Ai Weiwei, O Αντιφρονούντας. Μία από τις πιο διάσημες φιγούρες που σχετίζονται με τον πολιτικό ακτιβισμό στην σύγχρονη τέχνη είναι σίγουρα ο Ai Weiwei. Χρησιμοποιώντας την τέχνη του για να απευθυνθεί στη διαφθορά της Κινέζικής κυβέρνησης και την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όπως και άλλα πολιτικά ευαίσθητα ζητήματα, ο Ai Weiwei έχει γίνει συνώνυμο της ανυπακοής. Μερικά από τα πιο γνωστά έργα του είναι η σειρά Μελέτη της Προοπτικής όπου πήρε φωτογραφίες του μεσαίου δάκτυλου του σηκωμένου μπροστά από διάσημα μνημεία σε όλο τον κόσμο συμπεριλαμβανομένης της πλατείας Τιέν Αν Μεν, το installation Remembering μια καμπάνια για να δικαιωθούν τα θύματα του σεισμού του 2008 στη Sichuan, η εγκατάσταση Ηλιόσποροι που αποτελούνταν από 100 εκατομμύρια πορσελάνινους σπόρους κατασκευασμένους από 1600 τεχνίτες ως σχόλιο στην μαζική παραγωγή και κατανάλωση και πρόσφατα ένα αμφιλεγόμενο έργο-σχόλιο στα δεινά των προσφύγων από τη Συρία. Έχει συχνά πληρώσει το τίμημα για την τέχνη του, την καυστική κριτική του και την ευθεία στάση του αλλά συνεχίζει να μιλά και να πράττει για τους πολλούς.
Petr Pavlensky, Ο καλλιτέχνης του ζωντανού πόνου. Συχνά αναφέρεται ως ο καλλιτέχνης του ζωντανού πόνου, ο Petr Pavlensky επιλέγει να χρησιμοποιεί performance art που συχνά παίρνει τη μορφή ακραίων πράξεων ως την πολιτική του γλώσσα. Ο Petr Pavlensky έραψε το στόμα του σε μια πολιτική διαμαρτυρία ενάντια στη φυλάκιση μελών των Pussy Riot, τυλίχθηκε σε αγκαθωτό σύρμα γιά να σχολιάσει μια σειρά νόμων που καταπιέζουν και εκφοβίζουν του ακτιβιστές, κάρφωσε τα γεννητικά του όργανα στην κόκκινη πλατεία αναφερόμενος στην απάθεια, την πολιτική ανυπακοή και τη μοιρολατρία της Ρωσικής κοινωνίας, και τεμάχισε τον λοβό του αυτιού του σε διαμαρτυρία ενάντια στην χρήση ψυχιατρικών μεθόδων καταστολής της Ρωσίας πάνω στους αντιφρονούντες. Αυτή τη στιγμή αντιμετωπίζει ποινή φυλάκισης τριών ετών για τον εμπρησμό των θυρών της έδρας της Ρωσικής Ομοσπονδιακής Ασφάλειας. Με θολά τα όρια μεταξύ της τέχνης του και της αντικυβερνητικής του άποψης, ο ίδιος ξεχωρίζει από άλλους παρόμοιους καλλιτέχνες κάνοντας την αδυναμία κεντρική στο έργο του. Ενδιαφέρον έχει πως προβλέπει τις αντιδράσεις των αρχών κάθε φορά και της εντάσσει στο έργο. Αν οι αρχές λειτουργήσουν επιθετικά τότε δρουν σύμφωνα με το δικό του σενάριο.
Pussy Riot, μια προκλητική Punk Rock μπάντα. Ένα ρωσικό πανκ ροκ συγκρότημα που έχει στήσει πολλές «αντάρτικες» συναυλίες σε δημόσιους χώρους, οι Pussy Riot συγκλόνισαν το 2012 με τη συναυλία διαμαρτυρίας στον καθεδρικό της Μόσχας με στόχο την Ορθόδοξη εκκλησία και τη στήριξη της στον Βλαντιμίρ Πούτιν. Έχουν ασχοληθεί με αρκετά πολιτικά φορτισμένα ζητήματά όπως ο φεμινισμός, τα LGBT δικαιώματα, τη δημοκρατία, την ελευθερία του λόγου και την αντιπολίτευση στον Πούτιν. Η δίκη των Pussy Riot μετά την «πανκ προσευχή» τους και τη καταδίκη σε φυλάκιση για τα μέλη τους, ανέδειξαν μια ακόμα πιο προκλητική συμπεριφορά από την πλευρά της εξουσίας και έγινε σύμβολο της μάχης τους ενάντια στο καταπιεστικό καθεστώς. Η πολιτική τους δράση μέσω των performance είναι ένα δείγμα για το πως η κρατική επίδειξη δύναμης και οι αυταρχικές πολιτικές μπορούν συχνά να εμπνεύσουν κάποια από τα πιο προκλητικά έργα τέχνης.
Carrie Reichardt, Tο κίνημα του crafticism. Διάσημη για την συνεχιζόμενη ακτιβιστική της πορεία, η καλλιτέχνης Carrie Reichardt ασχολείται με τα κοινωνικά, πολιτικά και οικονομικά θέματα που κυμαίνονται από άδικες φυλακίσεις και τη θανατική ποινή έως τους νεότερους αποικιοκρατικούς πολέμους. Εμβληματική μορφή του Craftivism κινήματος θεωρεί πως το να διατυπώνεις τη γνώμη σου μέσω της δημιουργικότητας κάνει τη φωνή σου δυνατότερη. Ένα ουσιαστικά αντί-βιομηχανικό κίνημα που ξεκίνησε τη δεκαετία του ‘60 και συνδυάζει τις χειροτεχνίες, ως ένα τομέα που θεωρείται γυναικείο χόμπι, με τις δυτικές φεμινιστικές θεωρίες και πρακτικές. Συμμετέχοντας στην κοινοτικά και δημόσια καλλιτεχνικά πρότζεκτ, χρησιμοποιεί τοιχογραφίες, μωσαϊκά και μεταξοτυπίες για να δημιουργήσει περίπλοκα και ιδιαίτερα πολιτικοποιημένα έργα. Η συχνή της επικοινωνία με πολιτικούς κρατούμενους έχει επηρεάσει το έργο της σε μεγάλο βαθμό καθώς και τον αγώνα της για την κατάργηση της θανατικής ποινής. Κάποια από τα τελευταία της έργα περιλαμβάνουν την Παρέλαση Ελεφάντων του Μιλάνου εμπνευσμένη από το επαναστατικό πνεύμα που εξαπλώνεται σε όλο τον κόσμο και μεταφέρει μηνύματα για το τέλος του καπιταλισμού ως την μόνη απάντηση και τη Mary Bamber μια κεραμική φιγούρα της διάσημης επαναστάτριας σοσιαλίστριας.
Τα γκραφίτι της αραβικής άνοιξης. Παρά το γεγονός πως δεν πρόκειται για ένα συνεκτικό καλλιτεχνικό κίνημα, κάποια από τα πιο άμεσα, διορατικά και ανθρώπινα έργα τέχνης εδώ και καιρό εγίναν κατά τη διάρκεια της αραβικής άνοιξης το 2011, όταν διαδηλωτές με σπρέι αποτύπωσαν την οπτική τους για την εξέγερση στους τοίχους γύρω τους. Καθόλου διαδεδομένο στον αραβικό κόσμο πριν τις εξεγέρσεις, το γκράφιτι έγινε εργαλείο παραγωγής κοινωνικού και πολιτικού νοήματος. Γεμάτοι με έντονα πολιτικά και κοινωνικά σχόλια οι δρόμοι έγιναν καμβάδες όπου οι καλλιτέχνες βρήκαν χώρο να εκφράσουν τη αντίδραση τους, να θυμηθούν ανθρώπους που έχασαν και να επικοινωνήσουν απευθείας με τους καταπιεστές τους. Από συνθήματα έως ζωγραφιές διαφόρων τεχνοτροπιών, τα γκραφίτι ήταν τα μόνα μέσα για την αποστολή ενός δημόσιου μηνύματος. Συνειδητοποιώντας τη δύναμη και τον κίνδυνο πίσω από αυτές τις καλλιτεχνικές εκφράσεις του κόσμου που καταργούν τη λογοκρισία και την καταπίεση, οι κυβερνήσεις σύντομα άρχισαν να τους ασβεστώνουν καταφέρνοντας μόνο να ενεργοποιήσουν ακόμα περισσότερους καλλιτέχνες. Η αραβική άνοιξη πυροδότησε καριέρες πολλών καλλιτεχνών όπως οι el Seed, Zoo-Project, Ganzeer, El Teneen, Aya Tarek, Alaa Awad και Ammar Abo Bakr και έχει αποτελέσει το αντικείμενο πολυάριθμων εκθέσεων τέχνης.
Alex Hartley, Tο νησί του πουθενά. Το Nowhereisland είναι ένα προτζεκτ του Alex Hartley που αφορούσε την ανακάλυψη ενός νησιού προερχόμενου από την Αρκτική. Το νησί ρυμουλκήθηκε σε διεθνή ύδατα και ανακηρύχθηκε νέο έθνος. Κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών αγώνων του 2012 ρυμουλκήθηκε ως τη Νοτιοδυτική Αγγλία και τέλειωσε το ταξίδι του σε 23.000 κομμάτια που μοιράστηκαν σε ανθρώπους από 135 χώρες και ανακηρύχθηκαν πολίτες του. Ένα μικρό κομμάτι του στάλθηκε μέχρι και στο διάστημα. Το αφήγημα του έργου ήταν απλό, απεικόνιζε την πορεία ενός νησιού-μετανάστη κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών. Το έργο ως σύμβολο ενός εκτοπισμένου έθνους σε αναζήτηση του λαού του ήταν ένα φιλόδοξο και προκλητικό εγχείρημα που αμφισβητούσε τις αντιλήψεις μας σχετικά με την σταθερά της γης. Αυτό το κομμάτι ξένης γης που έκανε κατάληψη στα ύδατα της Αγγλίας παρουσίασε την υπόσχεση μιας ουτοπίας με δυνατούς κοινωνικούς, πολιτικούς και οικονομικούς συσχετισμούς εν μέσω των Ολυμπιακών του Λονδίνου.
Πηγή
Διαβάστε επίσης:
H 1η έκθεση του Ai Weiwei στην Ελλάδα
Τέλος η Δανία για τον Ai Weiwei
Οι μεγαλύτεροι εν ζωή καλλιτέχνες
Vladimir PUSSY
Οι Pussy Riot στο live της Δ. Αμνηστίας
Mέλη των Pussy Riot διέφυγαν από τη Ρωσία
O Βanksy μιλάει!
O Banksy για την επέτειο της Βασίλισσας
ΦΩΤΟ: Ο Banksy Ολυμπιονίκης