Χοσέ Μουχίκα: Για Α' ΠΡΟΣΩΠΟ μια δίκαιη κοινωνία

Α' ΠΡΟΣΩΠΟ Ο Χοσέ Μουχίκα ήταν ο πρόεδρος της Ουρουγουάης (2010-2015), αγρότης και πρώην αντάρτης των Τουπαμάρος στα χρόνια της δικτατορίας. Επίσης ήταν και ο πιο φτωχός και έντιμος Πρόεδρος στον Κόσμο. Οδηγεί έναν παλιό σκαραβαίο. Δεν έχει δάνεια, ή κάρτες και δεν εμφανίστηκε ποτέ με ακριβά κοστούμια αλλά μόνο με φτηνές μπλούζες και ζακέτες. Όσο ήταν πρόεδρος, κρατούσε μόνο το 10% της αμοιβής του και τα υπόλοιπα χρήματα τα επέστρεφε για την ενίσχυση της κοινωνικής πρόνοιας. Στην μίνι ταινία/ντοκιμαντέρ Human, υποστηρίζει μια φιλοσοφία της ζωής επικεντρωμένη στην νηφαλιότητα, δηλαδή στο να μάθουμε να ζούμε με αυτά που είναι απαραίτητα και πιο δίκαια.


Είμαι ο Χοσέ Μουχίκα. Το πρώτο μέρος της ζωής μου δούλεψα ως αγρότης στα χωράφια. Το δεύτερο, αφιέρωσα τον εαυτό μου στον αγώνα για αλλαγή, στο να βελτιώσω τις συνθήκες στην κοινωνία μου. Σήμερα είμαι πρόεδρος και αύριο θα πεθάνω όπως όλοι και θα εξαφανιστώ.

Ξεχωρίζω χάρη στις αξίες μου και τον τρόπο ζωής που αντανακλούν τις αξίες εκείνων στην κοινωνία, στους οποίους είναι τιμή μου να ανήκω. Και προσκολλώμαι σε αυτούς. Το να είμαι πρόεδρος, δεν έχει σημασία.

Είχα πολύ χρόνο να σκεφτώ. Πέρασα δέκα χρόνια μέσα σε μια τρύπα. Επτά χρόνια χωρίς ένα βιβλίο. Αυτό μου άφησε χρόνο να σκεφτώ. Και κατέληξα στο εξής: είτε είσαι ευτυχισμένος με λίγα, ελεύθερος από όλα τα έξτρα μπαγκάζια επειδή έχεις την ευτυχία μέσα σου, είτε δεν πας πουθενά.
 

Όταν αγοράζουμε κάτι, δεν πληρώνουμε με χρήμα. Πληρώνουμε με ώρες από τη ζωή μας που έπρεπε να ξοδέψουμε για να κερδίσουμε αυτά τα χρήματα  

Δεν είμαι υπέρμαχος της φτώχειας. Είμαι υπέρμαχος της νηφαλιότητας. Από τότε που εφηύραμε την καταναλωτική κοινωνία, η κατανάλωση πρέπει να αυξάνεται κι αν δεν τα καταφέρνει, είναι τραγωδία. Έχουμε δημιουργήσει ένα σωρό περιττές ανάγκες. Αγοράζουμε νέα, πετάμε τα παλιά… Είναι σπατάλη της ζωής μας. Όταν αγοράζουμε κάτι, δεν πληρώνουμε με χρήμα. Πληρώνουμε με ώρες από τη ζωή μας που έπρεπε να ξοδέψουμε για να κερδίσουμε αυτά τα χρήματα. Η διαφορά είναι πως ένα πράγμα δεν μπορούμε να αγοράσουμε: χρόνο. Η ζωή μικραίνει. Και είναι κρίμα να χάνουμε το χρόνο και την ελευθερία μας έτσι.

Η Ουρουγουάη είναι μικρή χώρα. Δεν έχουμε προεδρικό τζετ και δεν χρειάζομαι ένα τέτοιο. Αντ’ αυτού, αγοράσαμε ένα πολύ ακριβό ελικόπτερο διάσωσης, με χειρουργικές εγκαταστάσεις, που θα διασώζει ανθρώπους και θα προσφέρει επείγουσες ιατρικές υπηρεσίες. Είναι τόσο εύκολο: βλέπετε τη διαφορά; Ένα προεδρικό τζετ ή ένα ελικόπτερο διάσωσης; Αυτή είναι μία ερώτηση νηφαλιότητας.

Δεν λέω να πάμε πίσω στις σπηλιές. Αυτό που συνιστώ είναι να σταματήσουμε να σπαταλάμε πόρους σε άχρηστα πράγματα. Σε πολυτελή σπίτια που χρειάζονται έξι άτομα προσωπικό για να συντηρηθούν. Τι καλό υπάρχει σε κάτι τέτοιο; Τίποτα τέτοιο δεν είναι απαραίτητο. Μπορούμε να ζούμε ξοδεύοντας για πράγματα που είναι πραγματικά σημαντικά για όλους. Και αυτό είναι το πραγματικό νόημα της Δημοκρατίας. Το νόημα που έχουν χάσει οι πολιτικοί.
 

Δεν είναι η έλλειψη πόρων. Είναι η έλλειψη διακυβέρνησης. Η κρίση δεν είναι περιβαλλοντική: είναι πολιτική  

Γιατί κάναμε επαναστάσεις; Τις κάναμε στο όνομα της ισότητας. Στη Γερμανία με συνόδευσαν με 25 μηχανές και με έβαλαν σε λιμουζίνα, με πόρτες που ζύγιζαν 3 τόνους εξαιτίας της θωράκισης. Που είναι το καλό σε όλο αυτό;

Δεν είναι η έλλειψη πόρων. Είναι η έλλειψη διακυβέρνησης. Οι κυβερνήσεις είναι απασχολημένες με το να κερδίσουν τις επόμενες εκλογές. Με το ποιος θα είναι το αφεντικό. Πολεμάμε για εξουσία και ξεχνάμε τους ανθρώπους και τα προβλήματα του κόσμου. Η κρίση δεν είναι περιβαλλοντική: είναι πολιτική.

Ο πολιτισμός μας έχει φτάσει σε μία φάση όπου χρειάζεται πλανητική συναίνεση. Έχουμε τυφλωθεί από τον σωβινισμό και τη δίψα γα κυριαρχία, ειδικά στις πιο δυνατές χώρες. Θα έπρεπε να δείχνουν το καλό παράδειγμα! Είναι ντροπή ότι για 25 χρόνια από το πρωτόκολλο του Κιότο, ακόμα σέρνουμε τα πόδια μας για να πάρουμε βασικά μέτρα. Ο άνθρωπος είναι το μόνο πλάσμα ικανό για αυτοκαταστροφή. Κι αυτό είναι το ερώτημα που αντιμετωπίζουμε: αν η ανθρώπινη φύση είναι φτιαγμένη έτσι ώστε να μαθαίνει κανείς περισσότερα όταν υποφέρει στη ζωή, παρά όταν είναι εύκολη. Αλλά αυτό είναι που θα ήθελα να καταλάβουν οι άνθρωποι: πως πάντα μπορείς να σηκώσεις ξανά τον εαυτό σου, πάντα αξίζει να ξεκινάς πάλι από το μηδέν, μία ή χίλιες φορές, όσο ζεις. Αυτό είναι το μεγαλύτερο μάθημα στη ζωή. Διότι όταν παραδίδεις τα όπλα, παραιτείσαι από το όνειρο. Αυτή η μάχη δίνει νόημα στην ύπαρξη.

Αν κάνεις κύκλους, αν όλο γλείφεις τις πληγές σου, δεν πας πουθενά. Πρέπει να μάθουμε να ζούμε με τα τραύματά μας και να προχωράμε μπροστά. Αυτό που μετρά, είναι το αύριο. Πολλές φορές λέμε πως πρέπει να θυμόμαστε το παρελθόν αλλιώς θα επαναλάβουμε τα ίδια λάθη. Ξέρω τι είναι ο άνθρωπος. Είναι το πλάσμα που θα σκοντάψει 20 φορές στην ίδια πέτρα. Κάθε γενιά μαθαίνει από τις εμπειρίες της, όχι από τις εμπειρίες των άλλων. Μαθαίνουμε μόνο από ότι περνάμε οι ίδιοι.



Διαβάστε επίσης:
Ο φτωχότερος πρόεδρος του κόσμου
«Οι πλούσιοι να βγουν από την πολιτική»

εμφάνιση σχολίων