Ένας κοσμοπολίτης ανανεώνει την παράδοση και μεταδίδει το μυστικισμό του σουφισμού στη σύγχρονη μουσική
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΤΣΕΛΗΣ
20 Απριλίου 2012
Αν και γεννήθηκε στην Προύσα, ταξίδεψε σε διάφορα μέρη και μάζεψε τα υλικά που θα χαρακτήριζαν τη μετέπειτα μουσική του παραγωγή. Στο δικό μου μυαλό, ο Ντεντέ αποτελεί ένα μουσικό ανάλογο του Hugo Pratt, δημιουργού του Corto Maltese: οι ρίζες του απλώνονται κάθετα και βαθιά μέσα σε μία παράδοση, ενώ ο κοσμοπολιτισμός του εκτείνεται οριζόντια δίχως τέλος στα πιο απίθανα δημιουργικά σημεία του ορίζοντα. Η παράδοση αυτή δεν είναι άλλη από τον σουφισμό, τη μυστικιστική θεώρηση του σύμπαντος που μας έδωσε και τη μοναδική έκφραση των περιστρεφόμενων δερβίσηδων.
Η μουσική του Μερτσάν Ντεντέ είναι ένα αμάλγαμα τουρκικής παραδοσιακής μουσικής, με τα σχετικά μουσικά όργανα να κυριαρχούν, ενώ ο ίδιος ο Ντεντέ παίζει νέυ και μπεντίρ. Το επιπλέον συναρπαστικό στοιχείο είναι όμως η ηλεκτρονική παραγωγή, μια ιδιαίτερη, «δυτική» αντίληψη του χτισίματος του ήχου. Έχουμε να κάνουμε λοιπόν με κάτι καινοτόμο απ’ όλες τις πλευρές.
Όταν πάντως ο Ντεντέ κατηγορήθηκε ότι «εισάγει καινά δαιμόνια» στις μουσικές και φιλοσοφικές παραδόσεις, απάντησε ότι «η ουσία του σουφισμού είναι αντιστικτική. Το καθετί συνυπάρχει με το αντίθετο του». Αυτή η συνύπαρξη είναι και το μυστικό της εξώκοσμης μουσικής του.
Ο Μερτσάν Ντεντέ έγινε ευρύτερα γνωστός με το άλμπουμ “Sufi Dreams” (1998), όμως προσωπικά ξεχωρίζω το “Seyahatname” (2003), ένα σύνολο κομματιών βυθισμένων στο ημίφως, και τη μεταφυσική. Όταν αυτά τα κομμάτια παρουσιάστηκαν ζωντανά, η συνοδεία των περιστρεφόμενων δερβίσηδων καθήλωσε τούς θεατές σε μια ονειρική περιδίνηση. Οι περιστρεφόμενοι δερβίσηδες είναι παρόντες σε κάθε εμφάνιση του Mερτσάν Ντεντέ, αλλά η σχέση του με το χορό δεν τελειώνει εκεί. Το σχήμα έχει κάνει συνεργασίες με χορογράφους και χορευτές, με αξιομνημόνευτη τη συνεργασία με την Pina Bausch. Φαίνεται πως ο χαρακτηρισμός “crossover” τού ταιριάζει απόλυτα.
ΠΡΟΣΚΛΗΣΕΙΣ: Η Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών προσφέρει 5 (πέντε) διπλές προσκλήσεις για τη συναυλία του Μερτσάν Ντεντέ. Μπορείτε να στείλετε e-mail στο [email protected] με το ονοματεπώνυμό σας έως τις 15:00 της Πέμπτης 26 Απριλίου. Θα ειδοποιηθείτε με e-mail την ίδια μέρα. (Ενημέρωση άρθρου: Η κλήρωση για τις προσκλήσεις έχει κλείσει. Ευχαριστούμε για την συμμετοχή).
Info: Mercan Dede. Παρασκευή 27 Απριλίου 2012 στις 20:30. Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών, Λεωφ. Συγγρού 107-109, Αθήνα. Mετρό στάση Συγγρού-Φιξ. Facebook. Εισιτ.: 18, 25 και 32 ευρώ. Μειωμένο: 10 και 15 ευρώ
εμφάνιση σχολίων