Η ευτυχία αφήνει Α' ΠΡΟΣΩΠΟ λίγα ίχνη στην Ιστορία

Α' ΠΡΟΣΩΠΟ «Δε σου μιλώ για σένα και για μένα. Είπα: Το Εμείς, είναι πολύ περισσότερο από το Εσύ και το Εγώ» -Μπέρτολτ Μπρεχτ

Παράδοξο της εποχής μας: η Ευτυχία και ο Έρωτας, σαν δύο παλιά θέματα απλοϊκά και αρκετά παλιά, περιορίστηκαν στο μουσείο Γκρεβέν της φιλοσοφίας. Τα αντικαθιστούμε με τις έννοιες δικαιοσύνη, διαλεκτική, πολιτική.

Η ευτυχία πράγματι, σαν πολιτική Ιδέα, δεν εμφανίζεται παρά με τη Γαλλική Επανάσταση. Αυτό συνέβαινε χθες! Και είναι πολύ λυπηρό. Γιατί τελικά, τι είναι η πολιτική αν όχι το σύνολο των κοινωνικών τομέων που – αρμονικά διευθετημένοι – φέρνουν την ανθρώπινη κοινότητα σε κατάσταση ευτυχίας;

Είναι ολοφάνερο ότι χρειάζεται, για να ναι κανείς ευτυχισμένος, ένα σύνολο προϋποθέσεων μέσα στην πολιτεία. Η λογοτεχνία κάθε “δικαιοδοσίας” συντέλεσε πολύ στην εξασθένιση και την αλλοίωση της εικόνας της ευτυχίας. Αυτό συνέβη από το γεγονός ότι ήταν απλή, χυδαία. Ο εργάτης του 1948, που κατέβαινε στο ορυχείο, μπορούσε να μιλάει για ευτυχία δύο ή τρείς φορές το χρόνο στην εκκλησία. Μιλούμε για την ευτυχία των αγγέλων και των αγίων. Όσο για το σύγχρονο περιοδικό, μιλά υπερβολικά για την ευτυχία. Το επικαλούμενο προϊόν δεν έχει, με την πραγματικότητα, παρά τη σχέση που έχει ο ερωτισμός με τον αυθεντικό έρωτα.

Αν επαναλάβουμε τα λόγια του Έντγκαρ Μόριν, πρέπει να βάλουμε μαζί τον Έρωτα και την Επιστήμη για την πολιτική του τέλειου ανθρώπου. Ότι η Ευτυχία, σαν Ιδέα, είναι πάντα “υπό κατασκευήν” είναι φυσιολογικό. Προχωρεί βήμα-βήμα όπως και η Ίδια η ανθρωπότητα. Τη βρίσκουμε σχεδόν σε κατάσταση ορυκτός, σε ορισμένες τάξεις, σε μερικούς μυημένους. Είναι στην πραγματικότητα ένα σπάνιο προϊόν, κυρίως πολυτελείας. Δεν ταιριάζει – ό,τι και να λένε – με τη φτώχια.

Θυμάμαι τη φοβερή εντύπωση που μου είχε αφήσει το έργο “Ζερβαίζ”, διασκευή του μυθιστορήματος του Ζολά. Η Μαρία Σελλ που ενσάρκωνε τη φτωχή κοπέλα, πέθανε, αλκοολική και τρελή. Όλα ήταν φυλακή. Ο δρόμος, το διαμέρισμα ακόμα και η καρδιά. Φανταστείτε ακόμη την πιθανότητα να ανακαλύψετε υλικά σημεία της ευτυχίας.

Στην πραγματικότητα η ευτυχία αφήνει λίγα ίχνη στην Ιστορία. Συνήθως την ανακαλύπτουμε σε μερικούς προνομιούχους, που την “καλλιεργούν” σαν αλχημιστές και που εξάλλου – την αναζητούν στο περιθώριο της Ιστορίας.


Απόσπασμα Η ευτυχία ως πολιτική ιδέα, Μην Κλαις, Ούρλιαξε, Elian Perasso, Εκδ: Αναστασιάδης, Μεταφραστής: Νάντια Πανοπούλου.
 

Διαβάστε επίσης:
Χάξλεϊ: «Οι ελευθερίες δεν χαρίζονται, παίρνονται»
Σαρτρ: Ο εγκαταλειμμένος άνθρωπος
Καμύ: Ξαφνικά ευτυχισμένοι

εμφάνιση σχολίων