ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ Εκλογικός Νόμος

ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ Συγκεντρώσαμε τις πληροφορίες που χρειάζεται να γνωρίζουμε για το εκλογικό σύστημα και τον τρόπο που ψηφίζουμε, σε μια σελίδα απλά και πρακτικά. Άλλωστε η άγνοια του νόμου δεν επιτρέπεται από το ίδιο το Σύνταγμα. Αρχικά υπάρχει μια περιγραφή/εξήγηση από την αγαπημένη μας Βίκι και στην συνέχεια το Acrobat Reader (pdf) αρχείο στο οποίο ενώσαμε τους νόμους 3231, 3434 και 3636 από την Εφημερίδα της Κυβέρνησης, και το οποίο μπορείτε να κατεβάσετε και να διαβάσετε ώστε να έχετε την πληροφορία από πρώτο χέρι. Τα sos είναι σημειωμένα με κίτρινο. Για να έχετε τις αναλογίες, το 2009 ήταν εγγεγραμμένοι 9.834.970 ψηφοφόροι και στις βουλευτικές εκλογές η αποχή έφτασε περίπου στο 30%. Και επειδή υπάρχει μια παραφιλολογία στη μπλογκόσφαιρα και το διαδίκτυο σχετικά με τα λευκά (και το αν μπορούν να ρίξουν το πολιτικό σύστημα) τα λευκά ψηφοδέλτια θεωρούνται άκυρα από το 2006.

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΚΛΟΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ: Το ελληνικό εκλογικό σύστημα είναι το σύστημα με το οποίο κατανέμονται οι βουλευτικές έδρες στα κόμματα, στους συνασπισμούς κομμάτων και στους μεμονωμένους υποψηφίους με βάση τις ψήφους που έλαβαν στις εθνικές εκλογές. Ρυθμίζεται από ειδικό νόμο, που ονομάζεται εκλογικός νόμος. Το ισχύον εκλογικό σύστημα ανήκει στην κατηγορία της ενισχυμένης αναλογικής, συνδυάζοντας στοιχεία απλής αναλογικής και πλειοψηφικού.

Ο ισχύων εκλογικός νόμος με τις κυριότερες ρυθμίσεις είναι ο νόμος 3231/2004 περί εκλογής βουλευτών. Ο νόμος 3231 δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στις 11 Φεβρουαρίου 2004, αλλά δεν ίσχυσε στις εκλογές του Μαρτίου του 2004. Αυτό οφείλεται στην πρόβλεψη του άρθρου 54 §1 του Συντάγματος: οι εκλογικοί νόμοι των βουλευτικών εκλογών ισχύουν από τις μεθεπόμενες εκλογές, εκτός εάν ψηφισθούν από τα 2/3 των βουλευτών. Ο συγκεκριμένος νόμος δε συγκέντρωσε τέτοια πλειοψηφία.

Από τους 300 Βουλευτές οι 288 εκλέγονται σε εκλογικές περιφέρειες. Οι υπόλοιποι 12 εκλέγονται από λίστα για όλη την επικράτεια και ονομάζονται βουλευτές επικρατείας. Η Ελλάδα διαιρείται σε 57 εκλογικές περιφέρειες. Κάθε νομός αποτελεί μια εκλογική περιφέρεια με εξαίρεση τις περιοχές της Αττικής και της Θεσσαλονίκης, οι οποίες υποδιαιρούνται σε περισσότερες.

Σύμφωνα με το εκλογικό σύστημα, για να εισέλθει ένας συνδυασμός ή ένας μεμονωμένος υποψήφιος στη Βουλή, πρέπει να έχει συγκεντρώσει τουλάχιστον 3% των εγκύρων ψήφων πανελλαδικά. Αν για παράδειγμα δώσουν 8.000.000 πολίτες έγκυρη ψήφο, θα πρέπει το κόμμα ή ο μεμονωμένος υποψήφιος να λάβει τουλάχιστον 240.000 ψήφους, προκειμένου να λάβει μέρος στην κατανομή των εδρών. Η ρύθμιση αυτή έχει σκοπό την αποφυγή του κατακερματισμού των βουλευτικών εδρών σε πολύ μικρά κόμματα και την ενίσχυση των μεγάλων κομμάτων, ώστε να σχηματίζεται ευκολότερα απόλυτη πλειοψηφία στη Βουλή.

Ο νόμος 3231/2004 εισάγει κατά τα λοιπά νέο σύστημα κατανομής των κοινοβουλευτικών εδρών σε όσους ξεπεράσουν αυτό το ποσοστό. Ως έγκυρες ψήφοι λογίζονται οι ψήφοι οι οποίες δεν είναι άκυρες (σημαδεμένες, μουντζουρωμένες, φάκελος χωρίς ψηφοδέλτιο κλπ.) ή λευκές. Ο αποκλεισμός των λευκών από τις έγκυρες ψήφους έγινε με μεταγενέστερο ερμηνευτικό νόμο, τον ν. 3434/2006, παρ’ όλο που το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο με την 12/2005 απόφασή του είχε κρίνει κατά πλειοψηφία (6 προς 5) ότι η αντίστοιχη ρύθμιση του προηγούμενου νόμου ήταν αντισυνταγματική. Το δικαστήριο είχε κρίνει ότι η λευκή ψήφος διακρίνεται από την άκυρη και αποτελεί ενάσκηση του εκλογικού δικαιώματος, γι’ αυτό και θα πρέπει να λαμβάνεται υπ’ όψιν. Οι διατάξεις που ορίζουν ότι το εκλογικό μέτρο ευρίσκεται χωρίς να συμπεριληφθούν οι λευκές ψήφοι «θίγουν τον πυρήνα της λαϊκής κυριαρχίας και την ισότητα της ψήφου και είναι αντίθετες προς τις [...] συνταγματικές διατάξεις». Η απόφαση αυτή πάντως ανέτρεπε προηγούμενες αποφάσεις τόσο του ίδιου του ΑΕΔ όσο και του Συμβουλίου της Επικρατείας, με τις οποίες η μη προσμέτρηση των λευκών κατά την εξεύρεση του εκλογικού μέτρου είχε κριθεί σύμφωνη με το Σύνταγμα.

Να σημειωθεί ότι μετά τις εθνικές εκλογές του 2009 και σύμφωνα με την τροποποίηση με τον ν. 3636/2008, ισχύει ο εκλογικός νόμος που περιγράφτηκε πιο πάνω με τη διαφορά ότι στις επόμενες εκλογές το δώρο του πρώτου κόμματος από 40 γίνεται 50 έδρες. Έτσι, οι έδρες που κατανέμονται με βάση το ποσοστό των κομμάτων είναι 250 αντί για 260, και άρα το θεωρητικά μέγιστο ποσοστό για να πετύχει κάποιο κόμμα βέβαιη αυτοδυναμία από 42.7% (111/260) των εγκύρων μετατρέπεται σε 40.4% (101/250).

εμφάνιση σχολίων