Οι Ταινίες της ΣΙΝΕΦΙΛ Εβδομάδας

ΣΙΝΕΦΙΛ ΜΙΑ ΚΡΥΦΗ ΖΩΗ: Ο Φραντς Γιεγκερστέτερ, ένας Αυστριακός αντιρρησίας συνείδησης, αρνείται να αγωνιστεί για τους Ναζί κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και εκτελείται από αυτούς το 1943. Μπαίνοντας στο σπίτι του Γιεγκερστέτερ στην ύπαιθρο της Αυστρίας, η ταινία ακολουθεί τη καθημερινότητα του Φραντς και της συζύγου του, Φάνι. Με αφετηρία τα πραγματικά γράμματα που αντάλλασσαν κατά τον πόλεμο, η ταινία απεικονίζει το πώς το ζευγάρι ήρθε σε σύγκρουση με τα μέλη της κλειστής κοινωνίας τους, την εκκλησία, την κυβέρνηση, ακόμη και τους φίλους του – και πώς όλα αυτά οδήγησαν τον Φραντς σε μια τραγική επιλογή.

Ο Τέρενς Μάλικ μαζί με τον Μάρτιν Σκοετσέζε και τον Γούντι Αλεν, είναι ο ένας από τους σημαντικότερους Αμερικανούς σκηνοθέτες του παγκόσμιου κινηματογράφου και της γενιάς του. Με δύο μονάχα ταινίες γυρισμένες τη δεκαετία του '70, το Badlands (1973) και το Days of Heaven (1979) που θεωρούνται πλέον κλασσικές, σιώπησε για 20 ολόκληρα χρόνια για να επανέλθει το 1998, με το –κατά τη γνώμη μας– Αριστούργημά του, τη Λεπτή Κόκκινη Γραμμή, βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Τζέιμς Τζόουνς. Στη συνέχεια, σαν να ήθελε να αναπληρώσει την απουσία των 20 χρόνων από το σινεμά, άρχισε να γυρίζει ταινίες σε τακτά διαστήματα, με την ίδια αισθητική που αποτύπωσε τη Λεπτή Κόκκινη Γραμμή, σε μια σειρά από αμφιλεγόμενες ή μη, επιτυχίες, όπως το Δέντρο της Ζωής που κέρδισε το Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες το 2011, το, Ένας Καινούργιος Κόσμος (2005) και τα άπαιχτα στη χώρα μας: To The Wonder (2012), King of Cups (2015), το εντυπωσιακό ντοκιμαντέρ Voyage of Time: Life's Journey (2016) & Song to Song (2017), ανάμεσα σε ταινίες μικρού μήκους και παραγωγές άλλων σκηνοθετών.

Με τη Μια Κρυφή Ζωή που βασίζεται στη πραγματική ζωή του Αυστριακού αντιρρησία συνείδησης, Φραντς Γιεγκερστέτερ και στην αλληλογραφία που αντάλλασσε με τη γυναίκα του, όσο βρισκόταν στη φυλακή, ο μεγάλος δημιουργός, επιστρέφει στη γραμμική αφήγηση την οποία είχε εγκαταλείψει από το Ένας Καινούργιος Κόσμος και μετά και στο αντιμιλιταριστικό, spiritual ύφος της Λεπτής Κόκκινης Γραμμής, με την οποία η ταινία συγγενεύει σε πολλά, πέρα από το ότι εξελίσσεται κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

Ο Γιεγκερστέτερ (ο οποίος αναγνωρίστηκε ως Μάρτυρας της Πίστεως, από τη Καθολική Εκκλησία το 2007) και ο Έφεδρος Γουίτ της Γραμμής, τον οποίο υποδυόταν ο μετέπειτα Ιησούς του Γκίμπσον, Τζιμ Καβίζελ, μοιάζουν σαν ενσαρκώσεις του Θεανθρώπου, που θυσιάζονται: για να σώσει τη συνείδησή του, ο πρώτος, και τους συντρόφους του, ο δεύτερος. Δεν είναι τυχαίο πως το project είναι τόσο παλιό, όσο Η Λεπτή Κόκκινη Γραμμή, ούτε το γεγονός ότι ο Μάλικ και οι μοντέρ του, σπατάλησαν σχεδόν 3 ολόκληρα χρόνια για να δώσουν στη ταινία, τη τελική της μορφή.

Άκρως λυρική και γυρισμένη στις αυθεντικές τοποθεσίες του Ράντεγκουντ και στο πραγματικό σπίτι του ήρωα που λειτουργεί σήμερα σαν μουσείο, στο Τιρόλο στα Αυστριακοϊταλικά σύνορα και στο Βερολίνο, η ταινία αντικαθιστά την οργιώδη φύση των νησιών του Νότιου Ειρηνικού της Λεπτής Κόκκινης Γραμμής με τα βουνά, τις πλαγιές, τα δάση και τα ποτάμια της Νοτιοδυτικής Αυστρίας, υπογραμμίζοντας μοναδικά, την ομορφιά και την αδιαφορία της φύσης, που σαν ένας επιπλέον χαρακτήρας, αδιαφορεί για τα πάθη και τη θηριωδία των ανθρώπινων πλασμάτων.

Ο κεντρικός ήρωας, αν και υήρξε άνθρωπος που δεν λύγισε ποτέ, αναζητά απαντήσεις για τη υπόσταση του Κακού και το νόημα της ύπαρξης του, απευθυνόμενος σε ένα σιωπηλό Θεό, μέσα από τους συγκλονιστικούς off μονολόγους, με αναφορές στον Πλάτωνα, τους οποίους μονάχα ο Μάλικ μπορεί να γράψει και να κινηματογραφήσει με τέτοιο τρόπο.

Γυρισμένη με φυσικό φως από τον Γιοργκ Βίντμερ, Γερμανό βοηθό του μόνιμου συνεργάτη του Μάλικ, Εμανουέλ Λουμπέτσκι και μονταρισμένη με το γνωστό τρόπο ποιητικό τρόπο, σε απόλυτη σύμπνοια με το υπέροχο σκορ του Τζέιμς ΝιούτονΧάουαρντ που κατά υπόδειξη του σκηνοθέτη, αξιοποιεί τους φυσικούς ήχους, αλλά και τη χρήση γνωστών κομματιών κλασικής μουσικής, είναι περισσότερο τρυφερή, παρά σκληρή και αποτρόπαιη, παρά το θέμα της, με τους ηθοποιούς να δίνουν υπέροχες free style ερμηνείες, (οι Μπρούνο Γκαντζ και Μάικλ Νίκβιστ έφυγαν από τη ζωή πριν δουν το αποτέλεσμα), τον αγαπημένο μας Φραντς Ρογκόφσκι (Transit) και κοστούμια της προσωπικής φίλης της στήλης, Λίζι Κριστλ, συνεργάτη του Χάνεκε στις πρώτες του γνωστές ταινίες, η ταινία μας συγκίνησε όσο καμία άλλη τη φετινή σεζόν, αν και θα προτιμούσαμε να είναι γυρισμένη στα Γερμανικά, εφόσον όλοι οι ηθοποιοί είναι γερμανόφωνοι και η παραγωγή, ως επί το πλείστον γερμανική.

Ο τίτλος προέρχεται από ένα γραπτό του Τζορτζ Ελιοτ για τους αφανείς ήρωες που έζησαν μια Κρυφή Ζωή και θάφτηκαν σε ανώνυμους τάφους...

Info: Μια Κρυφή Ζωή (A Hidden Life). Δραματική, Ιστορική, Αισθηματική, Βιογραφία. Γερμανία, ΗΠΑ 2019. Πρεμιέρα: Πέμπτη 13 Φεβρουαρίου. Σκηνοθεσία: Τέρενς Μάλικ. Παίζουν: Αουγκουστ Ντιλ, Βάλερι Πάχνερ, Ματίας Σένερτς, Μπρούνο Γκαντς, Φραντς Ρογκόφσκι, Μαρία Σιμόν, Μάικλ Νίκβιστ, Τομπίας Μορέτι, Ούλριχ Μάτες, Γιούργκεν Πρόχνοφ. Διανομή: Odeon.


Ο ΚΥΡΙΟΣ ΤΖΟΟΥΝΣ: 1933. Ο Γκάρεθ Τζόουνς είναι ένα φιλόδοξος Ουαλός ρεπόρτερ που έγινε διάσημος όταν έγινε γνωστό ότι ήταν ο πρώτος ξένος δημοσιογράφος που συνομίλησε με τον Χίτλερ. Ψάχνοντας να βρει το επόμενο μεγάλο θέμα του, εργάζεται ως πολιτικός σύμβουλος. Η Σοβιετική Ουτοπία είναι το κύριο θέμα των ειδήσεων και ο Τζόουνς αναρωτιέται πως ο Στάλιν χρηματοδοτεί την τόσο ταχεία ανάπτυξη της Σοβιετική Ένωσης. Αποφασίσει να ταξιδέψει στην Μόσχα και να επιχειρήσει μια προσωπική συνέντευξη από τον Στάλιν, Εκεί θα γνωρίσει την Άντα Μπρουκς μια βρετανίδα δημοσιογράφο που αποκαλύπτει ότι η αλήθεια πίσω από το καθεστώς πνίγεται βίαια.

Πραγματικό πρόσωπο και ο Γκάρεθ Τζόουνς, ο οποίος υποτίθεται πως όταν έχασε τη θέση του ως πολιτικός σύμβουλος, αποφάσισε μόνος του να ταξιδέψει στη Σοβιετική Ένωση και να αποκαλύψει τυχαία, το σκάνδαλο του λοιμού της Ουκρανίας, γνωστού και ως Holodomor, ενός γεγονότος που στην αρχή κρατήθηκε κρυφό από τη κοινή γνώμη της Δύσης, καθώς υπήρχε πολιτικό συμφέρον, η Βρετανία να τα πηγαίνει καλά με τη Σοβιετική Ηγεσία. Τον διέψευσαν κι εκείνος επανήλθε μέσω της New York Times, με περισσότερες γραφικές λεπτομέρειες, τις οποίες το φιλμ αποτυπώνει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, σε μια απλοποιημένη δραματική αφήγηση, με ξεκάθαρα αντισοβιετικό, αντιρωσικό χαρακτήρα που αντικατοπτρίζει και τη τωρινή γενική πολιτική στάση των δύο από τις τρεις χώρες παραγωγής της, την Ουκρανία και τη Πολωνία.

Αυτή η απλούστευση, η σύνδεσή της με τη Φάρμα των Ζώων του Τζορτζ Οργουελ (για όσους δεν καταφέρνουν να πιάσουν το υπονοούμενο) και η κατά παραγγελία σκηνοθεσία της βετεράνου Πολωνής σκηνοθέτη, Ανιέσκα Χόλαντ, κάνουν μάλλον κακό στη ταινία που μένει στην επιφάνεια των γεγονότων, επιλέγοντας ένα ξεκάθαρο, ασπρόμαυρο διαχωρισμό, ανάμεσα σε καλούς και κακούς, στον οποίο δε χωρά καμία αμφισβήτηση σχετικά με τις προθέσεις του δημοσιογράφου που είχε μητέρα ουκρανικής καταγωγής.

Ο Τζόουνς πάντως, ως μαχόμενος δημοσιογράφος (;), θα έχανε τη ζωή του πολύ σύντομα. Το 1935, μόλις 35 χρονών, σε μια άλλη έρευνά του στη Κίνα. Οι ερμηνείες πάντως είναι καλές και το κλίμα αρκετά ασφυκτικό σε μια ταινία σχηματική, αλλά ενδιαφέρουσα στο μεγαλύτερο μέρος της.

Info: Ο Κύριος Τζόουνς (Mr. Jones). Δραματική, Ιστορική, Θρίλερ, Βιογραφία. Πολωνία, Βρετανία, Ουκρανία 2019. Πρεμιέρα: Πέμπτη 13 Φεβρουαρίου. Σκηνοθεσία: Ανιέσκα Χόλαντ. Παίζουν: Τζέιμς Νόρτον, Βανέσα Κίρμπι, Πίτερ Σκάρσγκαρντ, Τζόζεφ Μόουλ. Διανομή: Spentzos Film.


AGORA II - ΔΕΣΜΩΤΕΣ: Για περίπου 5 χρόνια (2015-2019), ο Αυγερόπουλος παρακολουθεί την κοινωνία της χώρας του σε διαφορετικά επίπεδα, με πρωταγωνιστές τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, τον υπουργό οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη, ένα ζευγάρι προσφύγων απ’ τη Συρία, μία τραγική μάνα, μία οικονομική μετανάστρια και έναν νέο γιατρό. Το πολιτικό επίπεδο της ταινίας συντίθεται από ένα υλικό που θα δει το φως της δημοσιότητας για πρώτη φορά.

Πρόκειται για τη συνέχεια του Agora του Γιώργου Αυγερόπουλου το οποίο συνεχίζει από εκεί που σταμάτησε η πρώτη ταινία, από τη δίκη της Χρυσής Αυγής με έμφαση στο πρόσωπο της Μάγδας Φύσσα. Συνεχίσει με το θρίλερ του παρολίγον Grexit, ένα ζευγάρι Σύριων που θέλει να ταξιδέψει στην Ολλανδία, από τη Λέσβο στην Ειδομένη και πίσω στην Αθήνα. Παράλληλα η κάμερα παρακολουθεί την απόγνωση της Λίας, μιας γυναίκας από τη Θεσσαλονίκη, που αναγκάζεται να ζει στην Ελλάδα της κρίσης με τα χρήματα που στέλνει ο νεομετανάστης, στη Γερμανία, άνδρας της, ενώ ταυτόχρονα καταγράφει την ιστορία ενός νέου γιατρού, ο οποίος δεν βλέπει κανένα μέλλον στη χώρα.

Όπως ανέφερε και ο ίδιος ο σκηνοθέτης στην Εφημερίδα των Συντακτών: Η κοινωνία μας βίωσε μια καταστροφή σε πολλά επίπεδα, όχι μόνο στο οικονομικό, χλευάστηκε, απομυζήθηκε, τόλμησε να ελπίζει, πέρασε από τον ενθουσιασμό στην απογοήτευση, συμβιβάστηκε, προσπάθησε σκληρά να επιβιώσει, μετανάστευσε, είδε πρόσφυγες να πλημμυρίζουν τις πόλεις και αντέδρασε με αλληλεγγύη αλλά και με ξενοφοβία και ρατσισμό. Και πλέον, στην εποχή της δήθεν κανονικότητας, συντηρητικοποιείται.

Info: Agora II: Δεσμώτες. Ντοκιμαντέρ. Ελλάδα 2020. Πρεμιέρα: Πέμπτη 13 Φεβρουαρίου. Σκηνοθεσία: Γιώργος Αυγερόπουλος. Παραγωγή: Small Planet.


Ο ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΝΤΙΚΥΘΗΡΩΝ: Το ντοκιμαντέρ παρουσιάζει τον Μηχανισμό των Αντικυθήρων, έναν αρχαίο υπολογιστή του 2ου π.Χ. αιώνα, που είναι το σπουδαιότερο αρχαιολογικό εύρημα όλων των εποχών και αποδεικνύει ότι οι αρχαίοι Έλληνες είχαν αναπτύξει προηγμένη τεχνολογία, με βάση την πυθαγόρεια φιλοσοφία και την ελληνική επιστήμη, πριν από 2500 χρόνια. Συμμετέχουν: ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος, Prof. οι καθηγητές: Μάικ Εντμοντς(Βρετανία), Άλεξ Τζόουνς (ΗΠΑ), Τζιμ Έβανς (ΗΠΑ), Αγαμέμνων Τσελίκας, Γιάννης Μπιτσάκης, Κυριάκος Ευσταθίου, Μάνος Ρουμελιώτης, Δημήτρης Νανόπουλος (ΗΠΑ), Αγγελική Σίμωσι, Διονύσης Σιμόπουλος, Στράτος Θεοδοσίου, Μάνος Δανέζης, Γιώργος Καραββίας κ.α.

Ο Νίκος Παπακώστας είναι συνθέτης, ποιητής και σκηνοθέτης. Κατάγεται από Άρτα και μεγάλωσε στην Αθήνα. Το βασικό όργανο του είναι η κιθάρα. Έχει συνεργαστεί με πολλούς έλληνες και ξένους καλλιτέχνες. Η μουσική του κινείται σε πολλά επίπεδα. Από παραδοσιακή ελληνική μουσική μέχρι τζαζ και μπλουζ με εντελώς διαφορετικό ύφος και χρώμα σε κάθε νέα του δουλειά. Έχει εκδώσει βιβλία, σκηνοθετήσει θεατρικές παραστάσεις, πολιτιστικά ντοκιμαντέρ. Το ποιητικό του έργο είναι επίσης ευρύ. Έχει γράψει στίχους για πολλά τραγούδια που μελοποίησε λιμπρέτα για ορατόρια, το REQUIEM MEDITERRANEO, που ανέβηκε από την Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής της ΕΡΤ και ποιητικές αποδόσεις αρχαίων κειμένων.

Info: Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων. Ντοκιμαντέρ. Ελλάδα 2019. Πρεμιέρα: Πέμπτη 13 Φεβρουαρίου. Σκηνοθεσία: Νίκος Παπακώστας. Διανομή: New Star.


Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΡΩΣΙΑΣ: Επανέκδοση της πολεμικής ταινίας των Φρανκ Κάπρα και Ανατόλι Λίτβακ από το 1943, η οποία αποτελούσε δύο επεισόδια της σειράς ντοκιμαντέρ Why We Fight, τα οποία είχαν σκοπό να πείσουν την αμερικάνικη κοινή γνώμη για την αναγκαιότητα της συμμετοχής των ΗΠΑ  στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Πρόκειται για μία  καταγραφή των γεγονότων που οδήγησαν στην εισβολή των ναζιστικών δυνάμεων στη Ρωσία, αλλά και η σθεναρή αντίσταση που προέβαλαν τα ρώσικα στρατεύματα και κυρίως ο ρωσικός λαός.

Ξεκινάει με την ιστορία της χώρας, αναφέροντας τον αριθμό των επιθέσεων που έχει δεχτεί από τους γερμανικούς και άλλους γειτονικούς πληθυσμούς, ήδη από την εποχή του Αλεξάντερ Νιέφσκι, τον 13ο αιώνα. Στη συνέχεια γίνεται ένας ύμνος στη Σοβιετική Ένωση και τους λαούς της που θα τον ζήλευε και η ίδια η σοβιετική προπαγάνδα, αν και δεν αναφέρονται πουθενά απαγορευμένες λέξεις, που έχουν να κάνουν με το σοσιαλισμό, το κομμουνισμό ή τους μπολσεβίκους.

Μέσα από αποσπάσματα ταινιών και απίστευτο υλικό ντοκιμαντέρ από το μέτωπο, οι δύο δημιουργοί υφαίνουν με συγκλονιστικό τρόπο τα γεγονότα: τη πορεία του γερμανικού στρατού προς τη Μόσχα και τις πολιορκίες του Λένινγκραντ και του Στάλινγκραντ, μέχρι την οπισθοχώρηση τους, εξυμνώντας την αντίσταση και την ανδρεία που έδειξε όχι μόνο ο Κόκκινος Στρατός, αλλά και ο λαός που πολέμησε τους ναζί, με όποιο τρόπο μπορούσε, σε βουνά, πεδιάδες, δρόμους, χωριά και πόλεις. Όλα αυτά φυσικά, πολύ πριν από την έναρξη του λεγόμενου Ψυχρού Πολέμου.

Info: Η Μάχη της Ρωσίας (The Battle of Russia). Ντοκιμαντέρ. ΗΠΑ 1943. Επανέκδοση: Πέμπτη 13 Φεβρουαρίου. Σκηνοθεσία: Φρανκ Κάπρα & Ανατόλι Λίτβακ.


ONIBABA: Η ταινία ακολουθεί την πορεία δυο γυναικών -στην Ιαπωνία του 14ου αιώνα- οι οποίες προκειμένου να επιβιώσουν στήνουν  ενέδρες στους διερχόμενους σαμουράι ενός βάλτου και τους δολοφονούν πουλώντας στην συνέχεια τις πανοπλίες τους. Τα πράγματα όμως παίρνουν μια απόκοσμη τροπή όταν η μεγαλύτερη βρίσκει την μάσκα ενός νεκρού σαμουράι και καταλαμβάνεται από το πνεύμα ενός δαίμονα…

Κλασική και cult, εδώ και πολλές δεκαετίες γιαπωνέζικη δημιουργία από το 1964, του σεναριογράφου και σκηνοθέτη Κανέτο Σίντο, ο οποίος συνδυάζει τον τρόμο με τη ποίηση και τον σκοτεινό ερωτισμό, σε μια τολμηρή για την εποχή της ταινία που σόκαρε αλλά και εντυπωσίασε το παγκόσμιο κοινό. Βοηθός του Κένζι Μιζογκούτσι, ο Σίντο, ο οποίος έφτασε τα 100 χρόνια ζωής δουλεύοντας μέχρι τα 98 (δικό του το σενάριο του ορίτζιναλ Χάτσικο) και ο οποίος εκεί στη δεκαετία του '60, αφού ανεξαρτητοποιήθηκε από τα μεγάλα στούντιο της εποχής, αναγνώρισε στην ανθρώπινη σεξουαλική ενέργεια, τη θεμελιώδη δύναμη της ανθρώπινης επιβίωσης, σκηνοθέτησε συνολικά 48 ταινίες και υπέγραψε 238 σενάρια.

Η ταινία διαθέτει μια υπέροχα ατμοσφαιρική ασπρόμαυρη και σινεμασκόπ φωτογραφία που εντίνει το κλειστοφοβικό κλίμα της και ένα απίστευτο tribal jazz σάουντρακ με την υπογραφή του Χικάρου Χαϊάσι. Θα προβληθεί το Σάββατο τα μεσάνυχτα στα πλαίσια του Midnight Express στην Ααβόρα της οδού Ιπποκράτους 180.

Info: Onibaba. Δραματική, Τρόμου. Ιαπωνία 1964. Ειδική Προβολή: Σάββατο 15 Φεβρουαρίου στις 23:58 στην Ααβόρα (Ιπποκράτους 180). Σκηνοθεσία: Κανέτο Σίντο. παίζουν: Νομπούκο Οτόβα, Ρέι Σάτο, Τζιτσούκο Γιοσιμούρα.

εμφάνιση σχολίων