«Νίκολα Τέσλα, ο CULTURE άνθρωπος που φώτισε τον κόσμο»

CULTURE Σίγουρα έμαθα πολλά για τον Τέσλα που δεν είχα φανταστεί. Κι ευγνωμονώ αυτή την παράσταση γι αυτό! Ας πούμε ότι ο Τέσλα θεωρείται πατέρας της ασύρματης επικοινωνίας. Σκεφτείτε πόσα πράγματα κάνουμε πια ασύρματα! Πώς θα ήταν η ζωή πχ. χωρίς κινητά; Έμαθα για την τρομερή του κληρονομιά και πώς τεράστιο κομμάτι του σημερινού κόσμου κάθεται πάνω της. Ακόμα και το ραδιόφωνο, που είχε χρεωθεί στο Μαρκόνι, μετά από σχεδόν 30 χρόνια δικαστηρίων αποδόθηκε στον Τέσλα, αφού ο Μαρκόνι είχε στηριχθεί σε δεκάδες πατέντες του Τέσλα για να το φτιάξει…

Το ηλεκτρικό ρεύμα, τα ραδιοκύμματα, η υδροηλεκτρική ενέργεια και τόσα άλλα, στην πραγματικότητα όλα τα πεδία όπου ο νους του Τέσλα μεταμόρφωσε τον κόσμο είναι περιοχές όπου διασταυρώνονται κάποιες βαθιές ιδέες: Δεν χρειάζεται κανείς να καταναλώνει την ενέργεια, μπορεί απλώς να συνδέεται μ’ αυτήν, αφού η ενέργεια είναι παντού γύρω μας. Πόσο συγκλονιστικό είναι αυτό! Μια αντικαταναλωτική, θεμελιωδώς αντικαπιταλιστική σχέση με τα πάντα. Γιατί να σκάβω τη γη δηλητηριάζοντας ζώα, ψάρια και πουλιά, για να βγάλω αυτό που θα κάψω μέχρι αυτό να τελειώσει και να ψάχνω κάτι άλλο να κάψω, μόνο για να έχω λίγη ζέστη που σε λίγο πάλι χάνεται, όταν μπορώ απλώς να συνδεθώ με τη άφθονη ζέστη του ήλιου;

Η βαθιά τρυφερή οπτική του για τον κόσμο, βρίσκεται στην καρδιά των ιδεών του                    

Γιατί να κατακρεουργώ δάση, ποτάμια και βουνά, όταν μπορώ απλώς να συνδεθώ με έναν καταρράκτη που κυλάει και απλώς μπαίνοντας στο διάβα του να τροφοδοτούμαι με ανεξάντλητη ενέργεια χωρίς να πειράξω ούτε μύγα; Η μη παρεμβατική, βαθιά τρυφερή οπτική του για τον κόσμο, γεμάτη οικονομία, αλλά και αγάπη, πραγματικά, αγάπη είναι η πιο απλή λέξη, βρίσκεται στην καρδιά των ιδεών του, και διασταυρώνεται με αυτό που λέμε το μεγάλο βλέμμα.

Για τον Τέσλα, όλα συνδέονται, η ποίηση με τη μηχανική, ο θεός με τη φυσική, όλα τα όντα μεταξύ τους συνδέονται κι ο ίδιος ο κόσμος δεν είναι παρά ένα πλέγμα συνδέσεων. Κανείς δεν το γνωρίζει αυτό καλύτερα από τα πουλιά, που ταξιδεύουν ολόσωστα για χιλιάδες μίλια πάνω από γη και ωκεανούς χωρίς gps, χωρίς κάποια εκπαίδευση αλλά και χωρίς να χάνονται – με ποιο σύστημα το καταφέρνουν αυτό, με ποια αίσθηση; Και δικαίως ο Τέσλα είχε πάθος με τα πουλιά. Τα περιέθαλπε και είχε πάντα κάποια που τάιζε από το δωμάτιό του.

Ο Τέσλα κοίταζε τον κόσμο με το μακρύ βλέμμα –μια από τις πρώτες του ιδέες ως 18χρονου, για παράδειγμα, ήταν η εξής: Αφού η γη κινείται γιατί δε φτιάχνουμε έναν στάσιμο δακτύλιο κατά μήκος του Ισημερινού που θα επιτρέπει στους ανθρώπους να πηγαίνουν από το ένα μέρος της γης στο άλλο απλώς ανεβαίνοντας κατεβαίνοντας από το δακτύλιο κατά την περιστροφή της γης;

Η αρχή της μη-βλάβης είναι φανερή σ’ αυτή την ιδέα αλλά και σε όλες τις ιδέες του Τέσλα, που αποδείχτηκαν πολύ πιο πρακτικές σήμερα. Πόσο χρειαζόμαστε αυτό το βλέμμα σήμερα που είμαστε στα όρια της οικολογικής κατάρρευσης και πόσο χρήσιμο θα μας είχε φανεί τότε αν δεν είχε συσκοτιστεί και θαφτεί ως τρελό, μόνο και μόνο επειδή δεν έβαζε το κέρδος πάνω απ’ τη ζωή;

Για τον Τέσλα, όλα συνδέονται, η ποίηση με τη μηχανική, ο θεός με τη φυσική       

Κατά την έρευνα για το έργο μας έμαθα ακόμα πολλά για την για την προσωπική του ιστορία, κάποια από αυτά τυλιγμένα με σιγή παρότι ο ίδιος τα αναφέρει ακόμα και στην αυτογραφία του. Για παράδειγμα ότι ενώ ο πατέρας του ήταν παππάς, η μάνα του ήταν εφευρέτης και μάλιστα ιδιοφυής. Είχε εφεύρει από μεγάλες μηχανές για τις δουλειές των χωραφιών μέχρι χειροκίνητα μίξερ, ακόμα και μια εξελιγμένη μηχανή ύφανσης χωρίς να έχει δει ποτέ στη ζωή της αργαλειό. Το τρομερό μυαλό της μάνας Τέσλα ασκήθηκε μόνο μέσα στα όρια του κτήματος, αφού ήταν γυναίκα, όπως έγινε και με τη διάνοια των δυο ταλαντούχων αδερφών του που έτυχε να είναι κορίτσια και αντί να πάνε να σπουδάσουν, να δουν τον κόσμο και να αναμειχθούν μ’ αυτόν, παντρευτήκαν κι έκαναν παιδιά σε μια κοντινή αγροικία.

Αυτά τα τελευταία, αλλά και πολλά άλλα που με ξάφνιασαν, δεν τα συμπεριλάβαμε καν στην παράσταση γιατί είναι βέβαια αδύνατο να τα πει κανείς όλα, ειδικά σε μια παιδική παράσταση. Ούτε και λέμε τίποτα για τα αρχεία του Τέσλα που είναι ακόμα κλειδωμένα στο FBI. Ή ότι ο ηλεκτρολόγος μηχανικός που είχε κληθεί να κρίνει την αξία τους, λίγες εβδομάδες μετά το θάνατο του Τέσλα, ήταν ο John G. Trump, αδερφός του πατέρα του γνωστού Τράμπ. Δεν υπάρχει κάτι ενδιαφέρον εδώ, είχε πει ο Τζον Τραμπ, μόνο συναισθήματα και φιλοσοφίες. Λίγο μετά όμως ο ίδιος έκανε μεγάλες προόδους σε πεδία τα οποία ερευνούσε ο Τέσλα, όπως οι αντινες Χ.

Μόλις το 2018 αποχαρακτηρίστηκαν 250 σελίδες από το απόρρητο υλικό των αρχείων του Τέσλα, αλλά δύο μπαούλα γεμάτα με σημειώσεις του παραμένουν απαγορευμένη περιοχή για το ευρύ κοινό. Πολλά έχουν γραφτεί για τι μπορεί να περιέχουν αυτές τις σελίδες, αλλά τίποτε από όλα αυτά δεν αναφέρουμε στην παράσταση. Όχι για κάποιον άλλο λόγο αλλά επειδή για εμάς το μυστικό της κληρονομιάς του Τέσλα είναι αλλού.

Το μεγαλείο του είναι στον τρόπο που σκέφτονταν, στον τρόπο που έβλεπε τον κόσμο ως ένα σύστημα, έναν οργανισμό, μια παλλόμενη μπόλια ενός σώματος που αναπνέει κι όπου τίποτε δεν περισσεύει. Όλα συνδέονται, όλα είναι ζωντανά και κάθε τι που είναι ζωή αξίζει σεβασμό και κατανόηση. Κι έτσι μπορεί κανείς να πάει μέχρι τ’ αστέρια και να γυρίσει.

Κι αν πέθανε φτωχός ο Τέσλα, δεν ήταν μόνο λόγω της κατασυκοφάντησης που δέχτηκε αλλά και της στάσης του απέναντι στο χρήμα, την οποία μοιράζεται με κάποια από τα σπουδαιότερα μυαλά του κόσμου. Χθες διάβαζα για τον Grigori Perelman, τον διάσημο Ρώσσο μαθηματικό που έχει αρνηθεί σειρά βραβείων ανάμεσά τους και ένα που συνοδεύονταν από χρηματικό έπαθλο 1 εκατομμύριου δολαρίων. «Γνωρίζω τα μυστικά του σύμπαντος, γιατί να τρέξω πίσω από ένα εκατομμύριο δολάρια, πείτε μου.» είχε πει.

«Νίκολα Τέσλα, ο άνθρωπος που φώτισε τον κόσμο», Ομάδα Μαγνήτες: Η παράσταση θα παίζεται μέχρι 26 Νοεμβρίου στο θέατρο Τεχνοχώρος Φάμπρικα στον Κεραμεικό (12πμ). Τον Δεκέμβρη θα ακολουθήσει μια εορταστική περιοδεία σε διάφορους χώρους της Αθήνας, πάντοτε παράλληλα με παραστάσεις σε σχολεία, δήμους και οργανισμούς. Για να καλέσετε την παράσταση ώστε να παίξει σε σχολείο ή άλλο χώρο, τηλ.: 6974192831


Διαβάστε επίσης:
Τέσλα: O Προμηθέας του ηλεκτρισμού
Το Αρχείο του Καβάφη στην Αθήνα είναι ανοιχτό για όλους
Η ΕΛΣ γιορτάζει με την έκθεση Unboxing Callas
Το μανιφέστο του Λέοναρντ Κόεν

εμφάνιση σχολίων