«Η Onomatopoeia δεν αντιμετωπίζει την αρχιτεκτονική ως αντικείμενο παρεμβάσεων από μια ανώτερη βαθμίδα δημιουργών (αρχιτέκτονες), αλλά τοποθετεί στο ίδιο επίπεδο την αρχιτεκτονική και τους ανθρώπους. Οι αρχιτέκτονες δεν βρίσκονται στην κορυφή της αρχιτεκτονικής αλλά περιφέρονται γύρω από αυτήν μαζί με τους χρήστες της. Η Onomatopoeia είναι ένα είδος φωνής, παρόμοια με αυτή των ζώων, που εκπέμπεται σε ένα φυσικό και βιωματικό επίπεδο.” -Kengo Kuma
H έκθεση Onomatopoeia Architecture είναι αφιερωμένη στον σύγχρονο Ιάπωνα αρχιτέκτονα και τα έργα του. Πραγματοποιείται στο Πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο στην Αθήνα και περιλαμβάνει μακέτες εμβληματικών έργων του Ιάπωνα αρχιτέκτονα, προσφέροντας μια πολυαισθητηριακή εμπειρία που αναδεικνύει τη φωνητική διάσταση των υλικών. Εστιάζει στον διάλογο μεταξύ ανθρώπων και υλικών, καθώς και στην ενασχόληση του Kuma με την Onomatopoeia, δηλαδή τον σχηματισμό λέξεων μέσω μίμησης ήχων ενώ ειδικά στην ελληνική γλώσσα έχουν πραγματικά μια διαφορετική αξία.
Με αφετηρία την έννοια της Onomatopoeia, ο Kuma αναδεικνύει τη βιώσιμη αρχιτεκτονική, επανασυνδέοντας ανθρώπους και φυσικά στοιχεία. Εμπνευσμένος από ιαπωνικές παραδόσεις και υλικά όπως το ξύλο, το χαρτί και το μέταλλο, τα χρησιμοποιεί με έναν μοναδικό, σύγχρονο τρόπο.
Η προσέγγιση του Kengo Kuma στα υλικά αποτελεί θεμελιώδες στοιχείο της πρωτοτυπίας του. Γεννημένος στη Γιοκοχάμα το 1954, ο Kuma βλέπει τον κόσμο ως υλικό και μελετά διεξοδικά τον χώρο πριν ξεκινήσει οποιοδήποτε σχέδιο. Επιδιώκει να κατανοήσει πλήρως τον τόπο και να δημιουργήσει αρχιτεκτονική που είναι ανοιχτή στο περιβάλλον και ριζωμένη στην ιστορία του. Πιστεύει ότι τα υλικά είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένα με τον τόπο: «Μέσω του υλικού μπορούμε να μάθουμε για τον τόπο και να πλησιάσουμε την ιδιαιτερότητά του», σημειώνει.
Η αρχιτεκτονική του Kuma αντλεί συχνά έμπνευση από το παρελθόν, με έντονα δομικά στοιχεία, ενώ ταυτόχρονα είναι αισθητηριακή και απτική. Οι δημιουργίες του χαρακτηρίζονται από ελαφρότητα και μια αίσθηση κίνησης, που συνδέεται με τη μουσική ροή και τον ρυθμό που τον εμπνέουν. Προσπαθεί να αποφύγει όσο το δυνατόν περισσότερο τη χρήση σκυροδέματος, δημιουργώντας κτίρια που φαίνονται να αιωρούνται πάνω από το έδαφος και συχνά αποπνέουν αίσθηση ελαφρότητας ή ακόμη και αοριστίας.
Ο Kuma αυτοαποκαλείται «υλιστής», με την έννοια ότι η σχέση του με τα υλικά είναι αμιγώς φυσική. Η αναζήτησή του για νέα, αλλά και παραδοσιακά υλικά τον οδήγησε σε έναν πλούτο ανακαλύψεων, αποδεικνύοντας ότι το παρελθόν κρύβει τα στοιχεία για τη δημιουργία ενός καλύτερου μέλλοντος. Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, η προτίμηση των αρχιτεκτόνων στο σκυρόδεμα, ως γρήγορη και οικονομική λύση ανοικοδόμησης, συχνά σήμαινε την απόρριψη της παράδοσης. Ο Kuma, ωστόσο, πιστεύει ότι μέσα από την παράδοση μπορεί να βρεθεί η ισορροπία ανάμεσα στο παλιό και το νέο.
Η στροφή του προς τις παραδόσεις ξεκίνησε τη δεκαετία του 1980, όταν, ως φοιτητής στο Πανεπιστήμιο Columbia στη Νέα Υόρκη, μοιράστηκε την ιαπωνική τελετή τσαγιού με φίλους, συνειδητοποιώντας πόσο εντυπωσιάζονταν από τις παραδοσιακές λύσεις και το ιαπωνικό σχέδιο. Αυτή η εμπειρία τον οδήγησε να ξαναδεί τις ρίζες του και να ενσωματώσει την παράδοση στη δουλειά του.
Τα έργα του Kuma βρίσκονται σε όλη την Ιαπωνία, καθώς και στην Ιταλία, τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Κίνα, τη Γαλλία, την Αυστραλία και άλλες χώρες. Κάθε έργο του αποτελεί ένα ζωντανό παράδειγμα της αρμονικής συνύπαρξης υλικών, χώρου και ιστορίας, αποδεικνύοντας ότι η αρχιτεκτονική του είναι τόσο παγκόσμια όσο και βαθιά ριζωμένη στο τοπικό στοιχείο.
Kengo Kuma, Onomatopoeia Architecture: 24.01 - 15.03.2025, Δευτ. - Κυρ. 11.00 - 19.00, Πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο, Λένορμαν 218, Αθήνα. Σάββατο 1 έως και Δευτέρα 3 Μαρτίου η έκθεση θα παραμείνει κλειστή. Ελεύθερη είσοδος απαραίτητη η εγγραφή εδώ. Για την είσοδo στον χώρο είναι απαραίτητη η προσκόμιση Αστυνομικής Ταυτότητας ή Διαβατηρίο. ΜΕΤΡΟ: Γραμμή 2 (στάση Σεπόλια) / ΟΑΣΑ: 12 – Α13 – Β13 (στάση Καπνεργοστάσιο)