχωρίζει το βουβό και άκρως φετιχιστικό κομμάτι του Φερνάντο Μεϊρέγιες (Ο Επίμονος Κηπουρός, Η Πόλη του Θεού), με τον Βενσάν Κασέλ ως υπαίθριο καλλιτέχνη της άμμου που ψάχνει να βρει τη μούσα του. Το απροκάλυπτα μελοδραματικό επεισόδιο του Γκιγιέρμο Αριάγα (σεναριογράφου της Βαβέλ και των 21 Γραμμαρίων), όπου ένας ανάπηρος μποξέρ παίζει στο ρινγκ το αγέννητο παιδί του, για να σώσει τη γυναίκα του. Απλοϊκό μεν, αλλά καίριο σχόλιο για την εκμετάλλευση του σμπαραλιασμένου νοτίου ημισφαιρίου από το προνομιούχο βόρειο. Το μακάβρια αστείο κομμάτι του  Κορεάτη Σανγκ-σου Ιμ, με τον ερωτευμένο βρικόλακα σερβιτόρο από τις φαβέλες του Ρίο και το επεισόδιο του Ζοζέ Παντίγια (Οι Επίλεκτοι, Elysium), όπου ένας αθλητής την ώρα που πετάει με ανεμόπτερο πάνω από το Ρίο έχει κάποια πράγματα να πει στο άγαλμα του Ιησού που δεσπόζει στους λόφους πάνω από την πόλη.

Ενδιαφέρουσα η queer προσέγγιση του Στέφαν Έλιοτ (Πρισίλα, Η Βασίλισσα της Ερήμου), συμπαθητική η συνομιλία με τον Ιησού, Χάρβεϊ Καϊτέλ, ενός χαρισματικού μικρού αγοριού ηθοποιού στο επεισόδιο της Λιβανέζας Ναντίν Λαμπακί (Rock the Casbah, Όταν Θέλουν οι Γυναίκες), ψιλο-ανεκδοτολογική η συμμετοχή του Πάολο Σορεντίνο (Η Τέλεια Ομορφιά), με το πρώην μοντέλο και τον ηλικιωμένο σύζυγό του. Το σάουντρακ πάντως σκίζει!

Ιnfo: Ρίο, Σ’ Αγαπώ (Rio, EuTe Amo). Δραμεντί Compilation. Βραζιλία – ΗΠΑ 2014. Πρεμιέρα: Πέμπτη 2 Οκτωβρίου. Σκηνοθεσία: Βισέντε Αμορίμ, Γκιγιέρμο Αριάγα, Στέφαν Έλιοτ, Σανγκ-σου Ιμ, Ναντίν Λαμπακί, Φερνάντο Μεϊρέγιες, Ζοζέ Παντίγια, Κάρλος Σαλντάνα, Πάολο Σορεντίνο, Τζον Τορτούρο, Αντρούτσα Γουάντινγκτον, Σεζάρ Σαρλόνε. Παίζουν: Φερνάντα Μοντενέγκρο, Βενσάν Κασέλ, Χάρβεϊ Καϊτέλ, Τζον Τορτούρο, Βανέσα Παραντί, Έμιλι Μόρτιμερ, Μπεμπέλ Ζιλμπέρτο, Ράιαν Κουάντιν, Τζέισον Άιζακς, Λαντ Βιέιρα, Λάουρα Νέιβα, Διανομή: Odeon