Στάινερ: Παντού στο Α' ΠΡΟΣΩΠΟ σπίτι μας

Α' ΠΡΟΣΩΠΟ  «Humani nihil a me alienum», όπως λέει ο μέγας Λατίνος ποιητής: τίποτα το ανθρώπινο δεν μου είναι ξένο. Μπορούμε να είμαστε παντού στο σπίτι μας. Δώστε μου ένα τραπέζι για να κάθομαι να γράφω και να διαβάζω, και την έχω την πατρίδα μου. Δεν πιστεύω ούτε στα διαβατήρια – γελοία πράγματα – ούτε στις σημαίες. Πιστεύω βαθιά στο προνόμιο της συν­άντησης με το καινούργιο.

Ακούστε μια ιστορία: μπαίνω πρώτη μέρα στο γραφείο μου στο πανεπιστήμιο του Πεκίνου, όπου μ’ έχουν προσκαλέσει, και ξαφνικά μού έρχεται στη μύτη μια αποφορά. Ανακαλύπτω ότι η γραφομηχανή είναι τοποθετημένη ακριβώς δίπλα στον σκουπιδοντενεκέ, ότι της λείπει το μισό πληκτρολόγιο, ότι το τραπέζι μου έχει τριάμισι πόδια. Περνάω πέντε λεπτά σε μια κατάσταση βλακώδους πανικού. Λέω μέσα μου: «Πω πω τι έπαθα! Δεν θα μπορώ να…». Τότε ανοίγει η πόρτα, κι ένας ευγενέστατος φοιτητής μού λέει: «Γράφτηκα στο σεμινάριό σας. Θα μπορούσατε, παρακαλώ, να μου δώσετε τη λίστα των κειμένων που θα πρέπει να μελετήσω;».

Και ξαφνικά βρέθηκα σπίτι μου, εντελώς στο σπίτι μου. Θα μπορούσα να βρίσκομαι στο Χάρβαρντ, στη Σορβόννη, στην Οξφόρδη, στο Πρίνστον ή στο Βερολίνο. Είμαι σπίτι μου, κι αυτός ο φοιτητής είναι οικογένειά μου. Μου κάνει την απίστευτη τιμή να θέλει να μελετήσει μαζί μου; Τέλεια! Είμαι εκεί που πρέπει να είμαι. Τι ευτυχία, να έχω μια δουλειά όπου κάθε φθινόπωρο αποκτώ μια νέα οικογένεια. Και σήμερα οι παλιοί μου φοιτητές έχουν πανεπιστημιακές έδρες σε πέντε ηπείρους.

Το δέντρο έχει ρίζες· εγώ έχω πόδια. Κι αυτό είναι θαυμάσια πρόοδος. Μου αρέσουν τα δέντρα. Τα δέντρα στον κήπο μου τα λατρεύω. Αλλά όταν έρχεται η μπόρα, λυγίζουν, πέφτουν· το δέντρο, αλίμονο, μπορεί να το τσακίσει το τσεκούρι, να το κάψει ο κεραυνός. Εγώ μπορώ να τρέξω. Είναι πρώτης τάξεως εφεύρεση τα πόδια, και δεν έχω καμία όρεξη να την αφήσω να πάει στράφι.

  
Τζωρτζ Στάινερ, Ένα μακρύ Σάββατο, μτφρ.: Θάνος Σαμαρτζής, εκδόσεις Δώμα. Ο Τζωρτζ Στάινερ (1929–2020) γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Παρίσι από Αυστροεβραίους γονείς. Το 1940 η οικογένειά του μετανάστευσε στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου ο Steiner σπούδασε στα πανεπιστήμια του Σικάγο και του Χάρβαρντ. Πήρε το διδακτορικό του από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Δίδαξε συγκριτική λογοτεχνία και φιλοσοφία του πολιτισμού, μεταξύ άλλων, στα πανεπιστήμια του Πρίνστον, της Γενεύης, της Οξφόρδης και του ­Καίμπριτζ. Πέρα από τη λαμπρή ακαδημαϊκή του σταδιοδρομία, ο Steiner υπήρξε και σθεναρός δημόσιος διανοούμενος, γράφον­τας στον Economist, και διατηρώντας τη στήλη βιβλίου του New Yorker για πάνω από 30 χρόνια. Αναγνωρίζεται ως ένας απ’ τους σημαν­τικότερους οικουμενικούς στοχαστές των καιρών μας.  Πολλά έργα του έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά, μεταξύ άλλων: Ο θάνατος της τραγωδίας (Δωδώνη, 1988)· Αξό­δευτα πάθη (Νεφέλη, 2001)· Οι Αντιγόνες (Καλέντης, 2001)· Στον πύργο του Κυανοπώγωνα (Scripta, 2002)· Μετά τη Βαβέλ (Scripta, 2004)· Νοσταλγία του απόλυτου (Άγρα, 2007)· Τολστόι ή Ντοστογιέφσκι (Αντίποδες, 2015)· Η ιδέα της Ευρώπης (ΔΩΜΑ, 2021).


Διαβάστε επίσης:
Μαριόν: Ό,τι έκανα, είπα ή αισθάνθηκα με σημάδεψε
Καροτενούτο: Το αίσθημα της μοναξιάς
Αλτουσέρ: Να είσαι προσεκτικός με τον άλλο

εμφάνιση σχολίων