Η αφρόκρεμα της παγκόσμιας επιστημονικής παραγωγής ντοκιμαντέρ στο Ινστιτούτο Θερβάντες, για μια εβδομάδα
ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΑΚΗΣ ΛΑΚΤΑΡΙΔΗΣ [email protected]
19 Οκτωβρίου 2015
7 ημέρες, με διαφορετική θεματική η κάθε μία. Κάποιες ημέρες θα προηγείται και σχετική ομιλία πάνω στο αντικείμενο της ημέρας από ειδικό επιστήμονα η οποία θα ακολουθείται από την προβολή ταινιών, επιλεγμένων από την αφρόκρεμα της πρόσφατης, επιστημονικού ενδιαφέροντος, παγκόσμιας κινηματογραφικής παραγωγής ντοκιμαντέρ, όπως: Βιολογία, Επιστήμη και Τέχνη, Εικόνα και Εκπαίδευση, Νέες Τεχνολογίες, Περιβάλλον, Αστρονομία, Επιστήμη και Κοινωνία.
Ομιλητές θα είναι η Χαραλαμπία Μπολέτη από το Ίδρυμα Paster, η Μαριάνα Στραπατσάκη, ο λέκτορας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, Παναγιώτης Κυριακουλάκος και ο αστροφυσικός, Πάνος Πάτσης, οι οποίοι θα μιλήσουν αντίστοιχα για το κατά πόσο τα μικρόβια είναι τελικά εχθροί ή φίλοι μας, για τη σύνδεση επιστήμης και τέχνης, για την ελληνική σκέψη στην κοινωνία της πληροφορίας και για τη δομή και την εξέλιξη των γαλαξιών.
Όπως και κάθε χρόνο, έτσι και φέτος στο διαγωνιστικό μέρος του φεστιβάλ, οι ταινίες θα έχουν τη δυνατότητα να διεκδικήσουν έξι βραβεία τα οποία θα δοθούν από την κριτική επιτροπή αλλά και από το κοινό. Ακολουθεί μια επιλογή από τα πραγματικά εξαιρετικά ντοκιμαντέρ του φεστιβάλ:
INVISIBLE UNIVERSE REVEALED/ΤΟ ΑΟΡΑΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΤΑΙ: Είκοσι πέντε χρόνια πριν, η NASA ξεκίνησε ένα από τα πιο φιλόδοξα πειράματα στην ιστορία της αστρονομίας: το διαστημικό τηλεσκόπιο «Hubble». Η NOVA αφηγείται την αξιοσημείωτη ιστορία του τηλεσκοπίου που άλλαξε για πάντα την κατανόησή μας για το σύμπαν, αν και οι πρώτες μέρες του το καταδίκασαν σε αποτυχία: ένα-χιλιοστό μηχανικής γκάφας είχε μετατρέψει το τηλεσκόπιο δισεκατομμυρίων δολαρίων σε ένα αντικείμενο γελοιοποίησης. Έμελλε σε πέντε ηρωικούς αστροναύτες, σε μια τολμηρή αποστολή, να επαναφέρουν το Hubble στην αιχμή της επιστήμης. Αυτό το μοναδικό τηλεσκόπιο βοήθησε τους αστρονόμους να εντοπίσουν την ηλικία του σύμπαντος, αποκάλυψε τη γενέτειρα των άστρων και των πλανητών, προώθησε την κατανόηση της σκοτεινής ενέργειας και της κοσμικής διαστολής, και αποκάλυψε μαύρες τρύπες που κρύβονται στην καρδιά των γαλαξιών.
LIFE ON US/Η ΖΩΗ ΠΑΝΩ ΜΑΣ: Ακριβώς όπως και στον πλανήτη Γη, το σώμα μας αποτελείται από συναρπαστικά τοπία, στα οποία όπως και σε εκείνον, υπάρχει μια αλληλουχία από εκπληκτικά δείγματα άγριας ζωής. «Η ζωή πάνω μας» προσφέρει μια μοναδική επιστημονική μικροπαρατήρηση σαφάρι στα πλάσματα που ζουν, αναπτύσσονται, ανταγωνίζονται, γεννιούνται και πεθαίνουν στην επιφάνεια ή στα βάθη του σώματός μας. Ορισμένα μπορεί να φαίνονται να είναι επιβλαβή, άλλα είναι χρήσιμα έως και απαραίτητα για την επιβίωσή μας, πάντως όλα συμμετέχουν σε μια λεπτή βιολογική ισορροπία, που διαπερνά την εξέλιξή μας.
THE GREAT MATH MYSTERY/ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ: Η NOVA οδηγεί τους θεατές σε μια περιήγηση μαθηματικού μυστηρίου – σε μια τολμηρή εξερεύνηση της εκπληκτικής δύναμης των μαθηματικών ανά τους αιώνες. Ανακαλύπτουμε την υπογραφή των μαθηματικών στη δίνη ενός κοχυλιού –Ναυτίλος, στη δίνη ενός γαλαξία και στη σπείρα στο κέντρο ενός ηλίανθου. Τα μαθηματικά ήταν απαραίτητα για το οτιδήποτε: από τις πρώτες ασύρματες ραδιοφωνικές μεταδόσεις, μέχρι την πρόβλεψη και ανακάλυψη του σωματιδίου Higgs και την επιτυχημένη προσγείωση του Rover Mars. Αλλά από πού αντλούν τα μαθηματικά την δύναμη τους; Ο αστροφυσικός και συγγραφέας Mario Livio, μαζί με ένα επιτελείο από μαθηματικούς, φυσικούς και μηχανικούς, παρακολουθούν τα μαθηματικά από τον Πυθαγόρα στον Einstein και ακόμη πιο πέρα, όπου όλα οδηγούν στον απόλυτο γρίφο: τα μαθηματικά είναι μια εφεύρεση ή μια ανακάλυψη; Ένα έξυπνο κόλπο της ανθρωπότητας ή η γλώσσα του σύμπαντος;
THE GUT, OUR SECOND BRAIN/ΤΟ ΣΤΟΜΑΧΙ, Ο ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ: Ποιος αποφασίζει για τη διάθεσή μας; Ποιος καθορίζει τη συμπεριφορά μας; Η συνείδησή μας ή τα δισεκατομμύρια των βακτηρίων που ζουν κρυμμένα μέσα στο εντερικό μας σύστημα; Τι ακριβώς γνωρίζουμε για την κοιλιά μας και για τους νευρώνες της, μια άγνωστη χώρα του σώματός μας την οποία οι επιστήμονες έχουν μόλις αρχίσει να εξερευνούν; Πρόκειται για ένα δεύτερο εγκέφαλο; Τι σημαίνουν άλλωστε τα 200 εκατομμύρια νευρώνων της; Οι ερευνητές μόλις πρόσφατα άρχισαν να αποκρυπτογραφούν το μυστικό διάλογο ανάμεσα στα δύο όργανα του σώματός μας.
BUILDING WONDERS: HAGIA SOPHIA/ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΑ ΘΑΥΜΑΤΑ, ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ: H εκπληκτική Αγία Σοφία της Κωνσταντινούπολης έχει επιβιώσει σε ένα από τα πιο ενεργά σεισμικά ρήγματα του κόσμου, το οποίο έχει προκαλέσει μια ντουζίνα καταστροφικών σεισμών, από τότε που χτίστηκε ο ναός το 537 μ.Χ. Καθώς η Κωνσταντινούπολη προετοιμάζεται για τον επόμενο μεγάλο σεισμό, μια ομάδα αρχιτεκτόνων και μηχανικών ερευνά τα σεισμικά μυστικά της Αγίας Σοφίας. Η NOVA ακολουθεί τις ανακαλύψεις της ομάδας που εξετάζει τη μοναδική δομή του κτιρίου και άλλες έξυπνες στρατηγικές σχεδιασμού που έχουν ασφαλίσει την επιβίωση του τρούλου. Οι μηχανικοί χτίζουν ένα τεράστιο μοντέλο οκτώ τόνων του πυρήνα της κατασκευής, το τοποθετούν σε ένα μηχανοκίνητο τραπέζι και το χτυπούν με μια σειρά προσομοίωσης σεισμών.
LIVING IN SPACE/ ΖΩΝΤΑΣ ΣΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ: Με την άνοδο του παγκόσμιου πληθυσμού να αυξάνει όλο και περισσότερο, πόσο προετοιμασμένοι είμαστε να μετακομίσουμε στο διάστημα; Ποια οικονομικά, ψυχολογικά, βιολογικά και τεχνολογικά εμπόδια θα πρέπει να ξεπεράσουμε για να γίνει κάτι τέτοιο πραγματικότητα; Πόσο κοντά είμαστε σε μια τέτοια πιθανότητα και ποια εργαστηριακή πρόοδος έχει επιτευχθεί μέχρι σήμερα; Πόσο ρεαλιστική φαντάζει η δημιουργία μιας ατμόσφαιρας, παρόμοιας με αυτήν της γης, σε κάποιον άλλον πλανήτη που θα μπορούσε να μας φιλοξενήσει;
THE MONA LIZA MYSTERY/ ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΜΟΝΑ ΛΙΖΑ: Είναι ο πιο διάσημος πίνακας του κόσμου, ζωγραφισμένος από τα χέρια μιας ιδιοφυίας, και προσελκύει το θαυμασμό εκατομμυρίων επισκεπτών στο μουσείο του Λούβρου κάθε χρόνο. Όμως η Μόνα Λίζα έχει μια μυστική ιστορία πίσω της. Με τη χρήση της πιο πρόσφατης υψηλής τεχνολογίας, μπορούμε πλέον να αποκαλύψουμε, όλα όσα κρύβονται πίσω από τα άλυτα μυστήρια της τέχνης: Είναι αυτή η μοναδική εκδοχή της μορφής της Μόνα Λίζα; ή μήπως ο Ντα Βίντσι, είχε ήδη σχεδιάσει μια προγενέστερη;
EYES OF THE ATACAMA/ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΤΗΣ ΑTACAMA: Από πού ερχόμαστε; Πώς ξεκίνησε η ζωή; Υπάρχει μήπως και ένας δεύτερος πλανήτης Γη; Οι αστρονόμοι, εδώ και αιώνες, προσπαθούν να απαντήσουν στις θεμελιώδεις ερωτήσεις για την προέλευση του κόσμου μας. Αυτή η παραγωγή της Terra Matter Factual Studios, παρουσιάζει τη δραστηριότητα της ALMA, ενός πρωτόγνωρου, παγκόσμιου αστρονομικού πρότζεκτ στην έρημο Ατακάμα της βόρειας Χιλής. Η ALMA είναι μια σειρά από 66 ράδιο-τηλεσκόπια, στο ξηρότερο σημείο του πλανήτη, αλλά οι αστρονόμοι πιστεύουν ότι αποτελεί έναν παράδεισο: ο αέρας είναι καθαρός, η ατμόσφαιρα στα 5.000 μέτρα των Άνδεων είναι λεπτή και η περιοχή σχεδόν ακατοίκητη. Από εκεί παρατηρούν τις μαύρες τρύπες και τους πρώτους γαλαξίες ενός νεαρού σύμπαντος, τη δημιουργία και την προέλευση τους, ενώ αναζητούν και άλλους πλανήτες που να προσομοιάζουν στο δικό μας.
GAY OR STRAIGHT, IS IT A CHOISE?/ ΓΚΕΙ Ή ΣΤΡΕΙΤ, ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗ;: Καθώς μεγάλο μέρος του ανθρώπινου πληθυσμού πιστεύει πως η κατεύθυνση ενός ατόμου προς την ετεροφυλοφιλία, ή την ομοφυλοφιλία, είναι απλά θέμα επιλογής, το ντοκιμαντέρ αυτό του Thierry Berrod, έρχεται να εξετάσει αν όντως το ανθρώπινο ον, έχει το περιθώριο και τη δυνατότητα να επιλέξει πραγματικά, τη φύση της σεξουαλικότητάς του. Ρίχνοντας περισσότερο φως στο θέμα της πολυπλοκότητας και της ποικιλίας των σεξουαλικών συμπεριφορών, καθώς έχουν ανακαλυφθεί περίπου 450 άλλα είδη πλασμάτων τα οποία παρουσιάζουν έστω και περιστασιακά αμφισεξουαλική συμπεριφορά, το ντοκιμαντέρ, εκτός από το θέμα της επιλογής ή της απουσίας της, καταγράφει και τις διαφορές στα θέματα της αντίληψης της διαφορετικής σεξουαλικής ταυτότητας ανάμεσα στα φύλα, αλλά και στις διάφορες εθνικές ομάδες.
Το υπόλοιπο πρόγραμμα περιλαμβάνει ακόμη ντοκιμαντέρ για την επίδραση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων στην εξέλιξη των άλλων μορφών ζωής στον πλανήτη, τα μυστικά της ζωγραφικής τεχνοτροπίας του Βαν Γκοκ, τον πύργο του ρολογιού της Μέκκας, τον κύκλο του διοξειδίου του άνθρακα σε σχέση με τη βλάστηση και την καταστροφή των δασών, τη μυστική ζωή των υλικών, τη δύναμη της θάλασσας και των ωκεανών, την κλιματική αλλαγή στην Ανταρκτική, τις αβύσσους στα βάθη των θαλασσών, μια εξερεύνηση στα δάση της Καμπότζης για φαρμακευτικά φυτά, τους μετεωρίτες, τον πλανήτη Άρη, τη ζωή στο διάστημα και τη δύναμη των αλγορίθμων.
Ιnfo: 9o Διεθνές Φεστιβάλ Επιστημονικών Ταινιών στην Αθήνα, 19 - 25 Οκτωβρίου, Ινστιτούτο Θερβάντες (Μητροπόλεως 23, Σύνταγμα). Διοργάνωση: Caid Center. Είσοδος ελεύθερη.
εμφάνιση σχολίων