0
1
σχόλια
670
λέξεις
CULTURE

Άβυσσος, της Carmen Laforet και 3 νέες εκδόσεις

ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΝΤΑΜΗΣ [email protected]
24 Νοεμβρίου 2014

ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ ΓΙ' ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ ΤΑ ΘΕΛΟΥΝ ΟΛΑ: Άβυσσος της Carmen Laforet, Πατάκης 2007, μετάφραση Χριστίνα Θεοδωροπούλου. Όσο εμβληματική μορφή είναι για την ισπανόφωνη λογοτεχνία η Βαρκελωνέζα Carmen Laforet, τόσο το πρώτο και σπουδαιότερό της έργο -«Nada» στο πρωτότυπο, δηλαδή «Τίποτα»- είναι και το μυθιστόρημα που έχει επηρεάσει περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο της εποχής του τις μετέπειτα γενιές συγγραφέων αλλά και γενικότερα τη σύγχρονη πνευματική δημιουργία της Ιβηρικής. Μάλιστα, δεν είναι λίγοι εκείνοι που -εκ των υστέρων φυσικά- του αναγνωρίζουν επιρροές και αναφορές στο κίνημα La Movida, που ανέδειξε τη μεταπολιτευτική καλλιτεχνική -κυρίως την κινηματογραφική και εικαστική- παραγωγή των ισπανικών «χωρών» σε παγκόσμια πρωτοπορία.

Η Άβυσσος, σε πρώτη ανάγνωση, θυμίζει μάλλον μια κοινότοπη ιστορία ενηλικίωσης, τόσο της ηρωίδας του όσο και της ίδιας της συγγραφέως -η Laforet, όταν το έγραψε, ήταν μόλις είκοσι χρονών. Όμως στην πραγματικότητα είναι κάτι πολύ περισσότερο από αυτό, αφού εδώ έχουμε να κάνουμε με ένα έργο επαναστατικό, το οποίο βγήκε μέσα από τα σπλάχνα της πιο καθυστερημένης και συντηρητικής κοινωνίας της δυτικής, τουλάχιστον, Ευρώπης, για να αναδειχθεί σε ένα προκλητικό μανιφέστο υπεράσπισης της λαχτάρας για ζωή, έρωτα και ελευθερία, αλλά και της παράνοιας που αυτή η παμφάγος τάση επιφυλάσσει.

Από ολόκληρο το βιβλίο θα ξεχώριζα τη σκηνή της σχεδόν υπνοβατικής απόδρασης της νεαρής Andrea στους δρόμους της νυχτερινής Βαρκελώνης, που από μόνη της είναι ικανή να στοιχειώσει τα όνειρα κάθε ανήσυχου αναγνώστη. «Η οδός Λαγιετάνα, πλατιά, μεγάλη και καινούρια, διέσχιζε την καρδιά της παλιάς πόλης. Τότε κατάλαβα τι επιθυμούσα: ήθελα να δω τον καθεδρικό ναό τυλιγμένο στη γοητεία και στο μυστήριο της νύχτας. Δίχως να το ξανασκεφτώ, όρμησα μες στη σκοτεινιά των δρομίσκων που τον περιστοιχίζουν. Τίποτα δεν μπορούσε να κατασιγάσει και να θαμπώσει τη φαντασία μου όσο εκείνη η γοτθική πόλη καθώς ναυαγούσε ανάμεσα στα υγρά σπίτια, χτισμένα χωρίς στιλ με τα γέρικα πελεκητά λιθάρια τους, που όμως είχαν αποκτήσει μια ιδιαίτερη πατίνα με τα χρόνια, θαρρείς και είχαν μολυνθεί με ομορφιά. Το κρύο μού φάνηκε πιο έντονο στους στριφτούς δρόμους. Και το στερέωμα μεταμορφωνόταν σε στιλπνές λουρίδες ανάμεσα στις σχεδόν κολλητές ταράτσες. Υπήρχε μια μοναξιά εντυπωσιακή, θαρρείς και όλοι οι κάτοικοι της πόλης είχαν πεθάνει. Στις πόρτες παλλόταν κάποιος στεναγμός του ανέμου. Τίποτα άλλο.»

Η «Άβυσσος» είναι δυστυχώς το μοναδικό βιβλίο της Laforet που έχει μεταφραστεί στη γλώσσα μας. Εξάλλου τα μετέπειτα, πιο ώριμα έργα της δεν κατόρθωσαν με τίποτα να ξεπεράσουν σε αξία και απήχηση το «πρωτόλειό» της. Εξαιτίας της, άλλωστε, υπάρχει στα ισπανικά, για τα αντίστοιχα συγγραφικά φαινόμενα, η έκφραση «después de Nada, nada» (μετά την «Άβυσσο», όπως αποδόθηκε ο τίτλος στα ελληνικά, τίποτα). Εντυπωσιακό, πάντως, είναι το βιογραφικό της μεταφράστριας, κυρίας Θεοδωροπούλου, η οποία έχει δουλέψει για λογαριασμό διάφορων εκδοτικών οίκων πάνω σε έργα πολλών Καστιλλιάνων, Καταλανών και Βάσκων λογοτεχνών, αλλά και Λατίνων, όπως ο Mario Vargas Llosa, ο οποίος και προλογίζει την «Άβυσσο» στην ελληνική της έκδοση.

ΤΟ ΙΑΤΡΕΙΟ ΑΥΤΗ ΤΗ ΣΤΙΓΜΗ ΔΙΑΒΑΖΕΙ (ΕΚ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΩΝ): Vincent, της Barbara Stok, εκδόσεις Αιώρα, μετάφραση Μαργαρίτα Μπονάτσου. Όχι η βιογραφία, αλλά πιο πολύ η ψυχογραφία του Van Gogh, μέσα από μια κόμικ εξιστόρηση των τελευταίων χρόνων της ζωής και της δημιουργίας του, φτιαγμένη από μια συμπατριώτισσά του σχεδιάστρια, που επιχειρεί με τις γραμμές της να τιμήσει το φως του έργου του και με την αφήγησή της να εξερευνήσει τα σκοτάδια του μυαλού του. Κατεχόμενη πόλη, του David Peace, εκδόσεις Τόπος, μετάφραση Μαρία Σαρατσιώτη. Μετά το «Τόκυο έτος μηδέν» (εκδόσεις Τόπος, 2009), κυκλοφόρησε στα ελληνικά και το δεύτερο μέρος της «γιαπωνέζικης» (ανολοκλήρωτης ακόμα) τριλογίας ενός από τους πιο χαρισματικούς και προκλητικούς σύγχρονους Άγγλους συγγραφείς. Εδώ ο Peace υιοθετεί και εκμεταλλεύεται την απωανατολίτικη ρασομονική αφήγηση των πολλαπλών εκδοχών και ερμηνειών, για να μας δώσει ένα συγκλονιστικό «εγκληματικό» μυθιστόρημα. Οι τελευταίοι φανατικοί της στρωματσάδας, του Στάθη Ιντζέ, εκδόσεις Θράκα. Μια υποδειγματική νουβέλα, που παρά το μικρό της μέγεθος, κρύβει αρκετές εκπλήξεις. Ένα σπαρακτικό αφήγημα, το οποίο δεν γίνεται παρά να διαβαστεί απνευστί και μόνο. Ο Λαρισαίος ποιητής, μεταφραστής και συνεργός στον κύκλο της Θράκας φαίνεται πως μπορεί στη βάση ακόμα και ενός ασήμαντου ή και κοινότοπου αναμνησιακού υλικού να κατασκευάσει μια σπουδαία ιστορία.

εμφάνιση σχολίων