Το θέμα δεν έχει σίγουρα να κάνει με την ποιότητα των ταινιών. Το επίπεδο φέτος ήταν υψηλό, σε όλα τα είδη. Αν σκεφτεί κανείς τις υποψήφιες για όσκαρ ταινίες μόνο, θα διαπιστώσει ότι είχαμε να κάνουμε με παραγωγές εξαιρετικού επιπέδου και ενδιαφέροντος, που θα έπρεπε να είχαν δουλέψει πολύ καλύτερα. Το ίδιο ισχύει και για ταινίες με περισσότερο εμπορικές προδιαγραφές.
Μονάχα στην ελληνική παραγωγή υπήρξε μία, πρόσκαιρη ελπίζουμε, κάμψη. Εντούτοις ξεχώρισαν το Invisible, η Πλατεία Αμερικής, το Τέλειοι Ξένοι, το Park, η Ευτυχία, το Έτερος Εγώ και κυρίως τα ντοκιμαντέρ: Σιωπηλός Μάρτυρας του Δημήτρη Κουτσιαμπασάκου, 90 Χρόνια ΠΑΟΚ: Νοσταλγώντας το Μέλλον του Νίκου Τριανταφυλλίδη και η Μεγάλη Ουτοπία του Φώτου Λαμπρινού.
Η στήλη πάντως δυσκολεύτηκε να επιλέξει μόνο 10 ταινίες, από αυτές που κυκλοφόρησαν από τον περσινό Αύγουστο μέχρι τώρα. Επέλεξε 8 πρόσφατες και 4, λίγο παλαιότερα, πολύ σημαντικά ντοκιμαντέρ, που προβλήθηκαν αυτή τη σεζόν στην χώρα μας για πρώτη φορά. Ακολουθεί μια λίστα, με ακόμα 18 σημαντικότατες ταινίες, σαν ένας μικρός οδηγός για τις επαναλήψεις του Αυγούστου. Κάνετε τις επιλογές σας και δείτε τις, αν αυτό σας είναι δυνατό, στο σινεμά. Βοηθήστε τους επαγγελματίες του χώρου να συνεχίσουν να υπάρχουν. Η σειρά είναι αλφαβητική:
Η ΑΦΙΞΗ: Λίγο πριν μας παρουσιάσει το πολυαναμενόμενο, Blade Runner 2049, ο Ντενί Βιλνέβ, πέρασε τις si-fi εξετάσεις του με άριστα, σε τούτο το φιλοσοφικό και υπαρξιακό δοκίμιο, όπου η ξαφνική έλευση των εξωγήινων, γίνεται απλά η αφορμή, στο να βρεθεί η ανθρωπότητα αντιμέτωπη με τον μεγαλύτερό της εχθρό: τον αυτοκαταστροφικό εαυτό της. Έναν εαυτό, που μοιάζει να βρίσκεται, μοιραία εγκλωβισμένος μέσα στην αυτοαναφορικότητα και στην γραμμική αντίληψή του για τον χρόνο.
CITIZENFOUR: Ερχόμενο από το 2014, το βραβευμένο με Όσκαρ Καλύτερου Ντοκιμαντέρ - χρονικό των συναντήσεων του Έντουαρτ Σνόουντεν με τους δημοσιογράφους και την σκηνοθέτη, Λόρα Πόιτρας, όπου τους αποκαλύπτει τον παράνομο και ανήθικο τρόπο λειτουργίας των υπηρεσιών πληροφοριών - είναι μια συγκλονιστική καταγραφή, ενός ιστορικού γεγονότος, την ώρα που αυτό συμβαίνει.
Ο ΕΜΠΟΡΑΚΟΣ: Ο Ασγκάρ Φαραντί (Ένας Χωρισμός), εφευρίσκει συνέχεια τρόπους να διεισδύει βαθιά στο πλέγμα των ανθρώπινων σχέσεων, ειδικά σε ό,τι αφορά τα ζευγάρια και τις δυναμικές των μελών τους, όταν αλληλοσυγκρούονται μεταξύ τους. Εδώ τον απασχολεί η ρευστή έννοια του ανδρισμού, σε μια πατριαρχική κοινωνία, η οποία στέκεται το ίδιο αμείλικτη απέναντι στα θηλυκά και τα αρσενικά μέλη της στο θέμα της λεγόμενης εντιμότητας. και των παρενεργειών της όποιας απώλειάς της.
Ο ΚΟΥΜΠΟ ΚΑΙ ΟΙ ΔΥΟ ΧΟΡΔΕΣ: Η stop-motion έκπληξη της σεζόν. Μια σκληρή, σκοτεινή, αλλά αισιόδοξη παιδική ταινία ενηλικίωσης, στην οποία ο μικρός Κούμπο, αν και χάνει τους γονείς του, μαθαίνει πως να θωρακίζει τον εαυτό του, μετατρέποντας το τραύμα της απώλειάς τους, σε πηγή έμπνευσης, παίρνοντας μέρος ο ίδιος, στις ιστορίες τις οποίες αφηγείται με το μαγικό έγχορδο όργανό του.
LOGAN: Το τρίτο και τελευταίο (για τον Χιού Τζάκμαν τουλάχιστον), μέρος της σειράς με ήρωα τον Γούλφεριν, είναι και η καλύτερη ολόκληρης της σειράς των X-Men, από την εποχή του X-Men 2 (2003). Ένα Κύκνιο Άσμα, μετρημένο αλλά και σκοτεινό όσο πρέπει, για να αντικατοπτρίσει την σημερινή κατάσταση των ΗΠΑ και του κόσμου, όπως όλες οι σπουδαίες ιστορίες επιστημονικής φαντασίας. Μιλάει παραβολικά για το σήμερα, την οδύνη της απώλειας ενός κόσμου που σιγοσβήνει και το άλγος ενός καινούργιου, που προσπαθεί να γεννηθεί.
MOONLIGHT: Η ανεξάρτητη έκπληξη της χρονιάς, η οποία, από το πουθενά, κατάφερε να φτάσει στην κορυφή κερδίζοντας με την αξία της το μεγάλο βραβείο, ξεχώρισε από όλες τις άλλες, για τον απαράμιλλο συνδυασμό όλων των επιμέρους καλλι/τεχνικών στοιχείων της: της τεχνικής και του ταλέντου και του ελάχιστου των συν/δημιουργών της. Από την πιο αμυδρή χρωματική φωτοσκίαση, μέχρι την τελευταία νότα του σάουντρακ κι από το παραμικρό τρέμουλο της κάμερας, μέχρι το ελάχιστο cut στο μοντάζ,
όλα υπηρετούσαν το όραμα του Τζένκινς, στα αχνάρια των αγαπημένων του Ασιατών δημιουργών, στην μόλις δεύτερη ταινία του, οκτώ ολόκληρα χρόνια, μετά την πρώτη.
ΝΕΡΟΥΔΑ: Πάμπλο Λαράιν και Γκιγιέρμο Καλδερόν και πάλι μαζί μετά την
Μυστική Λέσχη που κόσμησε τα περσινά best of, έχοντας σαν αφορμή ένα επεισόδιο από την ζωή του μεγάλου Χιλιανού ποιητή, Πάμπλο Νερούδα (Canto General), επινοούν μια ιστορία που θα μπορούσε να είναι δική του, έχοντας στο επίκεντρό της τα πολλά διαφορετικά προσωπεία την σύζευξης καλλιτεχνικής δημιουργίας, φαντασίας και πραγματικότητας.
ΝΟΣΤΑΛΓΩΝΤΑΣ ΤΟ ΦΩΣ: Από την Χιλή και το αριστουργηματικό ντοκιμαντέρ του Πατρίσιο Γκουσμάν (
Το Μαργαριταρένιο Κουμπί), παραγωγής 2010. Έχοντας σαν άξονα την αναζήτηση των εξαφανισμένων από το καθεστώς Πινοσέτ, άταφων νεκρών, στην πιο άνυδρη περιοχή του πλανήτη, από τις μητέρες τους, στοχάζεται πάνω στην σύνδεση της ερήμου της Ατακάμα, με το αστρικό παρελθόν της γέννεσης του σύμπαντος κόσμου και της ανθρώπινης προέλευσης, σε μια προσπάθεια νοηματοποίησής τους.
Η ΠΡΑΞΗ ΤΟΥ ΦΟΝΟΥ /Η ΟΨΗ ΤΗΣ ΣΙΩΠΗΣ: Το δίδυμο των επίσης αριστουργηματικών ντοκιμαντέρ του Τζόσουα Όπενχαϊμερ, πάνω στις μαζικές δολοφονίες ενός εκατομμυρίου αντιφρονούντων από το δικτατορικό καθεστώς της Ινδονησίας την δεκαετία του 60, δεν θα μπορούσε να λείπει. Γυρισμένα το 2012 και το 2015 αντίστοιχα, πολυβραβευμένα, όσο κανένα άλλο ντοκιμαντέρ τα τελευταία χρόνια, διακρίνονται και για την πρωτότυπη και οξυδερκή προσέγγιση των συναισθηματικά δύσκολων θεμάτων τους, Στα όρια του σουρεαλισμού η πρώτη, στην καρδιά της οδυνηρής πραγματικότητας η δεύτερη, αποτελούν δυο από τα σπουδαιότερα κεφάλαια, του σύγχρονου κινηματογράφου τεκμηρίωσης.
TONI ERDMANN: Η ταινία την οποία λάτρεψαν οι κριτικοί, αλλά βαρέθηκε το κοινό στην Ελλάδα, ίσως γιατί δεν έπιασε τις συχνότητες του ειρωνικού και υποδόριου χιούμορ της και την γλυκόπικρη παραβολή της, πάνω στην υπεροψία της Γερμανίας και ολόκληρου του σύγχρονου, Δυτικού Κόσμου, ο οποίος έχει πουλήσει την ψυχή του στην λεγόμενη αειφόρο ανάπτυξη, στην εξυπηρέτηση από τις κοινωνίες, των καπιταλιστικών συμφερόντων δηλαδή, θυσιάζοντας έτσι την ανθρώπινη (ό,τι σημαίνει αυτό για τον καθένα μας), υπόστασή του.
Η ΥΠΗΡΕΤΡΙΑ: Η δυναμική επιστροφή του Κορεάτη Παρκ Τσαν-Γουκ (Oldboy), με αυτή την έξοχη μεταφορά στην υπό γιαπωνέζικη κατοχή πατρίδα του της δεκαετίας του 30, ενός βρετανικού γοτθικού μυθιστορήματος, με σκοτεινή, αγωνιώδη, φετιχιστική, σαδομαζοχιστική, σέξι και παιχνιδιάρικη διάθεση, σε σχέση με την πραγματικότητα και την αναπαράσταση της.
Best of the rest:
Η ΑΠΟΦΟΙΤΗΣΗ: Ο Κριστιάν Μουνγκίου (4 Μήνες, 3 Εβδομάδες και 2 Μέρες), εξετάζει για άλλη μια φορά, με τον μοναδικό αφοπλιστικό τρόπο του, τα κακώς κείμενα της σύγχρονης ρουμάνικης κοινωνίας. Πως μπορεί κάποιος να βγει αλώβητος μέσα από ένα σύστημα γενικευμένης διαφθοράς;
AQUARIUS: Αισιόδοξη ματιά, πάνω στην σύγκρουση μιας εύθραυστης, αλλά απόλυτα συγκροτημένης συνταξιούχου γυναίκας, με το τέρας του κακώς νοούμενου εκσυγχρονισμού. Ρεσιτάλ ερμηνείας από την Σόνια Μπράγκα.
ΕΓΩ Ο ΝΤΑΝΙΕΛ ΜΠΛΈΙΚ: Ο Κεν Λόουτς, αθέτησε την απόφασή του να αποσυρθεί, καθώς η σύγχρονη επικαιρότητα της απόλυτης επικράτησης του νεοφιλελευθερισμού, ο οποίος βάζει το κέρδος πάνω από τον άνθρωπο, τον ανάγκασε να γυρίσει στα πλατό και στους δρόμους του Νιούκασλ, γι αυτό το συγκινητικό και βαθειά ανθρώπινο φιλμ.
ΕΚΕΙΝΗ: Επιστροφή - μέσω Γαλλίας - του Πολ Βερχόφεν (Βασικό Ένστικτο), με παιχνιδιάρικη adult διάθεση, σε μια κοινωνική σάτιρα που εξισορροπεί επιδέξια ανάμεσα στο ερωτικό θρίλερ μυστηρίου και την ασεβή κωμωδία ηθών, έχοντας σαν μεγαλύτερο του ατού, τον ερμηνευτικό οίστρο μιας ατρόμητης Ιζαμπέλ Ιπέρ.
JACKIE: Η δεύτερη ταινία με βιογραφικά στοιχεία που παρουσίασε φέτοςο Πάμπλο Λαράιν (Νερούδα) και πρώτη του στα Αγγλικά, μοιάζει με ένα καλειδοσκοπικό, ψυχεδελικό trip στο μυαλό της Τζάκι Κένεντι, τις πρώτες μέρες μετά την δολοφονία του άντρα της, Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών. Σε εντελώς διαφορετικό στιλ από εκείνο του Νερούδα, επιβεβαιώνει την απαράμιλλη αφηγηματική μαεστρία του.
Η ΚΟΚΚΙΝΗ ΧΕΛΩΝΑ: Η ωραιότερη ταινία κινουμένων σχεδίων της σεζόν, ήταν αυτή η ποιητική, ονειρική και γεμάτη υπαρξιακούς συμβολισμούς ιστορία για τις (επινοημένες;) περιπέτειες ενός ναυαγού σε ένα έρημο νησί στη μέση του ωκεανού.
ΤΟ ΚΡΥΟ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΑΣ: Στα βουνά του Πόντου, ένας πατέρας προσπαθεί να βρει τρόπους να βοηθήσει την οικογένειά του και ειδικά τον μικρό, με ειδικές ανάγκες, γιο του. Μόνο το τούρκικο σινεμά μπορεί τελικά να συνδυάσει με τόσο μοναδικό τρόπο, τον ρεαλισμό, με μια ονειρική και απόλυτα ποιητική ατμόσφαιρα.
LA LA LAND: Η παρ' ολίγον νικήτρια ταινία των φετινών όσκαρ, είναι ένα νοσταλγικό, αλλά απόλυτα σύγχρονο μιούζικαλ, που αποτίει φόρο τιμής στο σινεμά της χώρας των ονείρων, ακόμη κι αν αυτή η χώρα αποδεικνύεται, μια πολύχρωμη, μα φαιδρή, οφθαλμαπάτη. Σκηνοθετική δεξιοτεχνία, μουσική που αποτυπώνεται κατευθείαν στο μυαλό κι ένα λαμπερό πρωταγωνιστικό δίδυμο σε μια ταινία που δεν φοβάται να αναμετρηθεί με τις πηγές έμπνευσής της.
ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ: Μία Χάνσεν Λοβ και Ιζαμπέλ Ιπέρ αναρωτιούνται για το μέλλον μιας μεσήλικης καθηγήτριας της φιλοσοφίας, η οποία δεν ξέρει πως να διαχειριστεί το κενό που ανοίγει στη ζωή της η απιστία και η αποχώρηση του συζύγου της από την οικογενειακή εστία. Οι τόνοι είναι χαμηλοί, με διακριτικές δόσεις χιούμορ και δράματος, η ουσία είναι μεστή και η ματιά μελαγχολικά αισιόδοξη.
ΜΗΝ ΑΝΑΣΑΙΝΕΙΣ: Η ταινία τρόμου που ξεχώρισε φέτος από αυτές τις λίγες που φτάνουν στις οθόνες της χώρας μας, σαν συμπαραγωγές μεγάλων στούντιο (οι μικρότεροι διανομείς μοιάζουν να φοβούνται το ρίσκο, ακόμη κι αν το είδος γνωρίζει τα τελευταία χρόνια ιδιαίτερη άνθηση), είναι αυτό το κλειστοφοβικό και βαθιά σκοτεινό θρίλερ, του ταλαντούχου Φέντε Αλβάρεζ.
ΜΙΑ ΠΟΛΗ ΔΙΠΛΑ ΣΤΗ ΘΑΣΑΣΣΑ: Το τρίτο οσκαρικό χιτ, είναι ένα συμπαγές ψυχολογικό δράμα, ολίγον macho είναι η αλήθεια, αλλά στερεά δομημένο και με συγκλονιστικές ερμηνείες, από τους Κέισι Άφλεκ και Μισέλ Γουίλιαμς.
ΜΙΚΡΟΙ ΚΥΡΙΟΙ: Λιγότερο επιτηδευμένη, αλλά πολύ πιο συγκινητική από την Πόλη Δίπλα στη Θάλασσα, ήταν αυτή η λιτή και μικρή σε budget και μέγεθος νεοϋορκέζικη δραματική ταινία για το χρονικό του αιφνίδιου θανάτου μιας προεφηβικής φιλίας δυο αγοριών, λόγω των οικονομικών διαφωνιών των γονιών τους.
ΠΑΣΗ ΘΥΣΙΑ: Μέχρι τα όσκαρ έφτασε ετούτη η σαρκαστική περιπέτεια για τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης των στεγαστικών δανείων στην επαρχεία των ΗΠΑ, με το πλήθος σινεφιλικών αναφορών κι έναν Τζεφ Μπρίτζες σε ανεπανάληπτη ερμηνεία γκρινιάρη σερίφη που δεν μασάει τα λόγια του.
PATERSON: Λιτός, ποιητικός Τζάρμους, να τον πιείς στο ποτήρι. Ανεξάρτητο αμερικανικο σινεμά, όπως δεν το κάνει κανείς άλλος πια...
Η ΠΙΟ ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΗ ΜΕΡΑ ΣΤΗ ΖΩΗ ΤΟΥ ΟΛΙ ΜΑΚΙ: Υπέροχο κινηματογραφικό ταξίδι πίσω στον χρόνο και συγκεκριμένα στην Φινλανδία των αρχών τις δεκαετίας του 60, όπου ο νεαρός πυγμάχος Όλι Μάκι, καλείται να αποφασίσει για το ποιόν θα διαλέξει, ανάμεσα στην φήμη και τον έρωτα.
ΠΟΙΗΣΗ ΧΩΡΙΣ ΤΕΛΟΣ: Το δεύτερο μέρος της άτυπης βιογραφίας του Χοδορόφσκι, από τον ίδιο, στην αναζήτηση του για την ομορφιά και την εσωτερική αλήθεια,την οποία παρομοιάζει με μια παγκόσμια δύναμη, η οποία είναι ικανή να αλλάξει τη ζωή του ανθρώπου με την ποίηση του απροσδόκητου, του πειραματισμού, της οδύνης, της μελαγχολίας, αλλά κυρίως εκείνην της χαράς της ύπαρξης.
SIERANEVADA: Με αφορμή την θλιβερή επέτειο των 40 ημερών από τον θάνατο ενός πατέρα, 16 συγγενείς σε ένα διαμέρισμα, συνθέτουν ένα μωσαϊκό χαρακτήρων, έναν μικρόκοσμο που αντικατοπτρίζει το κωμικοτραγικό πρόσωπο της σύγχρονης ρουμάνικης μεσοαστικής τάξης. Λίγο δύσκολο στην παρακολούθησή του, λόγω ύφους και διάρκειας, αποζημιώνει τους υπομονετικούς θεατές.
ΥΠΟΨΙΕΣ: Η εφιαλτική πραγματικότητα της σύγχρονης Τουρκίας, μέσα από ένα σκληρό, ονειρικό και ρεαλιστικό ταυτόχρονα ψυχολογικό δράμα, για την αποξένωση δυο αδερφών που ζουν στα φτωχά περίχωρα της Πόλης.
Ραντεβού τον Σεπτέμβρη...