Ταλέντο. Γεννιόμαστε με αυτό ή μπορεί να το καλλιεργήσει ο οποιοσδήποτε; Οι καλλιτέχνες έχουν σημαντικά διαφορετικούς εγκεφάλους από τους μη καλλιτέχνες και αυτό θα μπορούσε να εξηγεί το ταλέντο τους. Τουλάχιστον έτσι φαίνεται από τη σχετική έρευνα που δημοσιεύεται στο NeuroImage και λέει ότι το ταλέντο ενός καλλιτέχνη θα μπορούσε να είναι έμφυτο, έστω κι αν η εκπαίδευση και η περιβαλλοντική ανατροφή διαδραματίζουν επίσης καθοριστικό ρόλο στις καλλιτεχνικές ικανότητες.
Η ερευνητική ομάδα θέλησε να ανακαλύψει αν οι καλλιτέχνες βλέπουν τον κόσμο διαφορετικά. Για να το διαπιστώσουν, σάρωσαν τους εγκεφάλους 21 φοιτητών της Σχολής Καλών Τεχνών και τους συνέκριναν με εκείνους 23 ατόμων που δεν ήταν καλλιτέχνες, χρησιμοποιώντας μια μέθοδο σάρωσης που ονομάζεται μορφομετρία (voxel-based morphometry).
Οι απεικονίσεις αποκάλυψαν ότι η ομάδα των καλλιτεχνών είχε σημαντικά περισσότερη φαιά ουσία σε μια περιοχή του εγκεφάλου που ονομάζεται προσφηνοειδές λοβίο. «Η περιοχή αυτή εμπλέκεται κυρίως σε λειτουργίες που αφορούν στη δημιουργικότητα όπως η οπτική φαντασία -δηλαδή το να είναι ένα άτομο ικανό να επεξεργάζεται τις εικόνες που βλέπει στον εγκέφαλό του, να τις αλλάζει, να τις συνδυάζει, να τις αποδομεί» λένε οι επιστήμονες.
Στη συνέχεια οι συμμετέχοντας κλήθηκαν να ζωγραφίσουν και οι ερευνητές ανακάλυψαν πως όσοι ήταν καλοί στη ζωγραφική, παρουσίαζαν αυξημένη ποσότητα φαιάς και λευκής ουσίας στην παρεγκεφαλίδα και στη συμπληρωματική κινητική περιοχή (και οι δύο περιοχές εμπλέκονται στη λεπτή κινητικότητα αλλά και στον συντονισμό καθημερινών κινήσεων).
Η φαιά ουσία αποτελείται κυρίως από νευρικά κύτταρα ενώ η λευκή ουσία είναι υπεύθυνη για την επικοινωνία μεταξύ των περιοχών της φαιάς ουσίας. Παρόμοιες μελέτες σε άλλα δημιουργικά άτομα όπως οι μουσικοί έχουν δείξει επίσης ότι τα άτομα αυτά εμφανίζουν πιο έντονη δραστηριότητα στις συγκεκριμένες περιοχές.
Όμως όπως συμβαίνει σε πολλά πεδία της επιστήμης, η ακριβής αλληλεπίδραση φύσης και ανατροφής παραμένει ασαφής. «Όλα αυτά συνηγορούν στο ότι η επιδεξιότητα και η εξειδίκευση πραγματικά αλλάζουν τον εγκέφαλο» λέει η επικεφαλής της μελέτης, Δρ. Chaimberlein. «Ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι απίστευτα ευέλικτος και ανταποκρίνεται στην εξάσκηση, ενώ υπάρχουν τεράστιες διαφορές από άτομο σε άτομο τις οποίες μόλις αρχίζουμε να διακρίνουμε».
Το να διαχωριστεί ποιες πτυχές του ταλέντου των καλλιτεχνών είναι έμφυτες και ποιες επίκτητες, είναι κάτι δύσκολο. Οι επιστήμονες υποστηρίζουν πως απαιτούνται περαιτέρω έρευνες σε εθελοντές οι οποίοι θα παρακολουθούνται από μικρή ηλικία – π.χ. από την εφηβεία – προκειμένου να φανεί πώς εξελίσσονται τα καλλιτεχνικά τους έργα καθώς μεγαλώνουν.