Το οικονομικό άγχος μας εξαντλεί και αυτό είναι γεγονός. Οποιοσδήποτε ανησυχεί για τον προϋπολογισμό του σπιτιού του ή φοβάται μήπως κάνει μια λανθασμένη επένδυση ή αγορά το γνωρίζει καλά. Αλλά τι συμβαίνει πραγματικά στον εγκέφαλό μας όταν νιώθουμε τέτοια πίεση και πώς μπορούμε να βελτιώσουμε τις αποφάσεις μας; Η έρευνα που διεξήχθη από τον νευροεπιστήμονα Sam Barnett, συνιδρυτή του ThinkAlike Laboratories, αποκαλύπτει το τι συμβαίνει στον ανθρώπινο εγκέφαλο, ενώ πασχίζει να βάλει σε τάξη τα οικονομικά- και διαπιστώνει ότι το άγχος επηρεάζει πραγματικά την ικανότητά μας να λαμβάνουμε τις σωστές αποφάσεις.
«Ο εγκέφαλός μας σχεδιάστηκε για να παίρνει δυαδικές αποφάσεις - δηλαδή αποφάσεις μάχης ή φυγής - και να αποφεύγει τους κινδύνους», λέει ο Barnett. Αλλά η σύγχρονη ζωή με τις άφθονες επιλογές της δεν ταιριάζει με το πώς οι εγκέφαλοί μας επεξεργάζονται φυσικά τις πληροφορίες - έτσι εξηγούνται και μερικές αυτοκαταστροφικές αντιδράσεις όπως η παρορμητικότητα και η αδράνεια. «Ένας από τους λόγους που υπάρχουν τόσα πολλά συναισθήματα άγχους που σχετίζονται με τις οικονομικές αποφάσεις είναι ότι υπάρχουν τόσες πολλές επιλογές που μπορούμε να κάνουμε μα δεν υπάρχει απαραιτήτως μια σαφής και σωστή απάντηση».
Η έρευνα του Βarnett δείχνει το τι συμβαίνει στον εγκέφαλο όταν αυτός παίρνει μια μικρή βοήθεια ώστε να λάβει τις αποφάσεις, είτε τοποθετώντας τα δεδομένα σε ένα πλαίσιο είτε παίρνοντας τη βοήθεια ενός συμβούλου. Ο ερευνητής παρατηρεί πως τα άτομα που δέχτηκαν βοήθεια ένιωσαν όχι μόνο πιο ήρεμα, αλλά και πιο σίγουρα για τις αποφάσεις τους.
Ο Barnett, λέει πως αν μας δοθεί ένας βασικός τρόπος για να οργανώσουμε τις σκέψεις μας, όπως το να «διαιρέσουμε το εισόδημά μας σε τρεις κατηγορίες (όπως π.χ. σε τακτικά έξοδα επιβίωσης, εξοικονόμηση και διακριτικές δαπάνες) οι επιλογές καθίστανται πιο απλές για το πώς μπορούμε να βάλουμε σε σωστή προτεραιότητα τα έξοδά μας. «Είναι πολύ πιο εύκολο από το να αντιμετωπίζουμε μια λίστα με άπειρες επιλογές», λέει ο Barnett. «Ακόμα και μικρές συμβουλές που μας οδηγούν προς τη σωστή κατεύθυνση μπορούν να βοηθήσουν. Αυτό κάνει γιγαντιαία διαφορά στην ικανότητα του εγκεφάλου να λειτουργήσει εκείνη τη στιγμή».
Για να διερευνήσουν το αποτέλεσμα, οι ερευνητές ανέλυσαν τους εγκεφάλους 45 συμμετεχόντων στη μελέτη, χρησιμοποιώντας ηλεκτροεγκεφαλογράφημα, που αποκαλύπτει την ηλεκτρική δραστηριότητα του εγκεφάλου. Οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να λάβουν οικονομικές αποφάσεις σχετικά με οικονομικά θέματα που κυμαίνονται από τον προϋπολογισμό του νοικοκυριού μέχρι την επένδυση σε σπουδές ή τον προγραμματισμό για συνταξιοδότηση. Τα ευρήματα της έρευνας αποκαλύπτουν πως τα νευρικά σήματα που σχετίζονται με τη χαλάρωση και την αναγνώριση αυξήθηκαν κατά περισσότερο από 20% όταν οι συμμετέχοντες έλαβαν «βοήθεια» σε σχέση με σε εκείνους που «δεν βοηθήθηκαν». Ανάλογα αυξήθηκαν και τα νευρικά σήματα που σχετίζονται με το άγχος σε εκείνους που δεν έλαβαν καμία βοήθεια. Τώρα αν στην Ελλάδα είχαμε κανονικότητα» και λογικά εισοδήματα ώστε να μπορούμε να τα επεξεργαστούμε, καλά θα ήταν.