Η επικοινωνία του Α' ΠΡΟΣΩΠΟ έρωτα

Α' ΠΡΟΣΩΠΟ Από την περίοδο που ο άνθρωπος ξεκίνησε να αναρωτιέται περί του κόσμου, άρχισε συγχρόνως να ερευνά σχετικά με το μυστήριο της ανθρώπινης φύσης. Αν και τις πιο συνηθισμένες δραστηριότητες του ο άνθρωπος τις θεωρεί δεδομένες, όταν αυτές εξεταστούν με συστηματικό τρόπο μπορούν να αποβούν αινιγματικές.

Η επικοινωνία, με την ευρύτερη έννοια, είναι στη ζωή του ανθρώπου καθημερινή δραστηριότητα, η οποία μάλιστα συνυφαίνεται με τη ζωή του εξ ολοκλήρου. Ωστόσο, πολλές φορές ο άνθρωπος περιθωριοποιεί την αξία της επικοινωνίας, τη διεισδυτικότητά και την πολυπλοκότητα της. Με τον ίδιο τρόπο συμβαίνει και στις ερωτικές σχέσεις, οι οποίες θεωρούνται από τις σπουδαιότερες, διότι οι ερωτικές σχέσεις δεν συνιστούν κάτι που συμβαίνει αόριστα· δημιουργούνται και διατηρούνται μέσω της ίδιας της επικοινωνίας. Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι καμία ερωτική σχέση δεν παραμένει επ’ άπειρον ίδια, αν και παρατηρείται ότι πολλές σχέσεις είναι δυναμικές στο πέρασμα του χρόνου. Είτε η ερωτική σχέση αλλάζει συνεχώς, είτε παραμένει σταθερή, πάντοτε χαρακτηρίζεται από συγκεκριμένα πρότυπα αλληλεπίδρασης.

Παράγοντες που ανατρέπουν την ισορροπία μιας σχέσης. Στη συνέχεια θα αναφερθεί, το πως είναι δυνατόν στη σχέση μεταξύ δύο συντρόφων να ανατραπεί η ισορροπία, όταν απουσιάζουν ορισμένα σημαντικά στοιχεία.

Οι παράγοντες αυτοί, πρέπει να τονιστεί, πως ποικίλουν ανάλογα με τα βιώματα του κάθε ανθρώπου, το κοινωνικό πλαίσιο και τις καθιερωμένες αντιλήψεις ή πρότυπα. Πιο αναλυτικά, το φαινόμενο της αμφιθυμίας αναφορικά με το συναίσθημα της αγάπης, το οποίο σε αρκετές σχέσεις φαίνεται να κυριαρχεί, βρίσκεται περισσότερο στο επίπεδο της ακραίας εγγύτητας, η οποία απειλεί με τη σειρά της την ατομική ανεξαρτησία του ατόμου και τη διαφοροποίησή/εξέλιξη του εντός της σχέσης.

Συνήθως στο ξεκίνημα μιας σχέσης, τα άτομα προσπαθούν με ενθουσιασμό να έρθουν όλο και πιο κοντά, να μειώσουν τις αποστάσεις και να βρίσκονται συνεχώς μαζί με στόχο να αισθανθούν ασφάλεια.

Βέβαια, δεν είναι δεδομένη η ισορροπία μεταξύ οικειότητας και διατήρησης της ατομικότητας. Η έννοια της «αγάπης», όπως είναι γνωστό, ερμηνεύεται διαφορετικά στο μυαλό του κάθε ανθρώπου, ιδιαίτερα δε ως προς της εκδήλωσή της. Έτσι, η απόλυτη ταύτιση μεταξύ των συντρόφων και η έλλειψη διαφοροποίησης αναμφίβολα δημιουργεί προβλήματα στη σχέση τους. Ούτως η άλλως, ο ερωτισμός απαιτεί την ύπαρξη ετερότητας, ενώ ο τελευταίος συχνά αναπτύσσεται όταν υπάρχουν και χρονικά “διαλλείματα” (από κοινού και συνειδητά) μεταξύ των δύο συντρόφων. Άρα το ζητούμενο σε αυτή την περίπτωση είναι χωρίς αμφιβολία η μη απόλυτη ταύτιση, η υγιής επικοινωνία και η ενδιαφέρουσα ατμόσφαιρα που διατηρεί την οικειότητα στα επίπεδα που χρειάζεται.

Συνεχίζοντας, η λεκτική επικοινωνία ανάμεσα στους συντρόφους -στο επίπεδο της ανταλλαγής πνευματικών μηνυμάτων- σαφώς προϋποθέτει χαρακτηριστικά όπως η αλληλοκατανόηση, η αγάπη και ο σεβασμός του ενός προς τον άλλον. Απεναντίας, η ανάγκη κυριαρχίας του ενός προς το άλλον, η επικριτική στάση, η ανταγωνιστικότητα, οι βεβιασμένες ερμηνείες συμπεριφορών και η απόρριψη των ατομικών βιωμάτων συνιστούν μια ολωσδιόλου κακή διαχείριση της επικοινωνίας με τον άλλον άνθρωπο.

Τα παραπάνω εντοπίζονται, κυρίως, όταν το ζευγάρι διαφωνεί με κάποιο (οποιοδήποτε) θέμα, καταλήγοντας τελικά να διαφωνεί πάνω σε ζητήματα προσωπικά, όπως για παράδειγμα το ποιος κάνει περισσότερα λάθη, ποιος προσφέρει περισσότερα στη σχέση κ.λπ. Έτσι αρχίζει μια ανεπιθύμητη, οδυνηρή πολλές φορές, διαδικασία επίκρισης, την οποία ακολουθεί ο φόβος και συχνά η απομόνωση. Είναι σαφές πως ένα ζευγάρι για να δημιουργήσει μια αξιόλογη και υγιή επικοινωνία πρέπει να επιθυμεί από κοινού την αυθεντικότητα στη σχέση του.

Η επικοινωνία, εν πρώτοις, συνίσταται από ορισμένα πολύ απλά βήματα, όπως για παράδειγμα το να ακούει ο ένας σύντροφος τον άλλον με προσοχή, υπομονή και δεκτικότητα. Η καλή επικοινωνία δεν είναι δεδομένη ούτε αποκτάται για πάντα από μεμονωμένα περιστατικά. Αντιθέτως, χρειάζεται διαρκή “επαγρύπνηση” και συνεχή ανανέωση. Η ανασφάλεια και οι σύγχρονοι ρυθμοί ζωής, πολλές φορές, στερούν από τους συντρόφους εναλλακτικούς τρόπους επικοινωνίας και ψυχολογικής (υπο)στήριξης.

Τακτικές βελτίωσης της επικοινωνίας. Παρακάτω θα σημειωθούν ορισμένες τακτικές που έχουν στόχο την βελτίωση ή τη δημιουργία μιας καλής επικοινωνίας.
– Αρχικά, όταν απευθυνόμαστε στο απέναντι πρόσωπο καλό είναι να μην γενικεύουμε αυτό που θέλουμε να πούμε, αλλά να είμαστε σαφείς και όσο γίνεται πιο περιγραφικοί.
– Δεν χρειάζεται να προσπαθούμε να υποθέτουμε το τι θέλει να πει το άλλο πρόσωπο, ούτε να προεξοφλούμε τις απαντήσεις που θα μας δώσει ή να υπεραναλύουμε αυτές.
– Επίσης, κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης και ιδιαίτερα μιας διαφωνίας καλό είναι να αποφεύγουμε τους χαρακτηρισμούς.
– Είναι αρκετά αποτελεσματικό όταν τοποθετούμε τον εαυτό μας στη θέση του άλλου, διότι έτσι αντιλαμβανόμαστε καλύτερα το τι αισθάνεται ή το τι σκέφτεται σχετικά με το θέμα.
– Παράλληλα, λειτουργεί και εξελίσσεται καλύτερα μια συζήτηση όταν ελέγχουμε τον τόνο της φωνής μας, τη στάση του σώματος και τις εκφράσεις του προσώπου μας.

Επιπροσθέτως, είναι σημαντικό να εκφράζουμε εγκαίρως τις επιθυμίες, τα συναισθήματά μας και τις διαφωνίες μας, ώστε να αποφεύγεται η συσσώρευση αυτών, η οποία ελέγχεται αρκετά δύσκολα. Πρέπει να εκδηλώνουμε στον/ην σύντροφο μας τα αρνητικά συναισθήματα που μας απασχολούν, όπως ειναι ο θυμός, η απογοήτευση, η θλίψη και η αίσθηση της αδιαφορίας, ώστε να μην καταπιεζόμαστε και να δίνουμε συγχρόνως την ευκαιρία στον άλλον να μας καταλάβει. Δεν χρειάζεται να διακόπτουμε τον συνομιλητή μας όταν μιλάει, αλλά να απαντούμε όταν εκείνος ολοκληρώσει τη σκέψη του. Με αυτόν τον τρόπο αποφεύγονται τα βιαστικά συμπεράσματα και μια συζήτηση κυλά ομαλά.

Τέλος, είναι αποτελεσματικό ο καθένας από εμάς να ενημερώνεται σχετικά με τις ανθρώπινες σχέσεις, να διαβάζει και μην αποφεύγει τις συμβουλές του ειδικού, όταν βρίσκεται σε δύσκολη κατάσταση, προκειμένου να αναπτύξει αυτό το κομμάτι της ζωής του και να είναι λειτουργικός σε μια σχέση. Συμπερασματικά, μπορούμε να πούμε ότι οι αγνές/θετικές προθέσεις, η στάση αποδοχής, οι κοινοί στόχοι και η αγάπη μπορούν να αποτελέσουν την αρχή για μια υγιή σχέση θεμελιωμένη στην καλή επικοινωνία των συντρόφων. Άλλωστε καμία σχέση δεν είναι εύκολη· όλες απαιτούν προσπάθεια και θέληση.


Από τον Νεκτάριο Κοσμά- Ψυχοθεραπευτή


Διαβάστε επίσης:
Τι με φοβίζει στην αρνητική κριτική;
Σχέσεις εξάρτησης
Ψυχαναγκασμοί

εμφάνιση σχολίων