Α' ΠΡΟΣΩΠΟ Τα Μεγάλα Κύματα

Α' ΠΡΟΣΩΠΟ ΤΑ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΑ ΚΑΙ ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΤΟ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΔΕΟΣ κύματα είναι αόρατα. Ταξιδεύουν συνέχεια, με ορμή στα κρυμμένα βάθη των θαλασσών. Για πολλά χρόνια ήταν γνωστό ότι τα σκάφη που έπαιρναν μέρος σε εξερευνητικές αποστολές στην Αρκτική συχνά σχεδόν παγιδεύονταν και έπλεαν με μεγάλη δυσκολία, διασχίζοντας «νεκρά ύδατα», ένα φαινόμενο που σήμερα γνωρίζουμε ότι οφείλεται σε υποβρύχια κύματα που σχηματίζονται στα όρια ενός επιφανειακού στρώματος ελαφρών και κρύων υδάτων από τους πόλους και ενός άλλου στρώματος πιο αλμυρού νερού που βρίσκεται από κάτω. Στις αρχές του προηγούμενου αιώνα Σκανδιναβοί υδρογράφοι είχαν παρατηρήσει την ύπαρξη υποβρυχίων κυμάτων, αλλά χρειάστηκε να περάσουν αρκετά χρόνια πριν η επιστήμονες αποκτήσουν τα εργαλεία για να τα μελετήσουν.

ΤΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΑ ΚΥΜΑΤΑ είναι κύματα που δημιουργούνται μεταξύ διεπιφανειών. Φανταστείτε ένα στρώμα λαδιού που επιπλέει σ’ ένα ποτήρι νερό. Το επίπεδο όπου τα δύο υγρά εφάπτονται αποκαλείται διεπιφάνεια. Όπως δημιουργούνται κύματα στο σημείο όπου εφάπτεται ο αέρας με τη θάλασσα έτσι δημιουργούνται και κύματα στο σημείο όπου εφάπτονται δύο στρώματα θαλάσσιου νερού διαφορετικής πυκνότητας.

Η ΠΥΚΝΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΕΞΑΡΤΑΤΑΙ από τη θερμοκρασία του και την περιεκτικότητά του σε αλάτι.

ΙΔΙΩΣ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΤΟ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΟ ΝΕΡΟ ΕΙΝΑΙ ΠΙΟ ΘΕΡΜΟ και κατά συνέπεια πιο ελαφρύ. Όσο πιο βαθιά πάμε, τόσο πιο ψυχρά νερά βρίσκουμε. Εκεί που το ένα στρώμα κυλάει πάνω στο άλλο, στη διεπιφάνεια αυτή μπορούν και μεταδίδονται κύματα ανάλογα με εκείνα που δημιουργούνται στην επιφάνεια της θάλασσας.

ΤΑ ΚΥΜΑΤΑ ΑΥΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΖΟΝΤΑΙ από πολύ πιο αργές περιόδους που φτάνουν από μερικά λεπτά μέχρι 20 ώρες και πολύ μεγαλύτερα μήκη από τα επιφανειακά. Ένα άλλο εντυπωσιακό χαρακτηριστικό τους είναι ότι δεν διαδίδονται μόνο κατά μήκος αλλά και κατακόρυφα. Δηλαδή μπορεί να δημιουργηθεί ένα κύμα σε βάθος δέκα μέτρα και να μεταδοθεί μέχρι και στα πεντακόσια μέτρα βάθος.

Η ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥΣ, εκτός από τις αμυντικές εφαρμογές που μπορεί να έχει αφού έχει αποδειχθεί ότι παίζουν ρόλο στη διάδοση του ήχου υποβρυχίως, έγκειται ότι σ αυτά οφείλεται ένα μεγάλο μέρος της ανάμιξης της θάλασσας. Δηλαδή αυτά τα κύματα σπάνε όπως σπάνε τα επιφανεικά, και δημιουργούνται μπουρμπουλήθρες που σημαίνει ότι μικρά κομμάτια αέρα και έτσι τείνει να καταστρέφει τα διαχωριστικά στρώματα του νερού με αποτέλεσμα να αναμειγνύονται τα νερά.

ΕΙΝΑΙ Ο ΚΥΡΙΟΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ της ανάμιξης της θάλασσας.

ΤΑ ΚΥΜΑΤΑ ΑΥΤΑ ΠΟΛΛΕΣ ΦΟΡΕΣ ΣΠΑΝΕ ΠΑΝΩ ΣΕ ΡΕΥΜΑΤΑ. Οι υδάτινες μάζες είναι αφάνταστα πιο μεγάλες από αυτές που μετακινούνται από τα επιφανειακά κύματα, ενώ μερικά από τα υποβρύχια κύματα φτάνουν σε ύψος μέχρι και εκατό μέτρα.

ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝΤΑΙ ΣΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΘΑΛΑΣΣΕΣ, είναι σχεδόν πανταχού παρόντα και η μόνη περίπτωση που δεν έχουμε εσωτερικά κύματα είναι όταν η θάλασσα είναι πλήρως αναμεμιγμένη. συνήθως μετά από μεγάλη καταιγίδα η πολύ κρύο καιρό όπου το επιφανειακό νερό κρυώνει και αποκτά την ίδια πυκνότητα με αυτό σε μεγαλύτερο βάθος.

Διαβάστε τη συνέχεια: Τα ρεύματα των ωκεανών


O Δημήτρης Γαλάνης είναι δημοσιογράφος και μόνιμος συνεργάτης της εφημερίδας Το Βήμα. Έχει εργαστεί τα τελευταία είκοσι χρόνια στον Τύπο και στην τηλεόραση. Μπορείτε να εντοπίσετε τις φωτογραφίες του σε αθηναϊκές εκθέσεις ή στο DOC TV.


Διαβάστε επίσης:
Τι είναι τα κύματα;
Τα στοιχεία των κυμάτων
 

εμφάνιση σχολίων